Nếu ông Netanyahu tái đắc cử Thủ tướng Israel

Dự kiến khoảng 5,6 triệu cử tri Israel ngày 22/1 sẽ đi bỏ phiếu bầu quốc hội 120 ghế. Hiện tại, theo các cuộc thăm dò dư luận, đảng Likud của đương kim Thủ tướng Benjamin Netanyahu đang dẫn đầu. Điều này có nghĩa ông Netanyahu có cơ hội để tiếp tục giữ cương vị Thủ tướng nhiệm kỳ 3.

Các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy, việc đảng Likud của Thủ tướng Netanyahu liên kết với đảng Yisrael Beitenu của cựu Ngoại trưởng Avigdor Lieberman trong cuộc bầu cử Quốc hội đã mang lại lợi thế rõ ràng cho hai bên.

Chuyên gia Shalom Yerushalmi nhận định: “Bằng việc thành lập một liên minh trong cuộc bầu cử,hai đảng có thể đạt được đủ số ghế có thể trong quốc hội. Điều này sẽ đảm bảo việc ông Netanyahu tái đắc cử Thủ tướng và giúp ông Lieberman có cơ hội mở rộng sựảnh hưởng chính trị của mình”

Trong khi đó, các đảng cánh tả mặc dù đang nhận được sự ủng hộ ngày một tăng lên nhưng họ đã không thể đoàn kết để thuyết phục cử tri tin tưởng. Đảng Cadima và Công Đảng đang nhận được tỉ lệ ủng hộ thấp; Đảng Hatnua và Yesh Atid thì luôn đưa ra các cương lĩnh cho riêng mình và từ chối hợp tác với các đảng cánh tả khác.

Giới chuyên gia cho rằng, chỉ có việc bắt tay cùng nhau, các đảng này mới có thể là một mối nguy hiểm đối với liên minh của Thủ tướng Netanyahu trong cuộc bầu cử này. Thời điểm hiện tại, dường như không có chính khách nào ở Israel đủ sức so tài với Netanyahu cho dù thời gian qua, ông đã có những quyết sách tổn hại hình ảnh Israel trên trường quốc tế và làm phật lòng đồng minh thân cận nhất.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố nếu tái đắc cử, ông sẽ không thực hiện bất kỳ kế hoạch di dời các khu định cư Do Thái nào ở Bờ Tây.(Ảnh khu định cư Do Thái E1)

Bốn thất bại

Chỉ hai tháng qua, Thủ tướng Netanyahu đã phải gánh chịu bốn thất bại mà chắc chắn sẽ có ảnh hưởng nghiêm trọng đến vị thế của Israel trên toàn thế giới, đặc biệt nếu ông chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội sắp tới và thành lập chính phủ.

Thứ nhất, việc tái cử của Tổng thống Obama ở nước Mỹ đã như “cú đấm” giáng vào Netanyahu trước đó vốn đã công khai ủng hộ ứng viên Cộng hòa Mitt Romney. Thậm chí, khi công khai ủng hộ Mitt Romney, ông Netanyahu còn lớn tiếng tuyên bố về các vấn đề chính trị của Mỹ nói chung và về cuộc bầu cử nói riêng, đặc biệt khác thường khi một nhà lãnh đạo nước ngoài như Thủ tướng Israel càng phải cẩn thận khi phát ngôn những vấn đề nhạy cảm. Bằng cách thách thức công khai Tổng thống đương nhiệm của Mỹ, quốc gia mà Israel phải phụ thuộc về ủng hộ quân sự, chính trị và kinh tế và chịu ảnh hưởng quyền lực mạnh mẽ, Netanyahu đã chứng tỏ sự thiếu hiểu biết về chính trị. Ông ta cũng hành động trái chiều với công luận Israel vốn coi quan hệ song phương Mỹ-Israel là điều quan trọng sống còn đối với an ninh quốc gia Israel.

Chiến thắng của Tổng thống Barack Obama là điều hiển nhiên và biến thành thất bại của Netanyahu, khiến ông phải vội vàng khắc phục những tính toán sai lầm của mình bằng cách là người đầu tiên lên tiếng chúc mừng chiến thắng của Tổng thống Obama. Hành động của Netanyahu làm thay đổi quan điểm của Obama và hậu quả đã dẫn đến lập trường cứng rắn của Tổng thống Obama đối với các chính sách của Netanyahu. Hiển nhiên, Israel sẽ vẫn phải hứng chịu nhiều điều hơn nữa từ sai lầm của Netanyahu.

