Ô tô lưu thông theo ngày chẵn - lẻ, tại sao không?

Nếu không có các biện pháp hạn chế ô tô cá nhân ngay lúc này thì vấn nạn ùn tắc sẽ ngày càng trầm trọng - Ảnh: K.Linh

TP Hà Nội vừa dự kiến phương án kiểm soát phương tiện giao thông, cấm hoàn toàn xe máy lưu thông ở các quận nội thành kể từ năm 2030 để chống ùn tắc. TP.HCM cũng đề xuất cấm xe máy và vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ các học giả, chuyên gia, người dân… Vậy, tại sao không hạn chế ô tô cá nhân trước, trong đó có việc xe ô tô hoạt động theo ngày chẵn - lẻ để chống ùn tắc.

Bài tham dự Diễn đàn chống ùn tắc giao thông đô thị do Báo Giao thông, Otofun phối hợp tổ chức, Tập đoàn Hyundai Thành Công đồng hành tài trợ. Ý kiến đóng góp xin gửi về: Chonguntac@baogiaothong.vn và news@otv.vn...

Hà Nội và TP.HCM trước sau gì cũng phải hạn chế và tiến tới cấm hẳn xe máy, không những giúp giảm ùn tắc và kẹt xe mà còn hướng đến thành phố văn minh, hiện đại. Khả năng cấm xe máy theo lộ trình như dự kiến đề xuất có thành công hay không lại phụ thuộc rất nhiều vào sự chuẩn bị “đi trước một bước” để tháo bỏ dần các rào cản, tạo thuận lợi tốt nhất cho người dân.

Trước hết, trong khi tập trung chuẩn bị cho tiến trình hạn chế và tiến tới cấm hẳn xe máy, thành phố cần có giải pháp trước mắt để hạn chế ùn tắc đang rất trầm trọng. Giải pháp có thể triển khai ngay, để giảm kẹt xe là tổ chức phân luồng phù hợp, hạn chế cấp phép xây nhà cao tầng ở khu vực trung tâm và nơi thường kẹt xe, cần điều chỉnh lệch giờ học giờ làm. Ví dụ như ngân hàng làm việc từ 9 - 18h...

Các thành phố lớn cần có lộ trình chuyển đổi phương tiện hợp lý, xử lý xe máy quá niên hạn, không cho phép lưu thông đối với xe máy quá cũ và không đảm bảo an toàn, hạn chế dần và tiến tới ngừng cho đăng ký mới xe máy. Bên cạnh đó, cải tạo vỉa hè đủ rộng, bằng phẳng và trồng nhiều cây xanh tạo bóng mát, xây nhà vệ sinh công cộng, bố trí xe chuyên dụng tẩy rửa và hút bụi để luôn sạch sẽ. Lắp đặt ghế đá với khoảng cách phù hợp để người đi bộ có thể dừng chân nghỉ hoặc ngắm cảnh.

Hơn nữa, thay vì cấm xe máy, nên hạn chế ôtô và trước hết là vào giờ cao điểm. Không thể ngăn cấm mua vì sở hữu một chiếc ôtô cũng là nguyện vọng chính đáng của nhiều người mà chỉ hạn chế lưu thông theo ngày chẵn - lẻ đối với ôtô cá nhân, xe có biển số chẵn sẽ được vào nội thành các ngày 2-4-6, xe số lẻ được vào nội thành các ngày thứ 3-5-7, riêng chủ nhật được lưu thông bình thường. Nhiều thành phố đã áp dụng cách làm này và thành công như: Paris (Pháp), Jakarta (Indonesia)… Cùng đó, có thể tăng giá giữ xe, đậu xe, thu phí lưu thông. Ngoài ra, có thể quy định lượng người ngồi trên ôtô khi lưu thông vào giờ cao điểm. Ví dụ, ôtô 5 chỗ phải có ít nhất 4 người, ôtô 7 chỗ có ít nhất 6 người.

Đặc biệt, Hà Nội và các thành phố lớn cần thí điểm hạn chế xe cá nhân ở khu vực trung tâm thành phố, nơi thuận lợi nhất. Đầu tiên, buộc cán bộ, công chức, viên chức nêu gương sử dụng xe buýt. Khi hoàn thành hệ thống đường sắt đô thị, tuyến xe buýt nhanh BRT, kết nối giao thông thuận tiện và ưu đãi giá rẻ để người dân chuyển qua chọn sử dụng phương tiện công cộng. Sau đó, mở dần phạm vi hạn chế xe cá nhân.

Một điểm nữa, các thành phố lớn nên quy hoạch trên cơ sở khoa học, phù hợp tầm nhìn phát triển dân số và nhu cầu xã hội, ưu tiên cho hạ tầng giao thông đi trước một bước. Trước khi quy hoạch cần tính toán cho nhu cầu tương lai đi kèm với giải pháp phát triển bền vững các hạ tầng có liên quan đến đời sống người dân về đi lại. Đã đến lúc giãn dân cư nội thành bằng cách đầu tư hạ tầng, giải trí, mua sắm cho khu vực ngoại thành. Đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các sở ngành trong quy hoạch, xây dựng, giao thông.

Cùng đó, phải tập trung đầu tư hạ tầng giao thông hiện đại, hệ thống phương tiện vận tải công cộng đáp ứng nhu cầu số đông người dân. Mạng lưới xe buýt phải được rải đều để phủ rộng hết mọi con đường lớn nhỏ của thành phố, sao cho hành khách đi bộ từ chỗ ở đến trạm xa nhất từ 200-300m. Giờ xuất phát tại các bến đỗ và dừng phải chính xác để hành khách có thể chủ động thời gian, không phải chờ đợi.

Kỹ sư cầu đường Trần Văn Tường
Địa chỉ: 261/44/4 đường Đình Phong Phú, P. Tăng Nhơn Phú B, Q.9, TP.HCM

.