Nông dân vùng Wallonia thỏa thuận, EU và Canada ký Ceta

Thỏa thuận được Thủ tướng Canada Justine Trudeau ký tại Brussels cùng các quan chức hàng đầu của EU. Lễ ký kết ban đầu dự kiến diễn ra vào hôm thứ Năm nhưng đã bị hủy bỏ sau khi vùng Wallonia của Bỉ phủ quyết. Toàn bộ 28 quốc gia thành viên EU đã chuẩn thuận vào hôm thứ Sáu 28/10. Hiệp định Kinh tế và Thương mại Toàn diện (Comprihensive Economic and Trade Agreement – Ceta), đòi hỏi phải được mọi quốc gia thành viên EU hậu thuẫn.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau (giữa) ký hiệp định Ceta với những lãnh đạo các cơ quan EU (Ảnh: Getty).

Ceta dỡ bỏ 99% thuế quan và các quan chức hy vọng nó sẽ tạo ra mức tăng thương mại trị giá 12 tỷ USD mỗi năm. Thỏa thuận lẽ ra ký lúc 11h00 giờ địa phương (10h00GMT), nhưng đã được hoãn sau khi phi cơ của ông Trudeau phải quay trở lại sân bay Ottawa do "có vấn đề về máy móc" ngay sau khi cất cánh".

Sau khi thỏa thuận được ký sau đó vài giờ đồng hồ, ông Trudeau nói: "Người dân Canada và EU chia sẻ sự hiểu biết chung rằng để đạt được sự tăng trưởng kinh tế thực sự, tăng trưởng có ý nghĩa, chúng ta cần tạo ra thêm công ăn việc làm tốt cho các công dân của chúng ta. Những thỏa thuận như hiệp định vừa mới ký sẽ giúp đạt được điều đó".

Nhiều cuộc biểu tình của nông dân vùng Wallonia xảy ra trong quá trình đàm phán thương mại (Ảnh AFP).

Được biết, 7 năm đàm phán vẫn chưa giải quyết xong vấn đề khi vùng Wallonia của Bỉ, nơi nói tiếng Pháp, đòi phải được bảo hộ mạnh hơn về các tiêu chuẩn lao động, môi trường và tiêu dùng. Thoạt đầu, Thủ tướng Charles Michel đã “thua” nông dân, nhưng sau do EU và Canada nhượng bộ một số điều khoản có lợi cho nông dân, họ mới chịu cho chính phủ ký. Vùng Wallonia cũng muốn bảo hộ cho các nhà nông Walloon, những người phải đối diện với sự cạnh tranh mới từ hàng nhập khẩu từ Canada.

Thủ tướng Bỉ Michel nói rằng sau các cuộc đàm phán kéo dài, họ đã đồng ý bổ sung vào thỏa thuận nhằm giải quyết các quan ngại của vùng.

Cuối cùng, Bỉ đã ký thỏa thuận hôm thứ Bảy 29/10 (Ảnh: EPA).

Thủ tướng Robert Fico của Slovakia - nước hiện đang giữ vị trí chủ tịch EU, nói chuẩn thuận cuối cùng đối với hiệp định là "một bước đánh dấu cột mốc trong chính sách thương mại của EU". Những phức tạp trong thỏa thuận Ceta làm tăng quan ngại về tương lai đàm phán giữa Anh và EU trong các thỏa thuận thương mại hậu Brexit. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk, đã cảnh báo rằng bất kỳ việc trì hoãn, cãi cọ nào cũng sẽ làm tổn hại thêm uy tín của EU sau khi Anh quốc bỏ phiếu ra khỏi khối.

Lê Miên Tường (Theo BBC News, 10/2016)