Thứ hai, việc Chính phủ Israel không ngăn chặn được Chính quyền Palestine nâng cấp quy chế tại LHQ lên nhà nước quan sát viên đã chứng tỏ một thất bại lớn của Netanyahu. Mặc dù chiến thắng của Palestine không có hiệu lực ngay lập tức trên thực tế đối với người dân Palestine nhưng nó đã mở ra một xu thế mới về mặt tâm lý trong cuộc xung đột Israel-Palestine với hiệu ứng thực tế nghiêm trọng trong tương lai với Israel. Vị thế của Chính quyền Palestine sẽ không còn như trước đây, gần như toàn thế giới đã coi Palestine là “một nhà nước bị chiếm đóng” chứ không phải là bị chiếm đóng qua tranh chấp đất đai. Chiến thắng thực tế và mang tính biểu tượng này ngay lập tức biến Palestine thành một nhà nước hợp pháp trên trường quốc tế, điều mà trước đây họ chưa từng được hưởng. Israel không thể phớt lờ sự thay đổi to lớn này trong hoàn cảnh hiện tại. Những phản ứng của cộng đồng quốc tế sẽ có những tác động về chính trị và kinh tế mạnh mẽ đối với Nhà nước Do Thái. Bất kể có hay không việc nối lại đàm phán hòa bình hay có sự tiến triển đáng kể trong đàm phán thì Chính quyền Palestine đã có thêm lựa chọn để cô lập hơn nữa Israel. Với chiến thắng tại Liên Hợp Quốc, Chính quyền Palestine có thể trừng phạt Israel bằng cách đưa nước này ra Tòa án hình sự quốc tế, kết tội Israel vi phạm nhân quyền và chiếm đoạt quyền sử hữu khi chiếm dụng đất đai bất hợp pháp.

Khi bị thua trên mặt trận ngoại giao, Israel cũng nhận ra một điều xung đột Israel-Palestine sẽ không bao giờ được giải quyết bằng sức mạnh quân sự. Israel có quyền lực quân sự tối cao và phô trương điều này ở khu vực Trung Đông với hơn một nghìn máy bay chiến đấu các loại, hơn 3.000 xe tăng và hàng loạt tên lửa tầm ngắn, tầm trung và tầm xa. Đồng thời, Israel còn đứng thứ tư về tiềm lực năng lượng hạt nhân và quân đội nước này có hơn 180.000 binh sĩ. Với sức mạnh quân sự ghê gớm này, Israel có thể bảo vệ chống lại mọi sự xâm lược và thậm chí có thể hủy diệt bất cứ quốc gia nào nhưng thực tế Israel không thể đánh bại dù là chỉ một nhóm khủng bố nhỏ, có lẽ chỉ khoảng 15.000 hay thậm chí ít hơn nữa, vốn chỉ sở hữu các tên lửa cũ kỹ với tầm bắn tối đa 50 dặm. Nếu chiến dịch “Chì đúc” tấn công Gaza năm 2008/2009 tàn phá khu vực này là một bài học chưa đủ thì chỉ bốn năm sau đó Hamas đã nổi lên mạnh mẽ hơn và trang bị tốt hơn. Trong cuộc chiến tranh mới nhất giữa Hamas và Israel gần đây, còi báo động đã vang lên, báo động người dân việc tên lửa sắp bắn đến, thì quốc gia với tiềm lực quân sự hùng mạnh phải chứng kiến hàng nghìn người dân của mình co rúm trong sợ hãi và nhanh chóng chạy đến nơi trú ẩn gần nhất. Người dân Israel không sợ hãi hay bị tổn thương bằng chính người dân Palestine tại dải Gaza, những người chốn chạy mưa bom được dội xuống để tàn phá cơ sở hạ tầng của Chính quyền Palestine.

Sau khi cuộc chiến vừa qua tại Dải Gaza tạm dừng, Israel đã bị cộng đồng quốc tế lên án trong khi Hamas lại được cổ vũ với các chuyến thăm của 9 ngoại trưởng các nước Arập và Thổ Nhĩ Kỳ. Sau đó, Israel bị gây áp lực để chấp nhận một thỏa thuận ngừng bắn, với sự trung gian hòa giải của Mỹ và Ai Cập, trong đó bao gồm các nhượng bộ đáng kể trong việc giảm sự phong tỏa đối với Gaza. Đối với Hamas, đó là một bước ngoặt, Hamas đã tạo nên một chiến thắng chính trị vang dội, sau đó là sự trở về Gaza của nhà lãnh đạo có uy tín lớn Khaled Mashaal sau nhiều năm phải sống lưu vong. Ông đã được hàng nghìn người dân Palestine chào đón, đưa Hamas trở lại vị thế trung tâm trong cuộc xung đột Israel-Palestine.

