Nâng giá trị quả cam bằng công nghệ 'sạch' ở Con Cuông

Vừa qua, tại hội nghị gặp mặt các nhà đầu tư được tổ chức tại Nghệ An, quan khách đã vô cùng ngạc nhiên thích thú được thưởng thức các sản phẩm mới lạ được chế biến từ quả cam sạch Con Cuông. Đích thân Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng đã nếm thử sản phẩm và tỏ lời khen ngợi.

Qua tìm hiểu, được biết các sản phẩm từ cam trưng bày tại hội nghị này do chính những người nông dân ở Con Cuông sản xuất với sự hỗ trợ nhiệt tình của các chuyên gia đến từ tổ chức JICA (Nhật Bản). Cam Con Cuông là loại cam thơm ngọt và đã có thương hiệu trong lòng người dân xứ Nghệ. Trong lần khảo sát tìm các mô hình hỗ trợ, đầu tư, ấn tượng trước sản phẩm cam có vị thơm ngon tại bản Pha, xã Yên Khê, tổ chức JICA phối hợp Viện nghiên cứu ngành nghề nông nghiệp Việt Nam đã chọn các hộ dân để xây dựng vườn cam sinh thái và hỗ trợ thiết bị để chế biến ra nhiều sản phẩm giá trị từ cam.

Trên cơ sở đó, các hộ trồng cam ở bản Pha tham gia các tổ (nhóm) sản xuất cam sạch theo sự hướng dẫn của các chuyên gia. Ông Nguyễn Đăng Dũng, tổ viên tổ sản xuất cho biết: “Tôi tham gia được tập huấn sản xuất cam sạch bệnh, đầu tư tưới cho cam bằng hệ thống nhỏ giọt và đưa phân bón hòa tan theo nước vào tưới cho cây hết 45 triệu đồng/ha, chăm sóc cam theo quy trình VietGAP có ghi chép sổ sách đầy đủ và có sự kiểm tra, giám sát của các tổ chức hỗ trợ.

Nhờ được hỗ trợ thiết bị mà các tổ sản xuất còn thành lập các cơ sở chế biến ra các sản phẩm đặc biệt từ cam theo quy trình sạch. Nhiều người dân ở đây cho biết, trước nay, bà con sau khi bán hết cam đẹp, cam xấu còn lại không ai mua. Nay nhờ có thiết bị cùng quy trình sản xuất mà người trồng cam có thể chế biến ra tinh dầu cam, siro cam, mứt cam, rượu cam... Quả cam được tận dụng, mang lại giá trị cao, lại có thêm nghề mới. Sản phẩm cũng đã được nhiều người biết đến, đặc biệt bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm nên bước đầu ai cũng vui.

Anh Tăng Ngọc Sơn, tổ trưởng tổ sản xuất cam đặc sản bản Pha khoe: “Đoàn JICA vừa đến bản Pha để nghiệm thu dự án, ai cũng đánh giá rất cao kết quả thực hiện. Toàn bộ sản phẩm chúng tôi sản xuất ra gồm hàng trăm chai rượu, si rô cam... cùng mứt cam đã được đoàn mua hết mang đi giới thiệu”. Đáng nói hơn, nằm trong Dự án du lịch cộng đồng được triển khai năm 2016, dự án đã chọn cam là cây đang có hiệu quả ở Con Cuông để mở ra một hướng đi mới cho người dân xóa đói giảm nghèo. Dự án hỗ trợ trên diện tích 5 ha theo mô hình du lịch sinh thái. JICA hỗ trợ cho nhóm biển chỉ dẫn, túi đựng hái cam, giỏ hái cam trong vườn cam sinh thái, đầu tư máy lọc rượu, dụng cụ pha chế rượu, máy đóng nắp chai, máy dập date, máy sấy vỏ cam, máy xay vỏ cam để nấu tinh dầu, nồi nấu tinh dầu, máy ép miệng túi... để làm các sản phẩm. Lần đầu được tiếp cận với cách làm mới, bà con ai cũng bỡ ngỡ nhưng nay rất phấn khởi và mong muốn sản xuất ra được nhiều sản phẩm.

