Nỗ lực hướng tới đô thị xanh, đô thị thông minh

Mô hình phân loại rác thải tại chợ Tuy Hòa. Ảnh: MINH DUYÊN

Là một trong những địa phương đăng ký tham gia đợt đầu Chương trình Đô thị giảm nhựa, đến nay TP Tuy Hòa đẩy mạnh giảm thiểu rác thải nhựa, nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường. Đồng thời, thành phố cũng sẵn sàng vận hành Trung tâm Điều hành đô thị thông minh. Tất cả nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng Tuy Hòa trở thành đô thị không chỉ xanh mà còn hiện đại.

Chung tay vì một Tuy Hòa xanh

Từ năm 2019, TP Tuy Hòa được Tổ chức Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (WWF) tại Việt Nam chọn tham gia Chương trình Đô thị giảm nhựa. Bà Nguyễn Thu Trang, Quản lý Chương trình Đô thị giảm nhựa của WWF, cho biết: Cũng như một số địa phương khác, tỉnh Phú Yên nói chung, TP Tuy Hòa nói riêng đang đối mặt với vấn đề ô nhiễm từ rác, trong đó có rác thải nhựa. Tốc độ đô thị hóa sẽ kéo theo sự gia tăng của những thói quen như sử dụng đồ nhựa một lần, đồ ăn nhanh được đóng gói bằng sản phẩm nhựa nguy hại… Nếu không sớm có phương án cho vấn đề này thì rác thải nhựa sẽ gây ra áp lực lớn cho môi trường và các bãi chôn lấp. Tại TP Tuy Hòa, theo kết quả nghiên cứu của chúng tôi, tổng khối lượng chất thải, rác thải nhựa chiếm từ 16-21%. Trong đó, 60% là túi nhựa, ly nhựa và ống hút nhựa cùng vỏ bánh kẹo, hầu hết có chất lượng kém, khó phân hủy và không thể tái chế. Trước tình trạng này, chính quyền thành phố lập tức vào cuộc, đặt mục tiêu đến năm 2025 giảm 30% rác thải nhựa ra môi trường.

Từ đó đến nay, TP Tuy Hòa phối hợp với Sở TN-MT, các tổ chức môi trường trong nước và quốc tế triển khai nhân rộng nhiều mô hình điểm nhằm nâng cao ý thức người dân về tác hại của rác thải nhựa, túi ni lông. Theo ông Trương Đình Khai, Phó Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở TN-MT), đơn vị phối hợp với chính quyền thành phố tổ chức nhiều đợt ra quân tuyên truyền về nguy cơ “ô nhiễm trắng”, tác hại của rác thải nhựa nguy hại. Đồng thời kêu gọi các tổ chức kinh doanh, các doanh nghiệp đóng trên địa bàn thành phố, đặc biệt là các doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực du lịch, khách sạn, nhà hàng thực hiện giảm thiểu rác thải nhựa theo cách thay thế sản phẩm nhựa bằng các chất liệu thân thiện với môi trường như tre, gỗ, sản phẩm tái chế… Khách sạn Kaya, Sala, Cơm gà Thiên Hương… là những đơn vị hưởng ứng và đi đầu thực hiện. Cùng với đó, đơn vị xây dựng nhiều mô hình điểm về bảo vệ môi trường như túi lưới giảm nhựa ở xã An Phú, phân loại rác thải tại chợ Tuy Hòa, tái chế rác thải ở xã Bình Ngọc, chùa Bửu Lâm….

Ông Lưu Dũng Hà, Chủ tịch UBND xã Bình Ngọc, cho biết: Phụ nữ trong xã được tặng túi lưới giảm nhựa đi chợ thay cho túi ni lông. Người dân được tặng thùng ủ rác giúp hình thành thói quen phân loại rác thải, giảm rác thải nhựa ra môi trường. Những hoạt động nhỏ này sẽ giúp nâng cao ý thức của người dân trong việc hạn chế dùng đồ nhựa một lần.

Theo UBND TP Tuy Hòa, việc thực hiện chương trình bắt đầu từ các cơ quan nhà nước và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thực hiện hạn chế sử dụng chai nhựa, túi ni lông và các sản phẩm nhựa dùng một lần có hại. Tiếp đến là các đơn vị, doanh nghiệp thực hành phân loại rác thải, tái chế rác thải để tận dụng nguồn rác hữu cơ và xử lý nguồn rác thải nhựa nguy hại trước khi đưa ra môi trường. Với người dân và du khách, thành phố nhắc nhở thường xuyên để nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi nơi công cộng. Mới đây, thành phố lắp đặt 14 cụm loa phát thanh công nghệ số dọc khu vực công viên biển, hồ điều hòa Hồ Sơn - những điểm du lịch, check-in tập trung đông người, để hướng dẫn người dân và du khách bỏ rác đúng nơi quy định…

Hướng tới đô thị hiện đại

Số hóa trong quản lý là cách TP Tuy Hòa hướng tới mục tiêu trở thành đô thị hiện đại. Từ năm 2021, UBND thành phố đã xây dựng đề án Trung tâm Điều hành đô thị thông minh, thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào các dịch vụ đô thị nhằm hiện đại hóa hoạt động quản lý nhà nước.

Ông Nguyễn Khoa Khang, Trưởng Phòng Quản lý đô thị TP Tuy Hòa, cho biết: Trung tâm Điều hành đô thị thông minh đi vào hoạt động sẽ hạn chế giấy tờ hành chính, giảm công tác điều hành qua nhiều cấp quản lý, góp phần xây dựng nền hành chính thân thiện, phục vụ hiệu lực, hiệu quả. Mọi chủ trương, chính sách, dự án… được công khai, minh bạch và người dân được tương tác với các hoạt động hành chính nhà nước mà không cần phải tới tận cơ quan như trước. Đến nay, thành phố đã lắp đặt camera thông minh để giám sát giao thông và an ninh trật tự… góp phần xử lý vi phạm an toàn giao thông cũng như trật tự đô thị; xây dựng phần mềm ORIMX trực tuyến để ghi nhận phản ánh từ người dân về các vấn đề ô nhiễm môi trường, an ninh trật tự; tăng cường quản lý hệ thống chiếu sáng đô thị, nước thải tại các hồ chứa, các điểm nóng về môi trường trên địa bàn và truy xuất nguồn thủy hải sản trong liên kết phát triển thủy sản…

“Trung tâm Điều hành đô thị thông minh là tiền đề quan trọng trong đẩy mạnh phát triển đô thị vì nó giúp giải quyết nhanh các vấn đề đô thị cũng như cung cấp kênh tương tác giữa người dân và chính quyền nhằm củng cố lòng tin cũng như huy động tối đa sức dân trong phát triển thành phố”, ông Khang cho biết thêm.

Việc đưa Trung tâm Điều hành đô thị thông minh đi vào hoạt động là bước cần thiết để TP Tuy Hòa trở thành đô thị loại 1 vào năm 2025. Đô thị xanh, đô thị thông minh là xu hướng tất yếu của phát triển đô thị hiện đại nên ngay từ lúc này, TP Tuy Hòa đã và đang chuẩn bị những điều kiện cần thiết để hướng tới với mong muốn nâng cao tính cạnh tranh, tận dụng cơ hội để phát triển kinh tế - xã hội, đưa đô thị Tuy Hòa lên tầm cao mới.

Ông Cao Đình Huy, Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa

MINH DUYÊN