Nguy cơ cháy nổ từ hàn, cắt kim loại

Tình hình cháy nổ trên cả nước những tháng gần đây có chiều hướng gia tăng. Nhiều vụ trong đó nguyên nhân phát sinh cháy nổ do sự bất cẩn của người sử dụng máy móc, thiết bị phát sinh ra nguồn lửa, nguồn nhiệt. Gần đây nhất, ngày 11/5, thùng xe ô tô của anh Hoàng Văn Nghị (SN 1980), thôn Kép, xã An Hà (Lạng Giang) bốc cháy dữ dội. Ngay khi phát hiện ra cháy, anh Nghị đã điều khiển xe ra khỏi khu dân cư, hô hoán người dân hỗ trợ dập lửa. Sau khoảng 15 phút xảy ra vụ việc, với sự hỗ trợ tích cực của người dân, đám cháy được dập tắt. Toàn bộ dụng cụ đựng nông sản trên thùng xe đã bị cháy rụi.

Lực lượng cảnh sát PCCC và CNCH tham gia chữa cháy tại xưởng sửa chữa ô tô Nhàn Nhã, xã Tân Dĩnh (Lạng Giang). Ảnh tư liệu.

Được biết, anh Nghị - người làm nghề lái xe - phát hiện miếng chắn bùn dưới gầm xe của mình có mối hàn bị bật ra nên đã đến xưởng cơ khí gần nhà nhờ hàn giúp. Anh Nghị cho biết: “Do là chỗ quen biết, lại tin tưởng nên anh để xe cho thợ tự làm. Khi làm việc, người thợ hàn này bất cẩn không dọn sạch thùng xe mà đã thi công. Khả năng do quá trình hàn, nhiệt lượng từ mối hàn đã phát ra tia lửa hàn bén vào vật liệu dễ cháy trên thùng xe gây ra vụ việc”.

Trước đó, vào tháng 10/2022, xưởng sửa chữa ô tô Nhàn Nhã, thôn Tân Văn, xã Tân Dĩnh (Lạng Giang) ngùn ngụt trong lửa. Nguyên nhân ban đầu được một số nhân chứng thông tin, do thợ hàn thi công xe khách 45 chỗ bất cẩn không che chắn nên để tia lửa bắt vào vật liệu cách âm, cách nhiệt trên xe rồi lan ra cả xe. Đồng thời gây cháy một xe khác trong cùng gara. Vụ cháy đã khiến các cán bộ, chiến sĩ Đội Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC và CNCH) Công an TP Bắc Giang và Công an huyện Lạng Giang mất hàng tiếng đồng hồ mới dập được đám cháy.

Có thể nói, nguyên nhân dẫn đến cháy nổ do hàn cắt kim loại chủ yếu là do kiến thức PCCC và CNCH của một số người làm nghề hàn, cắt kim loại còn hạn chế, dẫn đến vi phạm các quy định an toàn phòng cháy trong quá trình hàn, cắt kim loại. Ông Ngô Mạnh Quý, thợ hàn bậc 7 ở TP Bắc Giang hiện đang làm cho Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Xương Giang. Người thợ 34 năm kinh nghiệm phân tích: “Nếu không làm sạch không gian thì khi hàn cắt kim loại thường phát sinh các hạt kim loại nóng chảy với nhiệt độ cao bắn ra xung quanh rất dễ gây cháy nổ khi gặp các vật liệu như: Bông, vải, sợi, giấy, nệm mút”.

Theo khảo sát sơ bộ của cơ quan chức năng, nhiều cơ sở hàn, cắt kim loại chưa trang bị bình chữa cháy. Nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về PCCC và CNCH của người làm nghề thợ hàn còn hạn chế dẫn đến trong quá trình hoạt động hàn xì chưa bảo đảm điều kiện an toàn về PCCC. Thêm vào đó, một số người làm nghề thợ hàn là lao động tự do, học nghề tự phát nên còn khó khăn trong công tác quản lý của cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, dù đã được vận động và hướng dẫn miễn phí song nhiều người làm nghề thợ hàn không tham gia các lớp tập huấn nghiệp vụ PCCC và CNCH do cơ quan chức năng tổ chức. Từ đó dẫn đến công tác tuyên truyền, huấn luyện nghiệp vụ về PCCC và CNCH cho đối tượng làm nghề thợ hàn còn hạn chế.

Trao đổi với Thượng tá Nguyễn Văn Viện, Trưởng Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH (Công an tỉnh) được biết: “Thực hiện Công văn số 1024/CAT-PC07 ngày 6/4/2023 của Giám đốc Công an tỉnh về việc tăng cường công tác quản lý Nhà nước về PCCC đối với thợ hàn, cơ sở kinh doanh, sản xuất chất dễ cháy, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH cùng Công an các huyện, TP đã tập trung rà soát, thống kê những người làm nghề thợ hàn trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, tổ chức tập huấn nghiệp vụ PCCC cho những người làm nghề thợ hàn, trang bị các kiến thức, kỹ năng xử lý tình huống khi cháy, nổ xảy ra”.

Kết quả, đến nay toàn tỉnh có 2.724 người làm nghề thợ hàn. Tính đến ngày 15/5/2023, Công an 10 huyện, TP đã tổ chức tập huấn cho 1.782 người làm nghề thợ hàn trên được tập huấn, song số này mới chỉ chiếm 65,4%. Một số huyện như: Lục Ngạn, Lục Nam, Tân Yên… vẫn còn số lượng lớn người làm nghề thợ hàn chưa được tập huấn, hướng dẫn kỹ năng bảo đảm an toàn phòng cháy. Anh Hoàng Văn Hoàn, chủ cơ sở hàn cắt kim loại tại phường Thọ Xương (TP Bắc Giang) cũng bày tỏ: “Hiện cơ sở có 4 lao động, ngoại trừ tôi được học hành, cấp chứng chỉ thì các anh em khác đều là học theo dạng truyền nghề, chưa được đào tạo bài bản ”.

Để hạn chế các vụ cháy do hàn cắt kim loại gây ra, cơ quan chức năng cũng khuyến cáo chủ cơ sở, thợ hàn khi hàn cắt kim loại phải tổ chức che chắn bằng các vật liệu không cháy hoặc di chuyển các vật liệu dễ cháy ra khỏi khu vực làm việc; không để vảy hàn có nhiệt độ cao tiếp xúc với các vật liệu dễ cháy và có phương án xử lý sự cố cháy, nổ. Người đứng đầu các cơ sở sản xuất kinh doanh liên quan đến hàn, cắt kim loại cần nêu cao ý thức trách nhiệm về PCCC, ban hành nội quy, quy định an toàn PCCC, bảo đảm quy trình an toàn trong quá trình hàn, cắt kim loại; tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về PCCC cho công nhân hàn, cắt kim loại. Đồng thời trang bị bình chữa cháy tại khu vực tiến hành hàn cắt.

Người làm nghề cần nắm vững đặc điểm nguy hiểm cháy, nổ trong hàn, cắt kim loại, biết sử dụng thành thạo các loại phương tiện PCCC tại chỗ để có thể dập tắt được đám cháy ngay khi mới phát sinh. Tuân thủ quy định, sắp xếp nơi làm việc gọn gàng, kiểm tra tình trạng nước, cát, bình chữa cháy trang bị cho khu vực hàn; không được hàn, cắt kim loại khi xung quanh khu vực hàn, cắt có vật liệu dễ cháy.

Bài, ảnh: Tuyết Mai