Nhà Trắng cảnh báo nguy cơ chiến tranh toàn diện Iran - Israel
Người Phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby hôm 5/4 (giờ địa phương) nói với CNN rằng, Washington đang tăng cường cảnh giác, chuẩn bị ứng phó khả năng Tehran tấn công, trả đũa Israel ngay trong tuần tới, sau cuộc không kích vào lãnh sự quán Iran ở Syria.
Theo các chuyên gia của CNN, Mỹ đang trong tình trạng cảnh giác cao độ và tích cực chuẩn bị cho một cuộc tấn công đáng kể có thể xảy ra ngay trong tuần tới, bởi Iran nhắm vào tài sản của Israel hoặc Mỹ trong khu vực để đáp trả vụ không kích của Tel Aviv ở Damascus. Phát biểu về vấn đề trên, Người Phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nêu rõ: “Chúng tôi hết sức lo ngại".
Về phía Iran, nước này chưa đưa ra bình luận nhưng một quan chức giấu tên hôm 5/4 nói rằng, Washington đã kêu gọi Tehran không tập kích các cơ sở của Mỹ tại khu vực, bởi Mỹ không đóng bất cứ vai trò nào và không biết trước về cuộc tấn công của Israel.
Hiện trường đổ nát sau vụ tấn công vào tòa nhà lãnh sự quán Iran ở Damascus, Syria. Ảnh: Xinhua.
Trước đó, Iran nhiều lần đe dọa sẽ trả thù sau vụ không kích vào tòa nhà lãnh sự trong khu phức hợp Đại sứ quán Iran ở Syria hôm 1/4, khiến 2 tướng cấp cao và 5 cố vấn quân sự thiệt mạng. Iran cáo buộc Israel là thủ phạm, cho biết nước này sẽ tiến hành kiện Israel ra tòa án quốc tế vì vụ không kích, xem đây là hành động vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế, Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao vì đã tấn công vào cơ sở ngoại giao của một quốc gia.
Được biết, đây là vụ tấn công lớn nhất nhắm trực tiếp vào cơ sở, nhân sự của Iran kể từ sau vụ Mỹ hạ sát tướng Qassem Soleimani, tư lệnh Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC), ở Iraq, hồi tháng 1/2020.
Giới quan sát nhận định, leo thang căng thẳng hơn nữa giữa Iran và Israel có nguy cơ châm ngòi một cuộc xung đột quy mô lớn trên toàn khu vực. Kịch bản này ngay lập tức sẽ gây phản tác dụng đối với nền kinh tế thế giới.
Ông Marc Ayoub, nhà nghiên cứu chính sách năng lượng người Lebanon và là thành viên không thường trú tại Viện Chính sách Trung Đông Tahir, nêu rõ mối quan hệ thù địch giữa Iran - Israel có thể có tác động rất lớn đến thị trường dầu mỏ ngay từ khi nổ ra. Dựa trên ước tính trước đây của Ngân hàng Thế giới và Bloomberg, chuyên gia Ayoub dự đoán thế giới có thể chứng kiến giá dầu tăng lên hàng trăm USD và thậm chí đạt mức từ 140 – 150 USD/thùng.
“Điều này là do căng thẳng leo thang, nhưng cũng do gián đoạn của chuỗi cung ứng, đặc biệt nếu Hormuz cũng bị xoáy vào xung đột như biển Đỏ. Nếu Iran đáp trả, phong trào Houthi sẽ không chỉ là quan sát viên, họ sẽ trở thành một phần của cuộc xung đột và biển Đỏ sẽ phải đóng cửa”, ông Ayoub cho hay.
Giáo sư thỉnh giảng về kinh tế nhị phân Rodney Shakespeare tại Đại học Trisakti ở Jakarta, Indonesia nhấn mạnh, xung đột giữa Iran và Israel leo thang cũng có thể gây ra những hậu quả địa chính trị, ảnh hưởng đến các nước láng giềng bao gồm Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ, Jordan, Syria, Iraq và Lebanon.
