Nhùng nhằng đòi quyền lợi trong vụ bán đất 'vịt giời'

Vụ án Lê Hồng Bàng xảy ra từ năm 2009, trải qua nhiều giai đoạn khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, đến nay bản án hình sự đối với bị cáo Lê Hồng Bàng đã có hiệu lực pháp luật. Bị cáo phải chấp hành mức án chung thân.

Tuy nhiên, phần dân sự của bản án lại có nhiều khúc mắc, kéo dài nhiều năm chưa giải quyết xong.

Hủy các hợp đồng chuyển nhượng đất

Quá trình giải quyết vụ án, cơ quan điều tra làm rõ Lê Hồng Bàng đã rao bán các dự án không có thật và sau khi nhận hơn 400 tỉ đồng của hàng trăm bị hại, Lê Hồng Bàng đã sử dụng cho nhiều mục đích. Trong đó có việc mua hai khu đất gồm 8,1 ha tại phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội và 14 ha ở Vân Đồn, Quảng Ninh.

Các bị hại trong vụ án Lê Hồng Bàng lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ảnh: BT

Qua nhiều năm giải quyết vụ án, bị hại nhiều lần kháng cáo, nhiều lần làm đơn, thư đề nghị kê biên hai lô đất này để đảm bảo quyền lợi cho họ.

Năm 2018, TAND Cấp cao tại Hà Nội xử phúc thẩm đã giữ nguyên mức án chung thân đối với bị cáo Bàng về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhưng tuyên hủy một phần dân sự của bản án hình sự, giao cho TAND TP Hà Nội xét xử lại nhằm thu hồi tài sản, bồi thường cho các bị hại.

Từ ngày 16 đến 19-5-2023, TAND TP Hà Nội xét xử sơ thẩm phần dân sự của vụ án hình sự này.

Cụ thể, đối với lô đất 8,1 ha ở phường Minh Khai (Hà Nội), tòa tuyên hủy toàn bộ hợp đồng chuyển nhượng. Trong đó, tòa buộc 28 hộ dân đã chuyển nhượng 6,7 ha đất còn thời hạn thuê đất nộp lại số tiền đã nhận để khắc phục hậu quả, tổng số tiền hơn 18 tỉ đồng.

Còn đối với 1,4 ha đất đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng không lấy được lời khai của sáu hộ dân bán đất, tòa dành quyền khởi kiện cho Lê Hồng Bàng trong một vụ án khác.

Đồng thời, tòa giao 8,1 ha đất này cho UBND phường Minh Khai quản lý, sử dụng theo quy định của pháp luật.

Đối với khu đất 14 ha ở Vân Đồn (Quảng Ninh), tòa tuyên hủy hợp đồng chuyển nhượng mà Lê Hồng Bàng dùng tiền của bị hại đưa cho Nguyễn Văn Mạnh để đi mua đất. Do các bên không tranh chấp hợp đồng nên tòa không yêu cầu bên bán đất là ông Lục Văn Thạch nộp trả tiền; kiến nghị UBND huyện Vân Đồn thu hồi mảnh đất nêu trên.

Đối với khu đất 14 ha ở Vân Đồn (Quảng Ninh), tòa tuyên hủy hợp đồng chuyển nhượng mà Lê Hồng Bàng dùng tiền của bị hại đưa cho Nguyễn Văn Mạnh để đi mua đất.

Bị hại kháng cáo, đề nghị được bồi thường

Trước quyết định này của tòa, gần 100 bị hại đã làm đơn kháng cáo toàn bộ bản án. Trong đó, một nhóm bị hại hơn 50 người cho rằng án sơ thẩm đã vi phạm các quy định pháp luật về quyền tài sản; vi phạm nguyên tắc quyền tự định đoạt của đương sự. Các hợp đồng chuyển nhượng không có tranh chấp; các bên đều thừa nhận việc chuyển nhượng, không yêu cầu hoàn trả cho nhau những gì đã nhận nhưng tòa lại tuyên hủy hợp đồng.

Các bị hại đề nghị TAND Cấp cao tại Hà Nội xem xét, xét xử lại theo trình tự phúc thẩm theo hướng khắc phục bồi thường cho các bị hại. Các căn cứ cụ thể hơn, bị hại sẽ trình bày trong quá trình cấp phúc thẩm thụ lý, giải quyết.

Bên cạnh việc kháng cáo, 275 bị hại cũng làm đơn gửi tới chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, giám đốc Sở TN&MT tỉnh Quảng Ninh đề nghị không giao hoặc tổ chức đấu giá diện tích đất trên cho các tổ chức, cá nhân khác trong thời gian chờ TAND Cấp cao xét xử phúc thẩm, nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho họ.

Họ cũng gửi đơn tới chủ tịch UBND TP Hà Nội, giám đốc Sở TN&MT TP Hà Nội đề nghị dừng giao dịch, dịch chuyển, chào bán đối với 8,1 ha đất cho đến khi có đàm phán về việc bồi thường khi thu hồi những thửa đất trên nhằm đảm bảo quyền lợi của họ.

BÙI TRANG