Với công nghệ mới và không phức tạp, các sản phẩm được chế biến từ cam sạch gồm mứt vỏ cam, rượu men cam, rượu cam, xà phòng cam, tinh dầu cam, si rô cam... đã thành công. Sản phẩm được bán trực tiếp tại nơi sản xuất cho khách du lịch cộng đồng. Chị Nguyễn Thị Hà, du khách đến từ quận Ba Đình (Hà Nội) cho biết: “Đến Con Cuông, không chỉ được nghỉ dưỡng sinh thái mà chúng tôi còn trực tiếp đến các vườn tham gia hái cam sạch, tận tay chế biến các món mứt từ cam. Về Hà Nội, chúng tôi có nhiều sản phẩm từ cam Con Cuông để tặng bạn bè. Mong bà con Con Cuông tiếp tục phát triển các sản phẩm du lịch từ cam”.

Vinh dự hơn, các sản phẩm được chế biến từ cam được được chọn tham gia giới thiệu tại hội nghị xúc gặp mặt các nhà đầu tư của Nghệ An vào tháng 2 vừa qua. Tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cùng nhiều đại biểu đã đến thăm và động viên khen ngợi.

Để có những thành quả đó, các hộ trồng cam ở Con Cuông đã ứng dụng KHKT, trồng cam theo quy trình VietGAP, sử dụng giống cam Valenxia và cam Vân Du là hai giống cam ngon hiện nay. Các hộ trồng cam cũng đầu tư hệ thống tưới, bể nước tưới để nâng năng suất cam đạt 25 tấn/ha. Các chế phẩm vi sinh, thuốc BVTV đều tuân thủ các quy trình kỹ thuật. Ông Tăng Ngọc Sơn cũng cho biết thêm, tổ đang hoàn tất các thủ tục về an toàn thực phẩm và mã số, mã vạch để chuẩn bị sản xuất cung ứng ra thị trường, nhất là dịp 30-4 và 1-5 sắp tới để cung ứng cho khách du lịch về với Con Cuông và về với Nghệ An.

Hiện nay, huyện Con Cuông có gần 300 ha trồng cam, trong đó gần 200 ha cam tập trung tại xã Yên Khê, năng suất bình quân của cam Con Cuông trong vụ thu hoạch năm 2016 đạt 20 tấn/ha, tổng sản lượng đạt khoảng 3.000 tấn. Một ha cam bán quả được hơn 500 triệu đồng, lãi 350 triệu đồng. Giá thấp nhất tại vườn là 20.000 đồng/kg, có khi lên đến 50.000 đồng/kg. Giờ đây, khi sản xuất thành công các sản phẩm phụ phẩm từ cam gắn với du lịch cộng đồng thì giá trị từ cam sẽ tăng cao hơn nhiều. Các sản phẩm cam sạch sẽ là một trong những sản vật du lịch chủ lực, góp phần thúc đẩy du lịch cho huyện miền núi Con Cuông. Mục tiêu được huyện đặt ra là đến năm 2020, diện tích cam đạt 450 ha, quy hoạch chủ yếu tại các xã: Yên Khê, Chi Khê, Môn Sơn, Lục Dạ, Bồng Khê, Đôn Phục, Mậu Đức, Thạch Ngàn. Cùng với việc mở rộng quy mô diện tích trồng cam, huyện cũng từng bước khẳng định nhãn hiệu cam Con Cuông, đồng thời nâng cao chất lượng sản phẩm chế biến từ cam gắn với du lịch cộng đồng. Chủ tịch UBND huyện Con Cuông Vi Văn Sơn khẳng định, huyện Con Cuông sẽ hỗ trợ tổ trồng cam đầu tư nhà xưởng chế biến, vị trí để giới thiệu sản phẩm; đồng thời, cam kết với JICA về việc giữ và phát huy thành quả của dự án, phát huy tiềm năng du lịch cộng đồng để bà con được hưởng lợi.

Giờ đây, người dân Con Cuông đã tự tin sản xuất ra các sản phẩm nâng cao giá trị quả cam, góp phần tạo thêm việc làm cho người dân miền núi và mở ra một triển vọng mới về các sản phẩm du lịch địa phương. Hy vọng, tỉnh Nghệ An sớm nhân rộng mô hình sản xuất các sản phẩm từ cam sạch Con Cuông này.

Khách đến thăm gian hàng tại hội nghị gặp mặt các nhà đầu tư đầu xuân ở Nghệ An.

Thu hái cam tại vườn sinh thái.