Nan giải xử lý rác ở đảo Bình Ba

Cuối năm 2017, UBND TP. Cam Ranh đã đầu tư lò đốt rác thải trên đảo Bình Ba (xã Cam Bình). Tuy nhiên, chỉ sau gần 2 năm đi vào hoạt động, lò đốt rác đã bị hỏng và không thể sửa chữa khiến bãi chôn lấp rác thải trên đảo quá tải, dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường trầm trọng.

Lò đốt rác trên đảo Bình Ba bị hỏng chỉ sau gần 2 năm đi vào hoạt động.

Lò đốt rác bị hỏng

Trước đây, rác trên đảo Bình Ba được thu gom rồi đưa đến địa điểm chôn lấp. Được một thời gian, bãi chôn lấp bị quá tải. Để giải quyết vấn đề này, cuối năm 2017, UBND TP. Cam Ranh đã đầu tư hệ thống xử lý rác thải theo công nghệ lò đốt trên đảo Bình Ba với vốn khoảng 4 tỷ đồng từ ngân sách. Tuy nhiên, mọi quy trình vận hành từ đưa rác vào lò, ép rác, lấy tro rác ra để chôn lấp đều làm bằng sức người. Lò vận hành thủ công lại nằm ngay sát biển nên chỉ một thời gian, lò đã bị hỏng. Từ năm 2019, việc xử lý rác thải trên đảo lại quay về phương thức chôn lấp.

Tại bãi chôn lấp rác ở đảo Bình Ba, chúng tôi cảm nhận mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Con đường dẫn vào bãi chôn lấp vương vãi đầy rác thải, túi ni lông. Trong bãi rác, ruồi nhặng bay dày đặc. Mỗi ngày, bãi rác nhận khoảng 3 tấn rác thải sinh hoạt của người dân và rác thải của các hộ nuôi tôm hùm. UBND xã Cam Bình phải thuê một đội thu gom rác với chi phí 32 triệu đồng/tháng. Hàng tuần, xã phải thuê máy múc lên ủi rác đã đốt xuống vực sát biển với chi phí từ 6 đến 8 triệu đồng/lần. Những đợt mưa nhiều, nguồn rác ứ đọng, tràn ra cả ngoài đường, gây ô nhiễm trầm trọng khu dân cư trên đảo.

Bãi chôn lấp rác thải trên đảo Bình Ba đã quá tải.

Hàng ngày, xe thu gom rác trong khu dân cư rồi chở đến bãi chôn lấp.

Ông Nguyễn Ân - Chủ tịch UBND xã Cam Bình cho biết, từ năm 2021 đến nay, UBND xã phải huy động rất nhiều nguồn kinh phí để xử lý rác. Cụ thể như năm 2022, do mưa nhiều không đốt rác được, dẫn đến ùn ứ rác thải, xã thuê máy múc làm việc nhiều ngày để ủi rác xuống vực với chi phí hơn 70 triệu đồng từ nguồn vận động trong nhân dân. Mỗi lần tiếp xúc cử tri, người dân lại phản ánh tình trạng này. Trong buổi làm việc với đoàn giám sát của HĐND TP. Cam Ranh mới đây, UBND xã cũng đã kiến nghị lãnh đạo thành phố nghiên cứu, có hướng giải quyết lâu dài tình trạng này.

Cần giải pháp lâu dài

Thời gian qua, UBND xã Cam Bình thường xuyên tổ chức tuyên truyền cho người dân trên đảo hạn chế sử dụng túi ni lông, thay vào đó dùng túi giấy, túi cói khi đi chợ. Đối với những hộ nuôi tôm hùm, xã quán triệt và yêu cầu thực hiện nghiêm túc việc thu gom túi đựng thức ăn cho tôm về các điểm tập kết, không ném xuống biển gây ô nhiễm, chuyển đổi từ sử dụng túi ni lông qua túi lưới. Tuy nhiên, do nhu cầu cuộc sống ngày càng cao, dân số trên đảo tăng nên lượng rác thải ngày càng nhiều.

Bãi chôn lấp rác thải có nguy cơ gây ô nhiễm trầm trọng vịnh Cam Ranh.

Theo ông Ân, để có chi phí cho công tác thu gom và xử lý rác thải, UBND xã Cam Bình đang áp dụng thu tiền của người dân với mức 30.000 đồng/hộ/tháng. Ngoài ra, UBND xã thường xuyên vận động xã hội hóa từ các doanh nghiệp và hộ kinh doanh dịch vụ trên đảo mới đủ kinh phí xử lý rác thải. Tuy nhiên, việc vận động xã hội hóa ngày càng gặp khó khăn. Vì vậy, UBND xã đã kiến nghị UBND TP. Cam Ranh quan tâm hỗ trợ kinh phí cho việc xử lý vệ sinh môi trường, có nguồn kinh phí hàng năm để xã đảm bảo công tác thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt và rác trên biển.

Ông Lê Ngọc Thạch - Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh cho biết, trong tháng 6, thành phố sẽ làm việc với lãnh đạo xã Cam Bình để nắm bắt thông tin và có giải pháp xử lý đối với tình trạng quá tải rác thải. Trước mắt, thành phố sẽ giao UBND xã Cam Bình phối hợp với Phòng Kinh tế TP. Cam Ranh khảo sát lượng rác thải hàng ngày, từ đó đề xuất phương án đầu tư hệ thống xử lý rác thải phù hợp với môi trường ngoài đảo, có độ bền cao. Bên cạnh đó, thành phố cũng yêu cầu UBND xã Cam Bình đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân hạn chế sử dụng túi ni lông, chai nhựa, trong đó chú trọng khâu kiểm soát chặt chẽ ở khu vực cầu cảng vận chuyển qua đảo, nhằm hạn chế tối đa nguồn rác thải, giữ gìn vệ sinh môi trường nơi đây.

VĂN KỲ