Ngày vía Thần Tài không nhất thiết đi mua vàng cầu may vì còn có những cách khác cầu may, cầu lộc rất nên làm

Thần tài có phải là lộc tinh?

Ngày mùng 10 tháng Giêng là ngày vía Thần Tài, người dân thường đổ xô mua vàng, chuẩn bị mâm cúng với cá lóc, thịt quay… để cầu tài lộc, giàu có cả năm. Thần Tài là ai, mua vàng ngày này có hên cả năm hay không?

Theo dân gian, người Việt thờ cúng với mong muốn Thần Tài mang tài lộc đến cho gia đình giàu có, sung túc, thịnh vượng. Gần đây cứ đến ngày vía Thần Tài người dân thường đi mua vàng, linh vật của năm bằng vàng... về cúng ông Thần Tài với hy vọng được may mắn ngay đầu năm - nhưng đó là thói quen phổ biến ở các đô thị lớn, còn ở vùng nông thôn, việc mua vàng ngày vía Thần Tài chưa rộng rãi.

Ngày vía Thần Tài nhiều người đi mua vàng. Ảnh internet.

Ở Nam bộ, Thần tài được thờ chung với ông Địa. Tượng Thần Tài là một ông già ngồi trên ngai vàng, tóc trắng râu dài, người mặc áo gấm thắt đai ngọc, một tay cầm gậy, một tay cầm những thỏi vàng - được người dân thờ cúng hy vọng Thần Tài sẽ mang lại tiền bạc, lợi lộc, sự giàu có.

Người Trung Quốc cổ đại thờ cúng nhiều nhất là Tam tinh Phúc – Lộc – Thọ. Hàng ngày vào sáng sớm nhà nhà thắp hương, dâng hoa tươi quả ngọt, cầu đá quý, đồng hay ngà voi, với những chi tiết chạm trổ cầu kỳ, trở thành một nét văn hóa truyền thống ở xứ họ.

Theo đó Tam tinh gồm Phúc tinh – Lộc tinh – Thọ tinh làm bằng sứ, gốm, gỗ. Phúc là phúc khí, bình an, con đàn cháu đống. Phúc thực ra là Mộc Tinh (Tuế Tinh). Ở đâu có Mộc Tinh chiếu đến, ở đó có sự hưng vượng và những điều đẹp đẽ.

Lộc chính là những thứ ngoài thân như tiền bạc, của cải, chức quyền, địa vị. Con người xưa nay đều mưu cầu lợi lộc, quyền thế nên Lộc Tinh được tôn thờ thành thần Lộc trong nhà.

Thọ chính là sống lâu, mạnh khỏe. Sách xưa đề cập đến Nam Cực Tinh cũng là tên sao của Nam Cực Lão Nhân Tinh, sao này có thể ứng kéo dài tuổi thọ cho nhân chủ.

Tạo hình của Tam Tinh Phúc – Lộc – Thọ đã được ước định: Phúc tinh ôm trẻ con; Lộc tinh đội mũ quan (tiến chức bổng lộc); Thọ tinh tay cầm cây bàn đào (ngụ ý sống lâu trăm tuổi).

Theo Chuyên gia Phong thủy Nguyễn Hoàng, có một vài sự tích về Thần Tài nhưng không thống nhất. Đa phần ngày vía của các vị thần được thờ ở nhân gian là ngày các vị ấy từ giã cõi trần để trở về thiên giới sau một nhiệm vụ được Ngọc Hoàng phân công hay một sự sơ suất hoặc bị trừng phạt nào đó.

Tương truyền, ngày Thần Tài về trời là ngày 10 tháng Giêng âm lịch. Trước khi đi, thần và người vẫn luôn có những ân tình mà người xưa gọi là lưu phước lưu ân cho tín chủ. Vì thế, dân gian cho rằng, vào ngày vía Thần Tài thì nếu ai tưởng nhớ sẽ được Thần Tài phù hộ.

