Mỹ: Nạn 'ma cũ bắt nạt ma mới' ở trường đại học

Được đưa đến bệnh viện, kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ cồn trong máu Danny Santulli đạt ngưỡng có thể tử vong. Nhờ sự cứu chữa kịp thời, Danny may mắn thoát chết nhưng do tổn thương não, anh bị mù vĩnh viễn và không thể đi lại được…

1. Danny chỉ là một trong số rất nhiều nạn nhân ở các trường đại học Mỹ, nơi từ lâu đã hình thành tập quán “rửa mặt”, áp dụng cho những sinh viên mới nhập học năm đầu. James Tucson, cũng là sinh viên năm thứ 3 ngành công nghệ thông tin, tham gia lễ “rửa mặt” cho Danny nói: “Ở Đại học Missouri, Hội huynh đệ Phi Gamma Delta với hơn 100 thành viên chủ chốt là nhóm chuyên thực hành nghi lễ này. Phần lớn họ là sinh viên năm cuối thuộc các ngành khác nhau nhưng cùng chung sở thích hành hạ những người mới…”.

Đoạn video quay được từ điện thoại di động rồi tung lên mạng cho thấy Danny sau khi uống xong chai Vodka, anh bị ép uống thêm 2 lít bia từ cái ống nhựa cắm vào bình bia do 2 sinh viên ở trên lầu thả xuống.

Bà Mary Pat Santulli, mẹ Danny nói với kênh truyền hình ABC News: “Họ biết con tôi đang gặp nguy hiểm khi nó ngã xuống, da nó xanh tái và không thở được nhưng họ vẫn thản nhiên. Thay vì gọi 911 để cấp cứu, Hội huynh đệ Phi Gamma Delta tiếp tục thực hiện nghi lễ với những sinh viên khác. Chỉ đến khi có người kêu lên “nó sắp chết rồi” thì họ mới khiêng Danny vào xe, chở đến bệnh viện rồi bỏ mặc…”.

Hai thành viên Sigma Chi (đeo kính) bắt Swearer phải uống hết chai rượu cam 1,5 lít.

Mãi đến ngày 17/6/2023, Viện Công tố bang Missouri mới ra quyết định truy tố phó chủ tịch Hội huynh đệ Phi Gamma Delta, kẻ đã cung cấp rượu cho lễ “rửa mặt” cùng 1 thành viên khác trong hội, trực tiếp ép Danny uống với tội danh cố ý giết người. Bà Mary cho biết gia đình bà đã khởi kiện 22 thành viên Hội huynh đệ Phi Gamma Delta nhưng chỉ có 2 người phải người ra tòa.

Một khảo sát của Hiệp hội các trường đại học Mỹ cho thấy 5 năm trở lại đây, tỷ lệ các vụ “ma cũ bắt nạt ma mới” đã gia tăng ở các trường đại học trên cả nước, dẫn đến 101 sinh viên thiệt mạng mà nguyên nhân chính là việc giữ gìn trật tự không do các bộ phận chuyên trách điều hành. Thay vào đó, quyền lực nằm trong tay các “hội giám sát” - hay còn gọi là “hội huynh đệ” do sinh viên bầu ra.

Giáo sư David Bianchi, giảng viên Khoa Lịch sử thế giới, Đại học Missouri nói: “Thực chất thì việc bầu bán chỉ là hình thức. Những sinh viên đứng đầu hội giám sát trước khi ra trường sẽ chỉ định người thay thế mình và sinh viên mới nhập học chỉ việc giơ tay đồng ý”. Bà Laura Perino, có con trai là Tyler, nạn nhân của một vụ bắt nạt cho biết: “Ngay cả từ bắt nạt nghe cũng rất nhẹ nhàng nhưng chính xác nó là sự bạo hành, là lạm dụng quyền lực để hành hạ người khác một cách vô cớ. Nạn nhân không thể hoặc không dám chống lại bởi lẽ họ còn có 4 năm, thậm chí là 6 năm học tập”.

Tyler vào Đại học Missouri, ngành Luật thương mại tháng 9/2020. Ngay cuối tuần lễ đầu tiên sau khi nhập trường, anh cùng 40 sinh viên khác cùng khoa đã bị buộc phải tham dự “lễ rửa mặt”. Tyler kể: “Trong cái lạnh 6 độ, những kẻ đứng đầu Hội huynh đệ Phi Gamma Delta ép chúng tôi mỗi người phải uống 750ml rượu Vodka rồi cởi trần, chỉ mặc cái quần đùi đứng giữa sân ký túc xá. Nhiều người nôn mửa dữ dội ngay khi vừa uống xong và cũng không ít người ngã gục. Riêng tôi, tôi bất tỉnh vì hạ thân nhiệt rồi tiếp theo là bệnh viêm phổi. Tôi phải nằm bệnh viện suốt 3 tuần”.

Vẫn theo giáo sư David Bianchi, 65,5% sinh viên đại học cho biết đã bị bắt nạt trực tiếp một hoặc hai lần, 22% là nạn nhân thường xuyên của bắt nạt qua mạng Internet. Hai bài nghiên cứu đăng trên tạp chí Vị thành niên (Juvenile Magazine) ước tính mỗi năm trên toàn nước Mỹ có khoảng 100.000 sinh viên bỏ học do bị bắt nạt.

