Nhìn rõ hạn chế để nâng cao chất lượng xét xử

Năm 2023 là năm rất thành công của TAND tỉnh Sóc Trăng, vì đã xuất sắc nhận cờ thi đua ngành. Theo đồng chí Thái Rết - Tỉnh ủy viên, Chánh án TAND tỉnh, đơn vị luôn tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo và kịp thời ban hành văn bản, kế hoạch triển khai thực hiện các nhiệm vụ công tác trọng tâm. Trên cơ sở đó, TAND tỉnh đã yêu cầu các tòa chuyên trách, phòng, đơn vị trực thuộc phải khẩn trương triển khai và xây dựng chương trình cụ thể ở mỗi đơn vị để tổ chức thực hiện hiệu quả. Đặc biệt, trong công tác chuyên môn, đã đề ra nhiều giải pháp chỉ đạo quyết liệt, tập trung đẩy nhanh tiến độ giải quyết các loại vụ việc, khắc phục tình trạng án quá thời hạn chuẩn bị xét xử. Ban Cán sự Đảng TAND tỉnh có kế hoạch làm việc, tham dự sinh hoạt của các chi bộ trực thuộc và các chi bộ TAND cấp huyện định kỳ hằng quý để kịp thời chấn chỉnh lề lối làm việc. Đôn đốc, củng cố quyết tâm của các thẩm phán, thư ký trong việc đẩy nhanh tiến độ giải quyết các loại án.

Trong 6 tháng đầu năm 2024 (tính từ ngày 1/10/2023 đến ngày 31/3/2024), TAND hai cấp đã thụ lý 6.967 vụ (tăng 1.680 vụ việc), giải quyết đạt 60,18% (tăng 9,34%). Án quá thời hạn chuẩn bị xét xử 16 vụ việc (giảm 10 vụ việc); án tạm đình chỉ 189 vụ việc (giảm 3 vụ việc). Trong đó, TAND huyện Long Phú là đơn vị dẫn đầu trong việc đẩy nhanh tiến độ giải quyết án với tỷ lệ giải quyết đạt 89,53%. Như vậy, số lượng án thụ lý, giải quyết và tỷ lệ giải quyết án của TAND hai cấp đều tăng; án quá thời hạn chuẩn bị xét xử, án tạm đình chỉ đều giảm so với cùng kỳ; tỷ lệ án bị hủy, sửa thấp trong mức cho phép; đối với các vụ án trọng điểm, dư luận xã hội quan tâm đã được khẩn trương giải quyết.

Ngoài ra, hai cấp luôn chú trọng đổi mới thủ tục xét hỏi, tranh tụng tại phiên tòa theo quy định của pháp luật tố tụng và tinh thần cải cách tư pháp. Khi đó, thẩm phán TAND hai cấp đã tổ chức 69 phiên tòa rút kinh nghiệm nội bộ. Các phiên tòa đã chỉ ra được những ưu điểm, khuyết điểm từ mặt tố tụng đến nội dung cần rút kinh nghiệm và đề xuất giải pháp khắc phục để nâng cao chất lượng công tác xét xử; tổ chức 62 phiên tòa trực tuyến. Tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác chuyên môn đối với 11 tòa án cấp huyện; công tác kiểm tra thường xuyên các bản án, quyết định của tòa án cấp sơ thẩm có hiệu lực pháp luật tiếp tục được duy trì thực hiện nghiêm túc và đã thực hiện kiểm tra 750 bản án, quyết định.

Lãnh đạo TAND tỉnh Sóc Trăng luôn trân trọng lắng nghe các ý kiến đóng góp của các cơ quan hữu quan, cán bộ, nhân viên hai cấp và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động để nâng cao chất lượng công tác. Ảnh: SỚM MAI

