Phát triển Bắc Trung bộ và duyên hải Trung bộ thành vùng đi đầu cả nước về kinh tế biển

Tham dự hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Chủ tịch Hội đồng điều phối Vùng; Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng; Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng; lãnh đạo các Bộ, ngành, Thành ủy, Tỉnh ủy, UBND các tỉnh trong vùng.

Toàn cảnh Hội nghị Hội đồng Điều phối Vùng Bắc Trung bộ và duyên hải Trung bộ lần thứ 4.

Báo cáo tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, ngay sau khi Nghị quyết số 26 của Bộ Chính trị, Chương trình hành động theo Nghị quyết số 168 của Chính phủ được ban hành, các Bộ, ngành và địa phương trong vùng BTB&DHTB đã khẩn trương quán triệt các nội dung, ban hành các kế hoạch hành động, tổ chức triển khai quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp đề ra tại các Nghị quyết. Qua hơn 1 năm triển khai đã đạt được những kết quả tích cực.

Chương trình hành động của Chính phủ đề ra 17 chỉ tiêu phát triển, 34 nhiệm vụ và 11 dự án, nhóm dự án quan trọng của vùng cần thực hiện đến năm 2030. Đến nay, đã hoàn thành 3/34 nhiệm vụ (gồm: Quy hoạch vùng BTB&DHTB; Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Thành lập và ban hành Quy chế hoạt động của Hội đồng vùng); đã phê duyệt quy hoạch của 14/14 tỉnh trong vùng. Các nhiệm vụ còn lại là các đề án lớn đang được các Bộ, địa phương chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai theo tiến độ.

Về 11 dự án, nhóm dự án quan trọng, liên kết vùng, đã hoàn thành 3 cảng hàng không và 1 cảng biển; dự kiến năm 2025 hoàn thành 1 tuyến cao tốc và đang tiếp tục nghiên cứu, triển khai đầu tư 7 dự án còn lại trong thời gian tới. Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, ưu tiên nguồn lực ngân sách trung ương để sớm hoàn thành đảm bảo thông toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam và kết nối toàn bộ các địa phương trong Vùng; cao tốc Khánh Hòa – Buôn Mê Thuột tuyến đường kết nối Đông – Tây đã được tập trung nguồn lực để thực hiện theo đúng tiến độ.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) năm 2023 của Vùng đạt 5,51%, cao hơn bình quân chung cả nước (cả nước tăng 5,05%), trong đó một số địa phương đạt tốc độ tăng trưởng cao như Khánh Hòa (10,35%), Ninh Thuận (9,4%), Phú Yên 9,16%, Bình Thuận (8,1%); Quy mô nền kinh tế theo giá hiện hành đạt hơn 1.570 nghìn tỷ đồng, chiếm 15,06% GDP cả nước; Cơ cấu kinh tế vùng tiếp tục chuyển dịch tích cực theo hướng tập trung phát triển mạnh kinh tế biển và các ngành công nghiệp ven biển,…

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng; Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cùng lãnh đạo một số Bộ, ngành chúc mừng trao quyết định phê duyệt quy hoạch vùng cho lãnh đạo 14 tỉnh, thành phố vùng BTB&DHTB.

Theo Bộ trưởng Bộ KH&ĐT, phát triển vùng và liên kết phát triển vùng có vai trò đặc biệt quan trọng, là xu thế tất yếu, là động lực kết nối và dẫn dắt sự phát triển các địa phương trong vùng. Các Bộ, ngành và các địa phương trong vùng đã tích cực triển khai các hoạt động liên kết nội vùng và liên vùng, thay đổi rõ nét từ tư duy cho đến hành động.

Đánh giá chung, qua hơn 1 năm thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị, về cơ bản, kinh tế - xã hội từng bước phát triển ổn định theo định hướng bền vững hơn; Chất lượng cơ sở hạ tầng trong vùng từng bước được cải thiện; Thế chế và bộ máy điều phối vùng đã được hoàn thiện; Hoàn thành Quy hoạch vùng và Quy hoạch tỉnh làm nền tảng, định hướng cho thu hút đầu tư trong thời gian tới. Quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của các địa phương được giữ vững ổn định.

