Người dân đập kính ô tô, bắt giữ tài xế có hợp pháp?

Vụ tài xế xe bán tải bỏ chạy, đâm nhiều xe trên đường ở Hà Nội:

Đối tượng Lê Tiến Dũng đã bị cơ quan công an bắt giữ sau khi sử dụng ma túy rồi lái xe bỏ chạy, đâm nhiều xe trên đường. Ảnh: CATP Hà Nội

Tài xế dương tính với ma túy

Giám đốc CATP Hà Nội đã chỉ đạo CA quận Hai Bà Trưng phối hợp với các đơn vị liên quan củng cố hồ sơ, tài liệu để xử lý nghiêm Lê Tiến Dũng (SN 1987, trú tại xã Yên Tân, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định), tài xế dương tính với ma túy, lái xe bán tải bỏ chạy, đâm nhiều xe trên đường.

Theo đó, chiều 15/3, Tổ Cảnh sát trật tự CA phường Trương Định, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội làm nhiệm vụ xử lý vi phạm trật tự đô thị, phát hiện xe ô tô nhãn hiệu Ford Ranger, màu cam, BKS 29C-856.42 đỗ sai quy định tại trước số nhà 119 Trương Định, là nơi cấm dừng, đỗ. Tổ công tác tiến hành kiểm tra thì Lê Tiến Dũng đi từ bên phía đường đối diện sang và nhận là chủ xe.

Tổ công tác yêu cầu Lê Tiến Dũng xuất trình giấy tờ liên quan để kiểm tra, đối tượng này không xuất trình được và xin Tổ công tác bỏ qua cho lỗi vi phạm. Khi Tổ công tác kiên quyết kiểm tra, Dũng không chấp hành mà lên xe ô tô nổ máy bỏ chạy. Dũng lùi xe đâm vào làm hư hỏng phần đầu xe ô tô của CA phường ở phía sau rồi lách ra và tăng ga bỏ chạy theo hướng Trương Định - Kim Đồng - Linh Đàm - Nguyễn Xiển - ngã 3 Khuất Duy Tiến để lên đường vành đai 3 trên cao (hướng về Pháp Vân).

Đáng chú ý, quá trình bỏ chạy, xe của đối tượng này đã va chạm với 5 xe máy, 1 xe tải (không gây thiệt hại về người). Xe ô tô của Dũng bị người dân chặn lại trên đường vành đai 3, lực lượng CA đã phối hợp người dân bắt giữ và khống chế Dũng. Kiểm tra ban đầu xác định, Dũng dương tính với ma túy, chưa phát hiện vi phạm về cồn.

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Hồng Thái, Giám đốc Cty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, hành vi của tài xế Lê Tiến Dũng có dấu hiệu tội phạm. Đối tượng này đã thực hiện nhiều hành vi như: chống người thi hành công vụ; gây rối trật tự công cộng; vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ và cố ý làm hư hỏng tài sản. Do đó, CQĐT tạm giữ hình sự tài xế Lê Tiến Dũng để tiến hành xác minh làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật là có cơ sở.

Người chứng kiến sự việc có được bắt giữ tài xế?

Hành vi bỏ chạy, đâm vào nhiều phương tiện, gây thiệt hại tài sản của người khác, nếu thiệt hại từ 2 triệu đồng trở lên cũng có thể xử lý hình sự về tội “Cố ý làm hư hỏng tài sản” theo quy định tại Điều 178, Bộ luật Hình sự (BLHS) nếu chứng minh được lỗi là cố ý. Nếu xác định là lỗi vô ý gây ra, thiệt hại sẽ được xác định trong hành vi gây rối trật tự công cộng, người điều khiển phương tiện này phải bồi thường toàn bộ thiệt hại đã gây ra cho các nạn nhân về sức khỏe và tài sản theo quy định của pháp luật.

Trong vụ việc trên, sau khi chứng kiến hành vi coi thường pháp luật của đối tượng Lê Tiến Dũng, một số người dân đã bức xúc đuổi theo tài xế này, dùng mũ bảo hiểm, vật dụng khác đập phá cửa kính để khống chế tài xế. Luật sư Thái viện dẫn, Điều 24, BLHS quy định về hành vi “Gây thiệt hại khi bắt giữ người phạm tội” nên việc người dân gây thiệt hại trong trường hợp này để bắt giữ người phạm tội quả tang thì sẽ được loại trừ trách nhiệm hình sự.

Ngoài ra, Điều 23, BLHS cũng quy định về tình thế cấp thiết cho phép người dân gây ra thiệt hại nhỏ để tránh những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng có thể xảy ra, để bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của những người tham gia giao thông.

Chuyên gia pháp lý này phân tích thêm, nếu người điều khiển phương tiện say rượu, bia hoặc dùng chất cấm dẫn đến mất khả năng kiểm soát hoặc dễ bị kích động không kiểm soát được hành vi thì tính chất nguy hiểm sẽ tăng gấp đôi, “nguồn nguy hiểm cao độ” được điều khiển bằng một “người nguy hiểm” (mất kiểm soát về hành vi). Lúc này, chiếc xe đó thực sự là “hung thần” trên xa lộ. Bởi vậy, những người chứng kiến sự việc hoàn toàn có quyền bắt giữ tài xế bán tải để giao nộp cho CQĐT. Trong quá trình bắt giữ có thể gây ra thiệt hại về sức khỏe, tài sản của người này khi không còn cách nào khác thì đó là hành vi hợp pháp.

“Dù tài xế bị thiệt hại về tài sản, về sức khỏe cũng không có quyền yêu cầu những người bắt giữ lại phải bồi thường vì pháp luật cho họ được quyền bắt giữ người phạm tội quả tang bằng những hành động như vậy để tránh có thể gây thiệt hại thêm cho những người khác, để bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của những người khác” - luật sư Nguyễn Hồng Thái cho biết.

Thái An