Người dân được chọn giá điện như gói cước điện thoại?

Giá điện hai thành phần gồm: Giá điện theo công suất và giá điện năng. Đây được đánh giá công bằng hơn biểu giá hiện hành, bởi nó phản ánh chính xác chi phí phải bỏ ra để phục vụ mỗi khách hàng.

Giá điện hai thành phần gồm: Giá công suất và giá điện năng

Cũng theo ông Võ Quang Lâm, việc triển khai thí điểm cơ chế giá điện hai thành phần, tính theo công suất và điện năng sẽ tạo ra sân chơi minh bạch, công bằng, hiệu quả hơn cho tất cả các bên, kể cả phía nhà máy điện, nguồn điện cũng như doanh nghiệp sử dụng điện và người dân, để tiến tới thị trường điện trong thời gian tới.

Giá điện hai thành phần mang lại lợi ích cho khách hàng và đảm bảo thu hồi được chi phí đầu tư của ngành điện.

Việc xây dựng biểu giá điện hai thành phần thay cho cơ cấu biểu giá hiện nay cũng là nhiệm vụ được Chính phủ giao Bộ Công Thương thực hiện, nhằm tiến tới việc hoàn thiện và vận hành thị trường điện cạnh tranh.

Theo ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương), kinh nghiệm quốc tế cho thấy, hầu hết các nước trong khu vực và trên thế giới đều áp dụng giá điện hai thành phần. Việc này sẽ đưa ra tín hiệu đúng cho cả bên sản xuất điện và bên tiêu thụ điện để nâng cao hiệu quả kinh tế từ việc phân bổ và sử dụng nguồn lực hợp lý.

Đồng thời giúp giảm việc đầu tư công suất nguồn và mở rộng lưới điện (giảm chi phí tránh được) đáp ứng nhu cầu điện cho khách hàng và thu hồi được chi phí đầu tư đối với khách hàng đăng ký công suất lớn nhưng sử dụng ít hơn so với mức công suất đã đăng ký.

"Vì vậy, việc áp dụng giá điện hai thành phần gồm giá công suất và giá điện năng đem lại lợi ích cho cả khách hàng và đảm bảo thu hồi được chi phí đầu tư của ngành điện.

Xuất phát từ quan điểm trên, cơ chế giá điện hai thành phần được xem như biện pháp quản lý nhu cầu phụ tải tự nhiên", Cục Điều tiết điện lực nêu quan điểm.

Theo Cục Điều tiết điện lực, các tổng công ty điện lực đã áp dụng công tơ điện tử có khả năng đo công suất và điện năng đối với hầu hết khách hàng sử dụng điện cho mục đích sản xuất, kinh doanh.

Việc triển khai giá bán điện theo công suất và điện năng là cần thiết nhằm đảm bảo giá điện tạo tín hiệu phản ánh đúng, đủ chi phí (về mặt công suất) tới khách hàng sử dụng điện.

Giá điện hai thành phần như cước điện thoại

Ông Nguyễn Minh Đức, Ban Pháp chế - Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhìn nhận, giá công suất được hiểu như giá cước điện thoại cố định, tức là một số tiền cố định gọi là tiền thuê bao hàng tháng; phần thứ hai là tính trên lượng điện năng tiêu thụ, gọi là giá điện năng.

Như hiện nay, giá điện được tính theo điện năng tiêu thụ. Cơ chế giá điện hai thành phần, theo ông Đức công bằng hơn, bởi nó phản ánh chính xác chi phí phải bỏ ra để phục vụ mỗi khách hàng (chi phí đường dây, trạm biến áp, chi phí điện năng).

Ông Đức lấy ví dụ, hai khách hàng sử dụng điện là một nhà hàng và một nhà máy. Nhà máy hoạt động 24/24h, điện năng tiêu thụ ổn định; nhà hàng chỉ sử dụng điện mạnh vào bữa trưa và bữa tối.

Nếu sản lượng điện hai bên dùng như nhau thì công suất cực đại của nhà hàng lớn hơn, đương nhiên đường dây, trạm biến áp phải chuẩn bị công suất lớn hơn, chi phí lớn hơn. Như vậy, tác động của giá điện hai thành phần sẽ làm giảm việc bù chéo giữa các khách hàng. Thứ hai là tránh các khách hàng cứ đăng ký công suất lớn rồi không dùng.

Ví dụ, có nhà máy đăng ký công suất lớn, yêu cầu điện lực chuẩn bị đường dây, trạm biến áp nhưng dự án chậm tiến độ, nhiều năm không tiêu thụ điện. Chi phí đường dây, trạm biến áp những năm này bị lãng phí và rồi lại đổ vào đầu khách hàng khác.

Bộ Công Thương giải trình là đang khẩn trương chuẩn bị và có kế hoạch sửa đổi toàn diện, căn bản Quyết định 28. Còn lần sửa đổi này tạm xử lý các vấn đề mà dư luận bức xúc.

"Trước mắt, nếu có thay đổi sẽ là ở những khách hàng sử dụng điện phục vụ sản xuất; khách hàng gia đình sẽ ở giai đoạn tiếp theo. Nhưng kể cả khi chỉ tác động đến khách hàng trên cũng là sự thay đổi lớn, có thể ảnh hưởng đến hàng triệu khách hàng.

Có lẽ, cần thực hiện cơ chế thí điểm khách hàng mới ở một vài nơi trong một khoảng thời gian để ghi nhận ý kiến phản hồi", ông Đức gợi ý.

Vân Khánh

LĐXH