PAPI 2023: Hiệu quả phòng, chống tham nhũng được người dân đánh giá cao

PAPI đo lường 8 chỉ số nội dung: tham gia của người dân ở cấp cơ sở; công khai; công khai, minh bạch trong việc ra quyết định ở địa phương; trách nhiệm giải trình với người dân; kiểm soát tham nhũng trong khu vực công; thủ tục hành chính công; cung ứng dịch vụ công; quản trị môi trường; và quản trị điện tử.

Năm 2023, 19.536 người dân được lựa chọn ngẫu nhiên đã tham gia khảo sát PAPI. Theo đánh giá của người dân, công tác kiểm soát tham nhũng trong khu vực công ở địa phương có cải thiện nhưng chưa đáng kể, thể hiện qua mức tăng điểm ở chỉ số nội dung này còn khiêm tốn, từ 6,71 điểm vào năm 2022 lên 6,77 vào năm 2023.

Mức thay đổi theo hướng tích cực hơn này cũng phù hợp với xếp hạng của người dân về các vấn đề Nhà nước cần tập trung giải quyết trong thời gian tới, cụ thể tham nhũng đã giảm từ vị trí thứ năm vào năm 2022 xuống vị trí thứ sáu vào năm 2023 trong danh mục top 10 vấn đề đáng quan ngại nhất trong năm.

Đáng chú ý, trong bối cảnh tham nhũng vẫn là vấn đề hệ trọng được Đảng và người dân hết sức quan tâm, kết quả đánh giá về hiệu quả kiểm soát tham nhũng trong khu vực công cũng như trong thực hiện công khai, minh bạch trong việc ra quyết định ở địa phương có ý nghĩa quan trọng, cho dù đánh giá của người dân ở hai chỉ số này đang cho thấy hai chiều hướng khác nhau trong năm 2023.

Bên cạnh đó, người dân có cảm nhận hiện trạng tham nhũng có xu hướng giảm ở 5 trong số 8 hoạt động công vụ đo lường qua PAPI. Đó là cán bộ chính quyền dùng tiền công quỹ vào mục đích riêng, người dân phải đưa “lót tay” để làm xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chính quyền địa phương nhận chung chi để doanh nghiệp trốn tránh nghĩa vụ bảo vệ môi trường; người dân phải đưa “lót tay” để được quan tâm hơn khi đi khám chữa bệnh ở bệnh viện công...

Về tổng hợp các chỉ số, năm 2023, địa phương dẫn đầu về chỉ số PAPI là Thừa Thiên - Huế với 46,04 điểm. Thái Nguyên đứng thứ hai với 45,78 điểm và Bắc Ninh đứng thứ ba, đạt 45,7 điểm.

Đáng chú ý, địa phương là quán quân năm trước là Quảng Ninh cũng như Bình Dương không có mặt trong bảng xếp hạng năm nay do kết quả khảo sát vượt sai số cho phép.

Đối với 5 thành phố trực thuộc trung ương, Hà Nội đạt 43,9 điểm; Hải Phòng đạt 42,1 điểm; Đà Nẵng đạt 42,6; Cần Thơ đạt 40,1 và TP. HCM đạt 41,7 điểm.

Các địa phương dẫn đầu cả nước trong từng chỉ số thành phần

Báo cáo cũng chỉ ra ra rằng, khoảng cách về hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh năm 2023 giữa các tỉnh, thành phố không lớn. Chỉ số PAPI 2023 tổng hợp giữa điểm thấp nhất (38,97 điểm) và điểm cao nhất (46,04 điểm) là khoảng 7,07 điểm, nhỏ hơn khoảng cách này của Chỉ số PAPI 2021 và 2022 (với khoảng cách tương ứng của hai năm là 9,07 điểm và 10,84 điểm).

Khoảng cách này cho thấy điểm các chỉ số nội dung PAPI 2023 có xu hướng hội tụ hơn. Vì vậy, chính quyền các tỉnh, thành phố không nên coi trọng điểm số tổng hợp chung, mà cần xem xét kết quả ở các chỉ số, chỉ tiêu cụ thể.

Báo cáo nhận định, các tỉnh, thành phố phía Bắc và miền Trung có xu hướng được người dân đánh giá cao hơn so với các tỉnh, thành phố phía Nam. Trong số 15 tỉnh, thành phố thuộc nhóm 'cao' có 5 địa phương thuộc vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung và 4 địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng. Trong số 16 tỉnh, thành phố thuộc nhóm thấp có 7 địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long và 3 địa phương thuộc vùng Tây Nguyên.

Xét theo từng tiêu chí thành phần, theo PAPI 2023, so với kết quả năm 2021, 24 tỉnh, thành phố có mức độ cải thiện đáng kể ở Chỉ số nội dung 1: 'Tham gia của người dân ở cấp cơ sở'; 12 tỉnh, thành phố có mức độ cải thiện đáng kể ở Chỉ số nội dung 2: 'Công khai, minh bạch trong việc ra quyết định ở địa phương';

5 tỉnh, thành phố có mức độ cải thiện đáng kể ở Chỉ số nội dung 3: 'Trách nhiệm giải trình với người dân'; 12 tỉnh, thành phố có mức độ cải thiện đáng kể ở Chỉ số nội dung 4: 'Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công'; và 39 tỉnh, thành phố có mức độ cải thiện đáng kể ở Chỉ số nội dung 8: 'Quản trị điện tử'.