Mất sự ủng hộ của Liên minh châu Âu là một nỗi nhức nhối, đặc biệt sau khi Israel phát động một cuộc tấn công ngoại giao với hy vọng đảm bảo được một số lá phiếu quan trọng “không đồng ý” chống lại đề xuất của Palestine tại Liên Hợp Quốc. Những nỗ lực này của Israel đã thất bại thảm hại. Chỉ duy nhất Cộng hòa Séc bỏ phiếu chống, những nước lớn như Pháp, Tây Ban Nha, Italia bỏ phiếu ủng hộ và một số nước châu Âu bỏ phiếu trắng. Nghị quyết đối với Palestine sẽ được thông qua dù có hay không có EU thì thực tế là châu Âu, bao gồm cả những nước trung thành ủng hộ Israel như Đức đã thực hiện một hành động như vậy. Điều này cũng chứng tỏ rằng Israel đã mất đi những ủng hộ cuối cùng của EU, gia tăng sự cô lập trên trường quốc tế và khiến nước này phải chịu đựng áp lực chính trị nặng nề từ phương Tây hơn bất kỳ lúc nào hết.

Và hậu quả với Israel nếu ông Netanyahu tái đắc cử

Thủ tướng Netanyahu có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sắp tới và sẽ thành lập một chính phủ mới nhưng năm 2013 Netanyahu sẽ không thể tận hưởng cách thức chính trị như ông ta đã từng điều hành trong năm 2009. Trong nhiệm kỳ thứ hai liên tiếp của mình, ông ta sẽ phải đối mặt với sự xa lánh của cộng đồng quốc tế trước những hành vi ứng xử của mình, những chính sách cũ kỹ của ông ta đối với vấn đề Palestine; thái độ kiên quyết của cộng đồng quốc tế và sự phản đối mạnh mẽ đối với Israel trong giải quyết vấn đề xây dựng các khu định cư. Quyết định xây dựng các khu định cư tại khu vực “E1” giữa Giêruxalem và Maale Adumim cho dù khi nào điều này trở thành hiện thực và cùng với việc cướp phần thuế của Chính quyền Palestine chỉ càng làm tăng thêm sự xa lánh của cộng đồng quốc tế lên tương lai của Israel.

Trong bốn năm qua, Netanyahu đã tìm cách để truyền tải đến thế giới rằng ông ta là hậu vệ cuối cùng của người dân Do Thái, đứng một mình trong một khu vực thù địch chỉ nhằm tiêu diệt Israel, nhưng trên thực tế đã cho thấy một kết quả khác. Qua các nhiệm kỳ trên cương vị Thủ tướng của Netanyahu, Israel chỉ càng lún sâu thêm vào sự xa lánh của cộng đồng quốc tế, chạm đến mức tận cùng mà ngay cả đến các đồng minh của Israel cũng đang phải đặt câu hỏi về sự chân thành của Israel trong tìm kiếm hòa bình với người Palestine và các nước láng giềng Arập.

Trong khi Palestine, đặc biệt với Hamas, đã hoàn thành việc chia sẻ sự đóng góp vào quá trình bế tắc hòa bình Trung Đông thì chính sách xây dựng các khu định cư của Netanyahu và tiếp tục chiếm đóng ở khu vực Bờ Tây đã dịch chuyển mạnh mẽ sự cảm thông của cộng đồng quốc tế sang phía người dân Palestine. Israel vẫn tiếp tục bị cáo buộc là thủ phạm đứng đằng sau các cuộc xung đột leo thang nguy hiểm.

Tờ Thời báo Tài chính (Anh) bình luận rằng, việc Netanyahu tái đắc cử sẽ chỉ làm cho Israel bị cô lập thêm. Bốn năm qua, trên cương vị thủ tướng, ông Netanyahu đã đưa chương trình hạt nhân của Iran lên vị trí hàng đầu trong chương trình nghị sự quốc tế bằng việc phát biểu về vấn đề này tại Liên hợp quốc vào năm ngoái, trong đó ông kêu gọi cộng đồng quốc tế phải hành động nếu Tehran bước qua "ranh giới đỏ". Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh lớn nhất của Israel trong khu vực, cũng khiến cho mối quan hệ giữa hai nước căng thẳng hơn sau khi Israel tấn công một tàu chở hàng nhân đạo tới Dải Gaza vào năm 2010. Trong khi đó, căng thẳng với Mỹ - đồng minh thân cận nhất của Israel - cũng trở nên tồi tệ hơn sau khi xuất hiện các lời bình luận bị rò rỉ được cho là cảnh báo của Tổng thống Mỹ Barack Obama rằng việc mở rộng các khu định cư đang đưa nhà nước Do Thái này đến chỗ "gần như bị cô lập hoàn toàn" và "Israel không biết quyền lợi của nước này là gì"./.

V.V