Ngành ô tô của Nga đang lao đao trước các lệnh trừng phạt

Trái tim của Eldar Gadzhiev chùng xuống khi anh nghe thấy tiếng văng ra từ động cơ chiếc Skoda của mình vào một ngày trong tháng Tư. Gadzhiev, người sở hữu đội xe gồm 4 chiếc mà ông ta cho thuê làm taxi ở Moscow, biết rằng đó là thời điểm tồi tệ và tốn kém cho một bất kì sự cố kĩ thuật nào từ phương tiện di chuyển.

Ở Nga, giá phụ tùng thay thế đã vượt ngoài tầm kiểm soát kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh tấn công Ukraine vào hai tháng trước đó. “Tôi hiểu rằng tôi đang ở trong một tình huống tồi tệ,” anh nói “Tôi đã nghĩ: việc sửa chữa sẽ tốn kém như một chiếc xe hơi.”

Một công nhân lắp ráp động cơ ô tô tại dây chuyền sản xuất ở Vladivostok năm 2018. Ảnh: Reuters.

Anh nói thêm, các thương vụ là vô dụng. Danh sách các xe cần sửa ở cửa hàng phụ tùng xe hơi đã chật cứng, chờ đợi đã dài hàng tháng, anh không thể chờ đợi để sửa chữa xe của mình.

Rất ít lĩnh vực của nền kinh tế Nga đang cảm thấy căng thẳng vì sự cô lập gần như tuyệt đối của đất nước hơn ngành công nghiệp xe hơi, vốn đang gặp phải tình trạng thiếu phụ tùng cho cả xe mới và xe đã qua sử dụng.

Theo Gadzhiev, anh đã phải trả gấp tám lần mức phí cũ cho việc sửa chữa của mình. Những người khác cho rằng giá đã tăng gấp 10 lần.

Aleksei Atapov, chủ một cửa hàng sửa chữa ô tô cho biết: “Chúng tôi đang ở trong tình trạng hỗn loạn, cấp bách về sửa chữa và bảo dưỡng ô tô ở Moscow. Các nhà kho trung tâm đóng cửa vào cuối tháng 2 và ngay cả những bộ phận đặt trước cũng không được giao cho chúng tôi. Họ trả lại tiền và trả tất cả các bộ phận về nước của họ (Nga chủ yếu nhập khẩu hàng hóa từ phương Tây).

"Bởi vì tỷ lệ tăng như vậy, họ chỉ đơn giản là ngừng tất cả các hoạt động." Kho trung tâm là tất cả mọi thứ đối với chúng tôi. Hai tuần sau cuộc chiến, vào ngày 24 tháng 2, đầu cơ cho các bộ phận xe hơi lên đến đỉnh điểm. Bất kì linh kiện thường có giá 900 rúp (12,50 bảng Anh) giờ sẽ có giá từ 7.000 đến 7.500 rúp. Dầu ô tô ban đầu sẽ có giá 12.000 đô la thay vì 1200 đô la như hiện tại " anh nói.

Trong khi Chính phủ Nga ban bố các chính sách thay thế nhập khẩu và "nhập khẩu song song", cho phép các nhà nhập khẩu bỏ qua các giới hạn trong việc cung cấp các bộ phận thay thế cho Nga, các nhà phân tích cho rằng chiến lược này chỉ mới bắt đầu có hiệu lực và nguồn cung khó có thể đáp ứng đủ nhu cầu. Trong khi đó, bằng chứng mang tính giai thoại cho thấy tràn ngập các bộ phận bị làm giả và ăn cắp trên thị trường đã được ghi nhận ở Nga.

Thị trường đang cố gắng điều chỉnh. Wildberries, một nhà bán lẻ trên Internet của Nga, đã thông báo về việc bổ sung các bộ phận ô tô như động cơ, hệ thống nhiên liệu, hộp số, các bộ phận khung xe và các bộ phận khác.

Tuy nhiên, những người tham gia thị trường tin rằng lượng hàng tồn kho đã cạn kiệt. Anh Atapov giải thích: “Tất cả các linh kiện, phụ tùng thay thế đều hết nhanh chóng”.

Sự thiếu hụt cũng đang gây hại cho việc sản xuất những chiếc ô tô mới. Do thiếu các bộ phận nước ngoài, đặc biệt là chất bán dẫn, nhà sản xuất ô tô lớn nhất của Nga, Avtovaz, đã ban hành thêm một tuần lương cho nhân viên. Theo Hiệp hội các doanh nghiệp châu Âu (AEB), doanh số bán ô tô ở Nga đã giảm 83,5% trong tháng 5, trong khi giá ô tô mới tăng trung bình 50%.

Các mẫu xe Lada Grantas mới của nhà sản xuất xe hơi nổi tiếng nhất nhì Nga Avtovaz sẽ thiếu các tính năng an toàn quan trọng như hệ thống chống bó cứng phanh và túi khí, cũng như hệ thống kiểm soát khí thải và định vị vệ tinh.

Kịch bản có thể còn đáng lo ngại hơn trong ngành hàng không của Nga, nơi các hãng hàng không không đủ linh kiện trong khi việc tìm kiếm bất kỳ nguồn nhập khẩu mới cũng là thử thách.

"Vấn đề cơ bản là các công ty dịch vụ, các tổ chức cung cấp dịch vụ và chứng nhận Airbuses và Boeings cũng như cung cấp các giấy tờ cho phép máy bay bay đến châu Âu, không còn được phép làm như vậy", một giám đốc điều hành cấp cao của Sukhoi Superjet cho hay: "Chúng tôi đã bắt đầu mổ xẻ một số máy bay, lấy các bộ phận từ một vài chiếc cũ hơn để giữ cho những chiếc mới tiếp tục hoạt động."

Lê Na (Theo TheGuardian)