Nhiều nguy cơ khi trẻ chậm chích vắc-xin ngừa sởi

Nên tiêm vắc-xin sởi lúc 9 tháng tuổi

Vào vai một phụ huynh có con tám tháng tuổi bị mất sổ hẹn chích vắc-xin, chúng tôi nhờ tư vấn về lịch chích ngừa bệnh sởi, một nam tiếp tân ở BV Phụ sản ĐH Y Dược TP.HCM (đường Hoàng Văn Thụ, Q.Tân Bình, TP.HCM) tư vấn: “Sởi một năm (tiêm lúc 12 tháng tuổi - PV) thì có vắc-xin, sởi chín tháng (miễn phí) không có”. Tương tự, khi chúng tôi ghé Khoa Nhi, BV FV (Q.7, TP.HCM), một nữ tiếp tân cho biết, bé 12 tháng tuổi mới chích vắc-xin ngừa (sởi + quai bị + rubella). Chúng tôi ngạc nhiên hỏi, tại sao có nơi chích sởi lúc trẻ chín tháng, nhưng ở đây lại chích lúc 12 tháng, nữ nhân viên này bâng quơ nói: “Không có sổ chủng ngừa để chúng tôi kiểm tra, không trả lời cho anh được”. Còn tại BV Phụ sản Quốc tế Sài Gòn (Q.1), một nhân viên ở đây cho biết, cơ sở này chích vắc-xin ngừa sởi ba trong một (sởi + quai bị + rubella) lúc trẻ 12 tháng tuổi.

Phụ huynh nên đưa trẻ chích vắc-xin ngừa sởi từ lúc chín tháng tuổi

Các bác sĩ chuyên chủng ngừa ở hai BV Nhi Đồng tại TP.HCM cho biết, nhiều phụ huynh đến đây khám bệnh, tiêm chủng cho con mới phát hiện con của họ chưa được chích ngừa sởi lúc chín tháng tuổi. Theo các phụ huynh này, do các BV hẹn trẻ đến 12 tháng tuổi mới chích vắc-xin ba trong một. Đây là loại vắc-xin dịch vụ, mỗi mũi có giá từ 120.000đ -140.000đ; trong khi vắc-xin nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng lại hoàn toàn miễn phí.

BS Trương Hữu Khanh - Trưởng khoa Nhiễm, BV Nhi Đồng I TP.HCM lý giải, chờ trẻ đến 12 tháng tuổi mới chích vắc-xin ngừa sởi là không phù hợp thực tế với dịch bệnh hiện nay của Việt Nam. Tùy vào tình hình dịch bệnh khác nhau mà mỗi quốc gia có chiến lược quy định độ tuổi chích ngừa khác nhau. Ở các nước phát triển, bệnh sởi không phổ biến nên trẻ được chích vắc-xin khi 15 tháng tuổi, trong khi các quốc gia châu Phi do dịch bệnh nhiều, trẻ được chích lúc sáu tháng tuổi. Riêng Việt Nam, trước đây, tình hình bệnh sởi không nhiều nên Bộ Y tế khuyến cáo trẻ ngừa sởi lúc 12 tháng tuổi. Khi số trẻ dưới 12 tháng tuổi mắc bệnh sởi gia tăng, chiếm từ 10-20% tổng số ca mắc sởi thì Bộ Y tế đẩy lùi thời gian chích vắc-xin sởi mũi đầu tiên xuống còn chín tháng tuổi. Nhờ triển khai chích sớm nên từ năm 2009 đến nay, trẻ mắc bệnh sởi giảm dần.

ThS-BS Nguyễn Ngọc Anh Tuấn - Trưởng phòng Khám bệnh và tiêm ngừa, Viện Pasteur TP.HCM khuyến cáo, vắc-xin dịch vụ và vắc-xin chương trình tiêm chủng mở rộng đều an toàn và hiệu quả như nhau. Trẻ cần tiêm ngừa sớm để được bảo vệ sớm, nếu chích vắc-xin dịch vụ, khả năng trẻ có thể dễ bị sởi trong “ba tháng đợi chờ” tròn tuổi là rất cao.

Trẻ mắc bệnh sởi dễ gặp biến chứng nguy hiểm

Bệnh sởi đang vào mùa (từ tháng Hai - Sáu), do đó, với trẻ chưa được chủng ngừa vắc-xin, cần phải sớm được tiêm phòng. Cần lưu ý, người lớn trước đây chưa được chích ngừa sởi nên là đối tượng mang mầm bệnh, là nguồn lây cho trẻ nhỏ. BS Trương Hữu Khanh tư vấn, nếu không chích ngừa sớm, trẻ ở độ tuổi 9-12 tháng dễ mắc bệnh và thường để lại nhiều biến chứng nguy hiểm như: viêm phổi, viêm tai dẫn đến điếc về sau. Mặt khác, những bé bị sởi lúc 9-12 tháng tuổi thường suy dinh dưỡng rất nhanh. Và nếu trẻ đã mắc bệnh lúc chín tháng tuổi, đến lúc trẻ 12 tháng mới được chích vắc-xin dịch vụ, việc chích ngừa này hoàn toàn vô nghĩa.

BS Nguyễn Ngọc Anh Tuấn khuyên, với những trẻ đã chích vắc-xin sởi miễn phí lúc chín tháng tuổi, có thể chích tiếp vắc-xin dịch vụ (sởi + quai bị + rubella) lúc 15 tháng tuổi, chứ không phải 12 tháng tuổi. Sau đó, lúc bốn-sáu tuổi chích nhắc lại mũi dịch vụ (sởi + quai bị + rubella) hoặc chích trong thời điểm chiến dịch ngừa sởi được triển khai do dịch bệnh lưu hành. Với trường hợp quên tiêm mũi sởi lúc chín tháng tuổi, trẻ có thể tiêm bất cứ lúc nào trong giai đoạn 10-12 tháng tuổi. Còn nếu trẻ đã đủ 12 tháng tuổi thì phụ huynh có thể cho trẻ chích vắc-xin dịch vụ (sởi + quai bị + rubella) và sau đó chích nhắc lại theo hướng dẫn của bác sĩ.

VĂN THANH