Phẫu thuật cho người phụ nữ sống với cánh tay 'khổng lồ' suốt 40 năm vì mảnh đạn lạc

Hình ảnh mạch máu ở cánh tay bệnh nhân trước khi can thiệp (ảnh K.Q)

Được chẩn đoán rò động mạch-tĩnh mạch tay trái, bệnh nhân N.T.T (46 tuổi, nhà ở Tiền Giang) ôm cánh tay biến dạng nặng nề và đau đớn đến Bệnh viện Bình Dân để chạy chữa. Trường hợp của chị quá phức tạp, có liên quan tới mảnh đạn lạc xuyên vào cánh tay từ khi 3 tuổi, vượt quá khả năng điều trị của bệnh viện địa phương.

ThS – BS - Dương Duy Trang, Trưởng đơn vị Tim mạch Can thiệp, Bệnh viện Bình Dân-cho biết: “Bệnh nhân T. nhập viện trong tình trạng cánh tay biến dạng với các mạch máu to nổi gồ trên cánh tay. Tay trái to hơn tay phải khoảng 40%, luôn tê rần, đau nhức, mất chức năng vận động, cầm nắm đồ vật, không bắt được mạch ở cổ tay trái. Bệnh nhân chỉ đi vài bước là thở dốc, luôn cần có người nâng đỡ”.

Cánh tay phì đại của bệnh nhân trước khi phẫu thuật (ảnh K.Q)

Trên phim chụp CT-scan, các bác sĩ nhanh chóng phát hiện lỗ rò thông thành mạch máu vùng dưới đòn tay trái có đường kính lên đến 10mm. Lỗ rò này làm máu từ tim thay vì đổ hoàn toàn vào động mạch đã bị đẩy một phần vào tĩnh mạch. Đây là nguyên nhân khiến tĩnh mạch của bệnh nhân dần phình lớn và hình thành mạng lưới tĩnh mạch phụ chằng chịt. Lượng máu lớn bất thường từ tĩnh mạch này đổ về tim làm tim cũng phải hoạt động nhiều hơn bình thường, khiến bệnh nhân luôn mệt mỏi. Đồng thời, tình trạng tĩnh mạch “cướp” máu động mạch qua lỗ rò lâu ngày làm cánh tay tê rần, đau nhức do thiếu máu nuôi... Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng phải đối diện với nguy cơ cánh tay bị teo nhỏ, mất chức năng và nhiều biến chứng khác.

Các bác sĩ đã tiến hành can thiệp mạch máu, tiếp cận động mạch dưới đòn tay trái, đặt stent bít lỗ rò cho bệnh nhân. Ca can thiệp được thao tác nhanh gọn chỉ trong vòng 1 tiếng đồng hồ.

Kết quả sau can thiệp, tình trạng của bệnh nhân được cải thiện. Các triệu chứng khó chịu trước đây của cánh tay đã thuyên giảm, hết tê đau. Mạch ở vùng cổ tay đập đều. Hình ảnh trên phim chụp kiểm tra cho thấy stent mạch máu giúp chặn đứng tình trạng thông thương động-tĩnh mạch. Tái khám một tuần sau khi xuất viện, cánh tay trái và hệ thống tĩnh mạch đã giảm nổi gồ trên da, bệnh nhân đã có thể cầm nắm, thực hiện các động tác trong sinh hoạt thường ngày dễ dàng hơn. Dự kiến, cánh tay sẽ trở về kích thước bình thường và chức năng vận động sẽ hồi phục sau khoảng 6 tháng. Những đám tĩnh mạch phụ, mao mạch tăng sinh làm cánh tay biến dạng sẽ không còn máu nuôi và tự động tiêu biến.

Tổn thương mạch máu do các vết thương hỏa khí hiện hiếm gặp trong cộng đồng. Trong những trường hợp không gây biến chứng ngay thường bị các nạn nhân ngần ngại khám và điều trị, họ chỉ chịu chạy chữa khi các biến chứng nặng nề xuất hiện. Điều này đôi khi quá muộn để khôi phục hoàn toàn chức năng của cơ thể. Việc khắc phục hậu quả của các biến chứng rò mạch máu một cách nhẹ nhàng bằng can thiệp nội mạch, đặt stent ngăn dòng.

Khương Quỳnh