Từ lâu người dân nước ta đã thờ thần Lửa, thần Nước, thần Bếp, thần Thổ Địa, thần Lộc… và thần Tài cũng nằm trong hệ sinh thái tín ngưỡng thờ Thần. Thần Tài xuất hiện trước hết từ Trung Quốc rồi theo các tiểu thương người Hoa du nhập vào Việt Nam trở thành một biểu tượng tinh thần cho việc sung túc và thịnh vượng.

Ngày vía Thần Tài không nhất thiết phải mua vàng. Ảnh internet.

Nên làm gì vào ngày vía Thần tài?

Theo Chuyên gia phong thủy Nguyễn Hoàng, ngày vía Thần Tài là một sự kiện quan trọng không chỉ với người làm kinh tế - mà còn là dịp những ai đang mưu cầu sự ổn định, thịnh vượng trong công việc, hay đứng trước hành trình khám phá những thử thách mới của cuộc sống sẽ phải lưu tâm. Bởi ý nghĩa tích cực, nhiều may mắn và sự an lành trong ngày vía Thần Tài đem lại.

Thần Tài được thờ phổ biến trong các công ty, cửa hàng, nơi những người kinh doanh thực hiện. Vì thế, ban thờ Thần Tài được đặt ở một vị trí quan trọng và chăm sóc hàng ngày.

Những người không kinh doanh buôn bán hiếm khi lập ban thờ Thần Tài nhưng trong tâm khảm vẫn mong cầu một đấng siêu nhiên có thể trợ giúp cho mình may mắn trong việc mưu cầu tiền bạc. Vì thế, vẫn có một hấp lực không nhỏ đối với những người này mỗi khi được nhìn thấy hay nhắc đến những vật phẩm cầu may.

Vào ngày vía thần Tài, người dân hay đi mua vàng để cầu may - vì vàng có giá trị về mặt kinh tế, là biểu tượng cho sự tích lũy và giàu có. Việc mua vàng để cầu may vào ngày vía Thần Tài là một quan điểm có tính chất truyền miệng trong dân gian, bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ Thần của một bộ phận người Á Đông. Hoạt động mua vàng vào ngày vía Thần Tài mang nặng tính chất kỳ vọng riêng tư về mưu cầu lợi ích chứ hoàn toàn không có giá trị về mặt phong thủy hay năng lực tâm linh, mà đơn giản là được các tiệm vàng dẫn dắt để tăng doanh thu của họ.

Nếu coi Thần Tài mà một đại sứ được trời đất phân công để cai quản và trợ giúp tài lộc cho thế gian, thì nhân ngày này, mọi người nên cảm tạ trời đất, ơn trên đã ban cho mình đồ ăn, thức uống và của cải (có nơi còn chuẩn bị thêm cá lóc nướng, hay heo quay ở bàn thờ Thần Tài, một số gia đình thì cúng xôi, chè trôi nước với mong muốn làm ăn, buôn bán trôi chảy).

Việc bày tỏ tấm lòng thành kính có thể thực hiện tại bất cứ đâu, vào lúc nào, vì người xưa cho rằng "trên đầu ba thước có thần linh" nên chỉ cần tâm khởi là thần biết, miễn sao thực lòng, chứ không câu nệ về hình thức.

Đối với những người thờ Thần Tài, nên dọn dẹp lau sạch ban thờ, rút tỉa chân nhang rồi chuẩn bị một lễ cúng gồm có hoa tươi, quả tốt, thịt heo quay và kẹo ngũ sắc, lạy 5 lạy rồi thành tâm khấn vái là được.

Người dân cũng có thể mua một vật cầu may được Thần Tài ưa thích để chưng lên bàn thờ như tì hưu, thiềm thừ, bảo bình, túi tài lộc, tiền ngũ đế hoặc ra ngân hàng gửi một khoản tiết kiệm tượng trưng chứ không nhất thiết phải mua vàng với giá đắt đỏ.

* Thông tin trong bài mang tính tham khảo.

Ngọc Hà