Ðợi Kiều bằng một cuộc thể nghiệm trên sân khấu
Một cảnh trong vở cải lương thể nghiệm Ðợi Kiều. Ảnh: TUY HÒA
Lấy cảm hứng từ Truyện Kiều của Nguyễn Du, vở cải lương thể nghiệm Ðợi Kiều vừa được công diễn tại Nhà văn hóa Thanh Niên TP Hồ Chí Minh cho thấy một thế hệ trẻ có khuynh hướng tìm kiếm những vẻ đẹp mới từ kho tàng nghệ thuật của cha ông.
Truyện Kiều đến hôm nay đã giống như một thành trì trong đời sống tinh thần của người Việt. Nguyễn Du nhắn nhủ “bất tri tam bách dư niên hậu, thiên hạ hà nhân khấp Tố Như”, nhưng hậu sinh đề cập đến Truyện Kiều rất dễ sa vào lối mòn “thêu hoa lên gấm”. Cho nên, tác phẩm nào lấy cảm hứng từ Truyện Kiều thì trước tiên cũng đã được một điểm cộng về sự dũng cảm.
Nhóm nghệ sĩ trẻ đã vận động vài nhà tài trợ nhỏ lẻ để dàn dựng Đợi Kiều với khao khát thể hiện “từ một sân khấu cải lương rất đẹp đến một Truyện Kiều rất mới”, thực sự rất đáng khen ngợi. Họ là ai nhỉ? Có bốn nhân vật chủ chốt, biên kịch kiêm đạo diễn Đào Lê Na, chuyển soạn cải lương Lê Hồng Phước, biên đạo và trình diễn múa Lê Mai Anh, diễn viên Hồng Bảo Ngọc. Họ đều đang trẻ, đang nhiều nhiệt huyết và đang không ngại va vấp để tương tác với thẩm mỹ công chúng đương đại.
Nếu so với hai tác phẩm lấy cảm hứng từ Truyện Kiều gần đây là bộ phim Kiều của nhà sản xuất Mai Thu Huyền và vở kịch Thúy Kiều - một kiếp đoạn trường của Nhà hát kịch Hà Nội, thì vở cải lương thể nghiệm Đợi Kiều hoàn toàn lép vế về mức độ đầu tư. Những ai muốn tìm sự hoành tráng thì chắc chắn sẽ thất vọng khi đi xem Đợi Kiều. Thế nhưng, Đợi Kiều có những ưu điểm khác.
Thúy Kiều ẩn hiện sau phông màn như một cái bóng mờ của ký ức. Ảnh: TUY HÒA
Lấy cảm hứng từ Truyện Kiều thì điều kiện có sẵn chính là những câu thơ rúng động tâm can của Nguyễn Du. Có thể chọn hàng chục, hàng trăm đoạn thơ từ Truyện Kiều để biểu đạt tâm lý nhân vật một cách xao xuyến và thuyết phục. Thế nhưng, nếu chỉ bám vào sự vận động thi ca “sen tàn cúc lại nở hoa, sầu dài ngày ngắn đông đà sang xuân” thì tác phẩm phái sinh chỉ nằm ở dạng “một lời đã trót thâm giao, dưới dày có đất trên cao có trời”. Đợi Kiều là một sự thể nghiệm, được cộng hưởng cải lương, vũ đạo, cổ nhạc và hát thơ.
Ưu điểm thứ nhất là cái tên Đợi Kiều, đây là một ý tưởng thú vị. Đợi Kiều để bày tỏ sự cảm thông. Ai đợi Kiều? Thúy Vân, Hoạn Thư, Giác Duyên và Đạm Tiên đều đợi Kiều để thổ lộ những riêng tư với Thúy Kiều mà diễn biến Truyện Kiều chưa nói hết.
Ưu điểm thứ hai là không đưa Thúy Kiều lên sàn diễn. Thúy Kiều chỉ ẩn hiện sau phông màn như một cái bóng mờ của ký ức, của hoài niệm. Kể chuyện cuộc đời Thúy Kiều mà không có mặt Thúy Kiều cũng là một cách tái dựng chân dung nhân vật, mà không sợ sự mặc định nhan sắc “hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh”.
Ưu điểm thứ ba là dàn nhạc gồm 16 nhạc công phô diễn ngón nghề ngay trên sân khấu, theo từng phân cảnh của vở diễn. Yếu tố “sống” này của dàn nhạc giúp tăng khả năng tương tác của Đợi Kiều với khán giả.
Ngoài ba ưu điểm trên thì cũng phải kể thêm nỗ lực của diễn viên Hồng Bảo Ngọc - quán quân Bông Lúa Vàng 2019. Diễn viên Hồng Bảo Ngọc lần lượt hóa thân thành Thúy Vân, Hoạn Thư, Giác Duyên và Đạm Tiên chứng tỏ sự đa sắc của một tài năng trẻ 19 tuổi.
Lấy cảm hứng từ Truyện Kiều của Nguyễn Du, vở cải lương thể nghiệm Đợi Kiều cho thấy một thế hệ trẻ có khuynh hướng tìm kiếm những vẻ đẹp mới từ kho tàng nghệ thuật của cha ông.
