Nhiễm HIV mới tập trung ở nhóm MSM, chú trọng can thiệp vào nhóm đối tượng đích

Hơn 95% nhiễm HIV qua đường tình dục, chủ yếu ở nhóm MSM

Tại Bình Dương, BSCK1. Vương Thế Linh, Trưởng Khoa HIV, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Bình Dương cho biết: Nếu như trước đây, số ca nhiễm HIV chủ yếu được phát hiện qua nhóm người nghiện chích ma túy, mại dâm, thì nay chủ yếu là qua đường tình dục và tập trung lớn trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM).

Cụ thể, năm 2022, có đến 91,9% số nhiễm HIV mới lây qua đường tình dục (trong đó tình dục đồng giới chiếm 67,4%), 5 tháng đầu năm 2023 số nhiễm HIV mới lây qua đường tình dục chiếm 97,1% (trong đó tình dục đồng giới chiếm 67,3%), trong khi lây truyền qua đường máu chỉ chiếm có 1,2%.

BSCK1. Vương Thế Linh, Trưởng Khoa HIV, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC) Bình Dương.

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Kiên Giang, hàng năm phát hiện thêm 350-400 ca nhiễm mới (năm 2022 phát hiện 469 ca). Đây là địa phương phát hiện có số người nhiễm HIV đứng thứ 4 các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và thứ 16 trong cả nước.

Đối tượng dễ bị nhiễm và tỷ lệ nhiễm cao là nhóm có quan hệ tình dục đồng giới (MSM), người nghiện chích ma túy, người mua bán dâm. Qua thống kê cho thấy số người bị nhiễm HIV do lây qua đường tình dục là chủ yếu. Năm 2022 có đến 97,9% nhiễm HIV mới là lây qua đường tình dục.

Trong những năm gần đây, nhóm nguy cơ lây nhiễm HIV chiếm tỷ lệ cao nhất là nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới, với tỷ lệ nhiễm HIV từ 11,3% lên 14,7% qua giám sát trọng điểm từ 2015-2020. Mặc dù năm 2022 có xu hướng giảm nhưng tỷ lệ vẫn cao là 11,3%.

Tính đến 30/6/2023 số tích lũy phát hiện HIV của Kiên Giang là 6.509 người, trong đó 1.702 người đã tử vong. Số người nhiễm HIV còn sống quản lý được: 84,6% (4.068/4.807). Hiện có 3.161 người nhiễm đang được điều trị thuốc kháng virus HIV (74 là trẻ em <15 tuổi).

ThS. BS Cao Kim Thoa, Phó trưởng phòng Dự phòng lây nhiễm HIV (Cục Phòng, chống HIV/AIDS) cho biết, vài năm gần đây, số ca nhiễm HIV ghi nhận tại Việt Nam đều tăng ở nhóm trẻ và MSM. Đây là nhóm có nguy cơ cao nhiễm HIV do họ thường có nhiều bạn tình, quan hệ không sợ mang thai và đường quan hệ cũng dễ lây nhiễm hơn.

Tập trung can thiệp vào nhóm đối tượng đích

Để giảm thiểu lây nhiễm HIV nói chung và trong nhóm MSM nói riêng, hiện hai địa phương đang tăng cường các hoạt động tư vấn, xét nghiệm HIV, đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, bám sát cộng đồng nguy cơ cao như MSM, triển khai các biện pháp can thiệp giảm hại và các hoạt động đáp ứng y tế công cộng… nhằm giảm thiểu số người lây nhiễm mới HIV trong nhóm nguy cơ cao, đặc biệt trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng tính.

Tư vấn cho khách hàng sử dụng PrEP dự phòng lây nhiễm HIV.

Trong hoạt động truyền thông, bên cạnh việc tăng cường cung cấp kiến thức về phòng, chống HIV/AIDS cho cộng đồng trên các phương tiện thông tin đại chúng như báo, đài, pano, áp phích… còn tập trung vào truyền thông nhóm nhỏ bám sát cộng đồng MSM (đối tượng đích) tại các khu công nghiệp, khu nhà trọ của công nhân, các trường đại học... Mỗi buổi truyền thông kéo dài khoảng 90 phút với nhóm 20-30 người, lồng ghép các kiến thức chuẩn về phòng, chống HIV/AIDS, cung cấp sinh phẩm xét nghiệm HIV cho đối tượng có nguy cơ cao; tiếp tục xây dựng lực lượng truyền thông viên đồng đẳng, tìm ca, cung cấp các biện pháp giảm hại như bao cao su, gel bôi trơn, và kết nối chuyển gửi dịch vụ… thông qua các nhóm CBO (tiếp cận cộng đồng).

Đối với người có nguy cơ lây nhiễm HIV cao sẽ được kết nối điều trị PrEP (dự phòng trước lây nhiễm HIV), đối với người xét nghiệm cho kết quả dương tính với HIV sẽ được kết nối điều trị ARV (thuốc kháng HIV) ngay và sớm nhất… Đây được cho là giải pháp hữu hiệu, và các CBO sẽ là cánh tay nối dài cho ngành y tế triển khai các hoạt động phòng chống HIV/AIDS một cách hiệu quả…

Bạn Hỏi - Chuyên Gia Trả Lời: Tất Tần Tật Về HIV/AIDS I SKĐS

Thu Hương