Bên cạnh đó, còn một số khó khăn về thu hút đầu tư phát triển công nghiệp quy mô lớn, phát triển các ngành kinh tế biển, xử lý các vấn đề có tính liên vùng như: giao thông kết nối, xử lý môi trường, cứu hộ, cứu nạn; khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo chưa thực sự là động lực cho phát triển, các hoạt động liên kết, điều phối vùng cần được quan tâm hơn nữa.

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, Quy hoạch Vùng BTB&DHTB vừa được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành, thể hiện sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của người đứng đầu Chính phủ đối với việc xây dựng Quy hoạch của các vùng trong cả nước.

Để triển khai có hiệu quả Quy hoạch vùng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, cần phổ biến bản Quy hoạch vùng này một cách rộng rãi, công khai, minh bạch tới người dân, doanh nghiệp các thành phần kinh tế trong và ngoài nước nhằm thu hút sự tham gia của các bên liên quan một cách hiệu quả nhất.

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng báo cáo tại hội nghị.

Cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, có kế hoạch cụ thể, tăng cường phối hợp với đồng bộ giữa các bộ ngành, địa phương trong vùng; phá bỏ tư duy cục bộ trước hết là trong việc triển khai thực hiện dự án có vai trò vùng. Cần đổi mới tư duy, phát huy sự năng động, sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành của từng bộ, ngành và địa phương, lấy khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và nguồn nhân lực chất lượng cao làm động lực phát triển của Vùng. Phát triển hiệu quả, bền vững kinh tế biển theo hướng tăng trưởng xanh, bảo tồn đa dạng sinh học và hệ sinh thái biển.

Tăng cường liên kết vùng, hình thành các cụm liên kết ngành, khu kinh tế ven biển lớn gắn với các đô thị, các trung tâm du lịch biển, du lịch sinh thái ven biển có sức hấp dẫn cao khách quốc tế. Phát triển các cảng biển và dịch vụ cảng biển, nhất là cảng biển chuyên dụng gắn với các khu kinh tế, khu công nghiệp lọc hóa dầu. Phát triển các hành lang kinh tế theo trục Bắc - Nam và Đông - Tây nhằm kết nối hiệu quả các cảng biển, khu kinh tế, cảng hàng không, cửa khẩu quốc tế, đầu mối giao thương lớn, các đô thị ven biển, trung tâm kinh tế, cực tăng trưởng.

Thảo luận tại hội nghị, lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương cũng cho rằng, Quy hoạch vùng đã được xây dựng hết sức khoa học, công phu, kỹ lưỡng, trên cơ sở phát huy tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, cũng như khắc phục những tồn tại, hạn chế của vùng; đồng thời, kiến nghị nhiều vấn đề.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, vùng đã thể hiện tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận mới trong quá trình triển khai Nghị quyết 26 và tổ chức hoạt động của Hội đồng điều phối vùng. Đáng chú ý là đã thành lập và hoàn thiện quy chế, tổ chức làm việc của Hội đồng điều phối vùng.

Về kết quả phát triển kinh tế - xã hội của vùng thời gian qua, tăng trưởng của vùng đã được thúc đẩy, thu đủ chi, an sinh xã hội được bảo đảm, tỷ lệ hộ nghèo giảm khá nhanh… Vùng BTB&DHTB đang dần trở thành một khu vực phát triển khá năng động, một đầu cầu quan trọng của cả nước trong hợp tác và hội nhập quốc tế; một số địa phương trong vùng đã vươn lên mạnh mẽ, từng bước trở thành các cực tăng trưởng, hướng tới là trung tâm của vùng và các tiểu vùng.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu tại hội nghị.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng chỉ ra nhiều hạn chế, khó khăn mà vùng đang đối mặt. Đồng thời, lưu ý các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian đến, đó là khẩn trương xây dựng kế hoạch thực hiện Quy hoạch vùng; tập trung cơ cấu lại các ngành kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng hiện đại; ưu tiên đầu tư các dự án động lực, trọng điểm; quan tâm hơn nữa công tác đào tạo phát triển nguồn nhân lực, thu hút nhân tài, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh…

Lê Chung