Nhọc nhằn nghề 'quét rác' trên Vịnh di sản Hạ Long

Vịnh Hạ Long là di sản, kỳ quan thiên nhiên mới của thế giới, là điểm du lịch hấp dẫn thu hút trên 3 triệu lượt khách trong và ngoài nước mỗi năm. Tuy nhiên, ít ai biết rằng “viên ngọc quý” cần bảo vệ ấy lại đang phải gánh hàng tấn rác, hàng vạn khối nước thải chưa qua xử lý mỗi ngày.

6h sáng hàng ngày tại Bến Đoan, TP Hạ Long (Quảng Ninh), chiếc tàu Di sản Hạ Long 01 chở Tổ thu gom rác Ban quản lý Vịnh Hạ Long vẫn xuất bến đến các khu vực động Thiên Cung, hòn Cặp Táo, hang Đầu Gỗ, làng Vạn Chài…

Chỉ sau hơn một giờ đồng hồ rất nhiều rác thải được những người công nhân thu gom lên thuyền. Rác ở đây chủ yếu là túi nilon, mẩu gỗ, mảng xốp… trôi trên mặt nước.

Một công nhân thu gom rác trên mặt vịnh cho biết: “Lượng rác trôi nổi rất nhiều, nhiều thuyền bè vẫn chưa chấp hành nghiêm chỉnh quy định, nhiều người dân vô ý vứt xuống biển, rác trên bờ mưa xuống theo nguồn nước trôi ra. Chúng tôi chỉ vớt được vật cứng thôi, chất lỏng thải chưa xử lý được”.

"Có những hôm nhiều rác, chúng tôi phải "quét" thông trưa rồi mới về ăn cơm. Có hôm trời đang nắng gắt mây giông kéo đến mưa như trút nước chúng tôi lại phải ghé tạm vào một đảo để trú mưa. Mà cứ mưa là rác lại ở đâu đó mò ra rất nhiều" - chị Lê Thị Xuân chia sẻ.

"Những ngày trời yên, biển lặng thì lượng rác khá ít. Nhưng những buổi sau ngày biển động thì rác dồn về giăng kín mặt nước Vịnh Hạ Long. Thoạt nhìn, tưởng công việc vớt rác chỉ là đưa vợt ra rồi kéo rác lên thôi. Nhưng nếu vướng phải vật nặng, ngồi trên thuyền nan bé mà không biết cách xử lý có thể mất đà, lật thuyền ngay…" - chị Lê Thị Xuân cho hay.

"Nghề vớt rác trên biển cũng như nghề quét rác trên mặt đất. Nhưng điểm khác nhau là, ở trên mặt đất, khi đã quét dọn, nếu không ai xả rác ra nữa thì cả ngày vẫn sạch, còn trên mặt biển, rác vừa được vớt xong, vài phút sau quay lại, đã lềnh bềnh, bởi rác cứ theo gió, nước đưa từ nơi khác đến." - một công nhân chia sẻ.

Theo Ban quản lý Vịnh Hạ Long, nhờ các chiến dịch tuyên truyền cũng như không sử dụng chai nước nhựa trên Vịnh Hạ Long, rác thải từ du khách trên vịnh đã giảm. Tuy nhiên, các nguồn rác từ ven bờ (từ việc một số người dân vứt rác xuống biển, hoặc rác từ các cửa sông, hệ thống thoát nước trôi ra) và các bè nuôi trồng thủy sản vẫn còn rất lớn.

"Rác thải trong Vịnh Hạ Long là từ đại dương trôi vào, từ các đô thị ven bờ vịnh và từ sinh hoạt của ngư dân. Do vậy, có ba đơn vị tổ chức vớt rác trên vịnh mỗi ngày. Mỗi tháng họ thu gom được khoảng 14 tấn rác, chủ yếu là rác tại các điểm tham quan để lại. Rác gom trên mặt vịnh chiếm 1/3 số lượng." - một vị cán bộ phụ trách vệ sinh môi trường thuộc Ban Quản lý Vịnh Hạ Long cho biết thêm.

Theo thống kê của Ban quản lý bãi biển Bãi Cháy, mỗi ngày đội vệ sinh bãi biển dọn trung bình 6 tấn rác. Bên cạnh những cành, lá cây khô trôi từ biển thì một lượng lớn là túi nilong, chai nhựa, hộp xốp, đồ ăn thừa… của người dân địa phương và khách du lịch "kỷ niệm" lại trên bãi cát sau cuộc vui của mình.

Lực lượng dọn vệ sinh vốn đã không nhiều, lại phải bươn bả làm việc từ 6h sáng tới 8h tối liên tục để đảm bảo giữ gìn "thiên đường" du lịch Bãi Cháy. Rác thải chủ yếu là do khách du lịch xả ra. Túi nilong, chai lọ, đồ ăn thừa được những "thượng khách" rời đi và gửi lại trên bãi biển.

"Làm công việc này rất vất vả. Tôi mong dù chỉ góp một phần làm sạch sẽ bãi biển, nhưng mỗi người góp một chút thì bãi biển Hạ Long sẽ sạch và thu hút được đông khách du lịch", một công nhân vệ sinh tại Bãi tắm Bãi Cháy - Hạ Long chia sẻ.

Theo những công nhân vệ sinh tại Bãi tắm Bãi Cháy - Hạ Long cho biết "Nhiều lần nhắc nhở khách du lịch không xả rác ra bãi biển, họ còn mắng bảo là đấy là việc của các chị à. Nhiều người còn cố tình vứt rác ra chúng tôi đã phải nhờ tới lực lượng an ninh bãi biển đến nhắc nhở họ mới thôi, nhiều người ý thức kém lắm"

Hạ Long lọt top 25 điểm du lịch đẹp nhất thế giới theo đánh giá của CNN. Hình ảnh bãi tắm ngập bùn rác của nhiều năm về trước nay lột xác, trở thành "Hawaii miền Bắc". Vẻ đẹp của Hạ Long sẽ còn mãi nếu mỗi người dân và du khách đều thấm rõ tinh thần du lịch: "Không lấy gì đi ngoài những tấm ảnh, không để lại gì ngoài những dấu chân".

Tuấn Anh