Nhật Bản cam kết thúc đẩy quan hệ chiến lược, đôi bên cùng có lợi với Trung Quốc

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt tay tại San Francisco, Mỹ ngày 16-11-2023. Ảnh: Kyodo

Sách Xanh ngoại giao năm 2024 - Nhật Bản vừa công bố cho biết, nước này sẽ thúc đẩy “mối quan hệ đôi bên cùng có lợi dựa trên lợi ích chiến lược chung” với Trung Quốc - cụm từ được thấy lần cuối trong báo cáo năm 2019, mặc dù quốc gia láng giềng này đặt ra “thách thức chiến lược lớn nhất và chưa từng có”.

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhất trí xây dựng mối quan hệ chiến lược và cùng có lợi tại cuộc gặp ở San Francisco (Mỹ) vào tháng 11-2023.

Căng thẳng vẫn còn giữa hai cường quốc châu Á về các vấn đề như quần đảo Senkaku do Tokyo kiểm soát mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, hay việc Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền ở biển Hoa Đông và việc xả nước phóng xạ đã qua xử lý từ Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi ra biển kể từ tháng 8-2023.

Đối với Hàn Quốc, sách Xanh mô tả nước này là "quốc gia láng giềng quan trọng" mà Nhật Bản nên hợp tác "với tư cách là đối tác để giải quyết các vấn đề khác nhau của cộng đồng quốc tế".

“Trong bối cảnh môi trường an ninh nghiêm trọng ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, sự hợp tác chặt chẽ giữa Nhật Bản và Hàn Quốc là cần thiết hơn bao giờ hết”, sách Xanh nêu rõ.

Tokyo lần cuối cùng gọi Seoul là đối tác trong phiên bản năm 2010, một quan chức Bộ Ngoại giao Nhật Bản nói với các phóng viên, điều này phản ánh sự cải thiện đáng kể trong quan hệ song phương kể từ khi Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol nhậm chức vào năm 2022.

Hai nước châu Á cũng đang tăng cường hợp tác an ninh ba chiều với Mỹ để đối phó với các chương trình hạt nhân và tên lửa đang tiến triển của Triều Tiên, mà văn kiện này cho rằng gây ra "mối đe dọa nghiêm trọng và sắp xảy ra" đối với an ninh của Nhật Bản.

Về Nga, báo cáo nhấn mạnh sự cảnh giác về động thái của nước này nhằm tăng cường quan hệ không chỉ với Trung Quốc mà cả với Triều Tiên, đặc biệt liên quan đến việc Bình Nhưỡng chuyển giao vũ khí có thể làm xấu đi tình hình ở Ukraine.

Để tăng cường khả năng răn đe, sách Xanh cho biết, điều cần thiết là phải hợp tác với các quốc gia có cùng quan điểm và xây dựng “mạng lưới đa lớp” xoay quanh liên minh Nhật Bản - Mỹ, chẳng hạn như các mạng lưới có sự tham gia của Australia, Ấn Độ và các thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).