Công tác cải cách hành chính tư pháp ở hai cấp tiếp tục đổi mới, hoạt động của bộ phận hành chính tư pháp đã ổn định, nề nếp. Việc nhận đơn khởi kiện, thụ lý hồ sơ vụ án các loại, tiếp nhận đơn khiếu nại, tố cáo, yêu cầu tiếp công dân cũng như cấp sao bản án, quyết định ở hai cấp tòa án đều được thực hiện đúng quy định của pháp luật, bảo đảm về thời gian tố tụng. Quá trình giải quyết công việc, giao tiếp với nhân dân, cán bộ được giao làm công tác hành chính tư pháp luôn tôn trọng, lắng nghe và hướng dẫn tận tình, chu đáo. Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác cải cách hành chính tư pháp, xây dựng, hoàn thiện các thủ tục hành chính tư pháp theo hướng đơn giản, thuận tiện giải quyết công việc giữa tòa án với người dân, TAND tỉnh công khai lịch xét xử, lịch trực tiếp công dân của lãnh đạo, các văn bản chỉ đạo trên Trang Thông tin điện tử TAND tỉnh để người dân tiếp cận một cách nhanh nhất. Tất cả những kết quả trên, có sự đồng lòng, nỗ lực, quyết tâm, thống nhất của tập thể cán bộ TAND hai cấp.

Nhưng cũng mạnh dạn nhìn nhận, hoạt động tòa án hai cấp vẫn còn những hạn chế, thiếu sót cần được khắc phục kịp thời. Hiện nay, số lượng án thụ lý mới tiếp tục gia tăng, tính chất, mức độ tranh chấp ngày càng phức tạp, đương sự không hợp tác, việc thu thập tài liệu, chứng cứ mất nhiều thời gian. Một số cơ quan hữu quan chưa thực sự quan tâm đến công tác phối hợp với tòa án trong việc cung cấp thông tin, tài liệu, chứng cứ làm cho việc thu thập chứng cứ gặp khó khăn, mất nhiều thời gian. Biên chế trong hai cấp chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, cơ sở vật chất chưa đảm bảo cho công tác cải cách tư pháp.

Đáng lo ngại, lãnh đạo một số ít đơn vị không quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết án tồn, không thường xuyên kiểm tra tiến độ giải quyết án của các thẩm phán để kịp thời đôn đốc, nhắc nhở; không tổ chức họp hoặc không thường xuyên họp thẩm phán để trao đổi giải pháp giải quyết dứt điểm từng vụ việc. Chưa chủ động phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan để kịp thời cung cấp bản vẽ, kết quả định giá, thẩm định giá, cung cấp thông tin, tài liệu chứng cứ cho thẩm phán phục vụ cho việc giải quyết án và thậm chí chưa thật sự gương mẫu, nêu gương trong việc giải quyết án.

Một vài thẩm phán chưa phát huy hết tinh thần trách nhiệm đối với nhiệm vụ được giao, có biểu hiện ngại khó, ngại khổ, đùn đẩy trách nhiệm. Không chủ động báo cáo với lãnh đạo đơn vị những khó khăn, vướng mắc để kịp thời trao đổi với tập thể, tìm cách tháo gỡ hoặc xin ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo cấp trên. Một số thẩm phán trình độ, năng lực chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ còn hạn chế nên không xây dựng được kế hoạch giải quyết án khoa học dẫn đến nhiều vụ việc kéo dài; còn ngại trao đổi án với tập thể; bảo thủ, chủ quan trong xây dựng hồ sơ, thu thập tài liệu, chứng cứ. Một số cán bộ vẫn còn tâm lý ngán ngại trước khối lượng công việc phát sinh ngày càng nhiều, chưa quyết tâm cao vượt qua khó khăn.

Đồng chí Thái Rết cho biết, hai cấp sẽ tiếp tục nêu cao tinh thần trách nhiệm, chú trọng công tác nghiệp vụ; yêu cầu hai cấp phải thẳng thắn, mạnh dạn nhìn nhận hạn chế, thiếu sót và đề ra các giải pháp khắc phục kịp thời. Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo TAND sẽ chỉ đạo tổ chức các hội nghị, chuyên đề để lắng nghe, nhìn nhận và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc nhằm nâng cao hiệu quả công tác xét xử. Đơn vị sẽ quan tâm thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên hai cấp phải tự soi, tự giữ mình; tăng cường tập huấn theo tinh thần cải cách tư pháp; đẩy mạnh các phong trào thi đua...

Hy vọng TAND hai cấp sẽ có những giải pháp đột phá, xử lý căn nguyên của khó khăn, vướng mắc, giúp đơn vị tiếp tục hoàn thành tốt chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao.

SỚM MAI