Mỹ 'soi' các quỹ tài sản Trung Đông vì quan hệ với Trung Quốc

Thái tử Ả-rập Xê-út Mohammed Bin Salman đón Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thăm Riyadh ngày 8/12/2022. (Ảnh: SRC)

Trong năm nay, Ủy ban Đầu tư nước ngoài của Mỹ (CFIUS) kiểm tra một số khoản đầu tư trị giá hàng tỷ đô la Mỹ vì lo ngại chúng có thể gây ra rủi ro cho an ninh quốc gia. Những nguồn tin giấu tên cho biết, các quan chức trong nội các Mỹ đang xem lại gần chục thương vụ mua lại của các quỹ như Cơ quan Đầu tư Abu Dhabi, Công ty Đầu tư Mubadala và Quỹ Đầu tư công của Ả-rập Xê-út.

Dù Mỹ vẫn là nơi thu hút đầu tư của các quỹ tài sản lớn nhất Trung Đông, nhưng Trung Quốc đang nổi lên như một điểm đến ngày càng hấp dẫn. Theo hãng tư vấn Global SWF, giá trị các thương vụ mua lại và đầu tư của các quỹ vùng Vịnh vào Trung Quốc năm 2023 đạt 2,3 tỷ USD, tăng mạnh so với khoảng 100 triệu USD năm ngoái. Xu hướng này diễn ra trong bối cảnh Bắc Kinh đang nỗ lực tăng cường quan hệ với Trung Đông, nhất là sau chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình đến Riyadh vào tháng 12 năm ngoái.

“Một khu vực mà chúng tôi bắt đầu nhận thấy sự nhạy cảm ngày càng lớn là các quốc gia vùng Vịnh. Chúng tôi thấy CFIUS bắt đầu đặt nhiều câu hỏi hơn”, Stephenie Gosnell Handler, đối tác của hãng luật đa quốc gia Gibson Dunn, trụ sở tại Washington, phát biểu tại một hội hội thảo trực tuyến gần đây.

Những người nắm được tình hình cho biết, trong những tháng gần đây, các quan chức Mỹ bày tỏ quan ngại rằng công nghệ, cơ sở hạ tầng và dữ liệu quan trọng đến UAE có thể rơi vào tay Bắc Kinh. Mỹ đặc biệt chú ý đến Abu Dhabi, nơi những quyết định về an ninh quốc gia, chính sách đối ngoại và đầu tư quốc tế đều do một số ít thành viên của hoàng gia quyết định.

Các nguồn tin cho biết, CFIUS yêu cầu quyền tiếp cận sổ sách nội bộ của một số quỹ vùng Vịnh để xoa dịu lo ngại của Mỹ, nhưng các tổ chức ở Trung Đông không chấp nhận tiết lộ hồ sơ của họ cho chính phủ nước ngoài.

Theo tin của Bloomberg, kế hoạch của Mubadala về việc mua cổ phần của công ty quản lý đầu tư Mỹ Fortress là một trong những giao dịch đang bị giới chức “soi”. Vì thế, Mubadala định mời một nhà đầu tư Mỹ tham gia để có thể được Washington chấp thuận. Theo Financial Times, thỏa thuận của tập đoàn SoftBank với Fortress cũng bị CFIUS chú ý.

CFIUS là một ủy ban liên ngành do Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen làm chủ tịch, với thành viên là nhiều người trong nội các của Tổng thống Biden. Người phát ngôn của Bộ Tài chính Mỹ cho biết, CFIUS thực hiện mọi hành động cần thiết trong thẩm quyền của mình để bảo vệ an ninh quốc gia của Mỹ.

CFIUS thường xem xét kỹ lưỡng những giao dịch trong các lĩnh vực mang tính chiến lược.

Là một trong những quỹ đầu tư nhà nước được Abu Dhabi hậu thuẫn, Mubadala đang tăng cường các hoạt động tại Trung Quốc. G42, công ty đi đầu trong nỗ lực của UAE nhằm theo đuổi trí tuệ nhân tạo (AI), đã chiêu mộ một cựu giám đốc điều hành của hãng thương mại điện tử Trung Quốc JD.com vào làm cho quỹ công nghệ trị giá 10 tỷ USD của mình và đã thành lập một chi nhánh ở Trung Quốc, Bloomberg đưa tin.

Quỹ Mubadala của Abu Dhabi đóng vai trò cổ đông của G42 và thuộc quyền điều hành của Cố vấn an ninh quốc gia UAE Sheikh Tahnoon Bin Zayed Al Nahyan. Đế chế kinh doanh của ông Tahnoon Bin Zayed Al Nahyan bao gồm công ty đầu tư Royal Group, quỹ tài sản ADQ và tập đoàn đầu tư ADIA trị giá 1 nghìn tỷ USD.

Các quan chức vùng Vịnh cho biết, nỗ lực của họ ở Trung Quốc không nhằm mục đích thay thế Mỹ trở thành đối tác đầu tư chính. Mặc dù vậy, mối quan hệ của những tổ chức này với Bắc Kinh khiến Washington lo ngại, trong bối cảnh chính quyền Mỹ đang siết chặt giám sát các khoản đầu tư đến và đi từ Trung Quốc.

Tháng trước, một ủy ban của Hạ viện Mỹ về Trung Quốc tìm kiếm thông tin về những khoản đầu tư của quỹ mạo hiểm Sequoia Capital vào các công ty trí tuệ nhân tạo, chất bán dẫn và điện toán lượng tử ở Trung Quốc. Các nghị sĩ Mỹ cho rằng những mối quan hệ đối tác của Sequoia Capital ở Trung Quốc, bao gồm với ByteDance, là “có vấn đề”.

Bình Giang

Theo Bloomberg