Nguy cơ 'gót chân Rousseff' chờ Tổng thống Brazil

Tổng thống Brazil Michel Temer.

Cơ quan tư pháp Brazil đưa ra quyết định trên sau khi cựu Chủ tịch Tập đoàn sản xuất thực phẩm hàng đầu thế giới JBS Joesley Batista giao nộp cho cơ quan điều tra đoạn băng ghi âm về việc ông Temer ra lệnh trả tiền cho cựu Chủ tịch Hạ viện Eduardo Cunha - người đang thụ án hơn 15 năm tù vì tội tham nhũng, rửa tiền và trốn thuế trong vụ Petrobras - để ông giữ im lặng trong vụ điều tra đang làm rung chuyển chính trường Brazil. Tuy nhiên, tới thời điểm này, ông Temer đã bác mọi cáo buộc và yêu cầu Tòa án Tối cao ngừng điều tra mình để xác minh đoạn băng ghi âm. Ngoài bằng chứng trên, ông Batista cũng khai đã hối lộ ông Temer từ năm 2010.

Tháng 8/2016, ông Temer khi đó là Phó Tổng thống đã lên cầm quyền thay cho nữ Tổng thống đầu tiên trong lịch sử Brazil Dilma Rousseff sau khi bà bị Quốc hội Brazil phế truất trong một phiên tòa chính trị xét xử trách nhiệm trong vụ Petrobras. Ông Temer thay bà Rousseff điều hành đất nước theo quy định của Hiến pháp và người thúc đẩy phiên tòa trên không ai khác lại chính là ông Cunha - đồng minh đắc lực của ông Temer. Cả ông Temer và ông Cunha đều là những thành viên chủ chốt của đảng Phong trào Dân chủ Brazil (PMDB) cầm quyền.

Chỉ chưa đầy một năm, vị Tổng thống 76 tuổi này cũng phải đối mặt với nguy cơ bị đưa ra bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội. Đến nay, đã có 8 yêu cầu đưa ông Temer ra xét xử tại cơ quan lập pháp. Trong khi đó, đã có chính đảng trong liên minh cầm quyền tuyên bố bỏ rơi ông Temer và kêu gọi ông này từ chức. Hàng nghìn người đổ xuống đường biểu tình trong các ngày 18 và 21/5 đòi ông này từ chức, gây ra các đụng độ giữa người biểu tình và cảnh sát. Đảng đối lập và các tổ chức xã hội kêu gọi người dân tiếp tục xuống đường trong tuần này nhằm gây sức ép bãi nhiệm ông Temer và tổ chức bầu cử sớm.

Giờ đây, "trái bóng định mệnh" của ông Temer nằm trên sân của lưỡng viện Quốc hội bởi Tòa án Tối cao Brazil thường rất chậm chễ trong việc đưa ra quyết định liên quan tới điều tra các chính trị gia đương nhiệm và trong một vài trường hợp, người ta nghi cơ quan này cố tình làm chậm lại quá trình. Khả năng ông Temer bị phế truất phụ thuộc hoàn toàn vào các nghị sĩ trong liên minh cầm quyền.

Các chuyên gia nhận định khả năng sẽ có nhiều bộ trưởng quyết định rời bỏ nội các. Ông Temer sẽ phải nỗ lực để điều này không xảy ra, đặc biệt là với các thành viên của đảng PMDB và PSDB. Đây là 2 chính đảng với số nghị sĩ đông nhất tại Quốc hội. Tuy nhiên, hiện 2/3 trong tổng số 513 hạ nghị sĩ đang có những cáo buộc liên quan tới tham nhũng, trong khi tại Thượng viện, 1/3 trong tổng số 81 nghị sĩ đang bị điều tra liên quan tới vụ Petrobras.

T.Hằng