Hình ảnh của hơn một nửa số vụ bắt nạt trong trường đại học được tung lên mạng Internet nhưng không bị ngăn chặn, dẫn đến việc tự tử của một sinh viên ở Đại học Rutgers do không chịu nổi sự nhục nhã khi bị các sinh viên đàn anh bắt quỳ liếm sàn nhà. Trong lá thư tuyệt mệnh để lại, sinh viên này viết: “Tôi không muốn chết nhưng cái chết của tôi là kết quả của sự phẫn nộ vì hành vi vô nhân tính của các người…”.

Sinh viên Danny bị ép uống 2 lít bia từ ống nhựa cắm vào bình.

Vụ việc ở Đại học Rutgers không phải là cá biệt vì sau đó, có thêm 2 trường hợp tử vong khác cũng được tung lên mạng: Barry Ballou, sinh viên Đại học South Carolina chết nghẹn do nôn mửa sau khi đã bị ép uống một lượng lớn rượu trong “lễ rửa mặt” do Hội huynh đệ Sigma Nu tổ chức.

Paul Newman, sinh viên Đại học Miami, bang Ohio đồng ý gia nhập Hội huynh đệ Delta Tau Delta chỉ vì muốn có thêm bạn bè. Trong lễ rửa mặt, Paul bị buộc phải hút cần sa rồi phải cởi quần để những thành viên Delta Tau Delta dùng mái chèo đánh liên tục vào mông. Tối hôm đó, bạn gái Paul khi vào ký túc xá tìm Paul, cô thấy anh nằm úp mặt xuống giường, bất tỉnh. Hơn 20 phút sau khi gọi số điện thoại cấp cứu 911, cảnh sát đến nhưng họ kết luận “tử vong 3 giờ trước vì ngộ độc ma túy”.

Cũng tại Đại học Miami, chỉ duy nhất một trường hợp mà Hội huynh đệ Delta Tau Delta phải “tắt tiếng”. Đó là khi bắt nạt Chung Kwang il, sinh viên gốc Hàn Quốc, anh này đã đứng giữa sân rồi chỉ vào mặt kẻ cầm đầu Delta Tau Delta: “Một mình tao chấp 4 thằng mày. Nếu tao thua, tụi mày muốn làm gì cũng được còn nếu tụi mày thua, hãy chấm dứt cái trò mạt hạng này đi!”.

Thấy ngon ăn, 4 thành viên Delta Tau Delta hùng hổ lao vào nhưng không ngờ Kwang il đã đeo đai đen 3 đẳng Thái cực đạo nên chỉ với 4 cú đá, 4 thành viên Delta Tau Delta ngã lăn xuống đất, máu mồm máu mũi ộc ra lênh láng trong riếng reo hò của các sinh viên. Sau vụ ấy, Đại học Miami ra lệnh giải tán Hội huynh đệ Delta Tau Delta vì toàn bộ sự việc đã được ai đó quay phim rồi tung lên mạng.

2. Nạn “ma cũ bắt nạt ma mới” không chỉ xảy ra với các tân sinh viên nam giới mà ngay cả với sinh viên nữ, họ cũng bị bắt nạt dưới nhiều hình thức như đặt cho họ những biệt danh thô tục, miệt thị, chửi bới họ, khạc nhổ khi thấy họ đi qua, giả vờ xô đẩy để họ vấp ngã, tung tin đồn thất thiệt, đe dọa để bắt họ phải làm những việc gây ra trò cười, quấy rối tình dục…

Mary Lansdale, nữ sinh viên năm nhất khoa Toán ở Đại học San Francisco cho biết chỉ vài ngày sau khi nhập học, cô đã bị Hội huynh đệ Colombia Yet đặt cho cái biệt danh “ngón tay thối” - là cụm từ mang ý nghĩa rất thô tục. Mary nói: “Từ đó, trong sân trường, trong lớp, ở ký túc xá và ngay cả ở những quán cà phê, các thành viên Colombia Yet đều gọi tôi bằng 3 từ ấy. Nhiều lần, một số người không quen biết, nhất là những nữ sinh viên khác do không hiểu ngọn nguồn, đã nhìn tôi bằng con mắt vừa tò mò, vừa khinh bỉ khiến tôi chỉ muốn chết…”.

Một trường hợp khác: Connie Kim, sinh viên năm nhất ngành khoa học ứng dụng Đại học Rochester trong “lễ rửa mặt” bị ép uống nửa lít rượu Gin 40 độ cồn. Khi cô đã say, những thành viên chủ chốt của Hội huynh đệ Roch thay nhau sờ soạng cô trong khi những kẻ khác quay video clip bằng điện thoại di động. Khi những đoạn video này được tung lên mạng, Kim đã phải bỏ học về nhà và đến nay, cô vẫn bị trầm cảm nặng.

Bà Magaritta Connie, mẹ Kim nói với tờ Washington Post: “Tôi không hiểu tại sao cùng là con người, là bạn đồng học mà chúng lại đối xử với con tôi như thế? Khi tôi làm đơn khiếu nại lên Hội đồng trường rồi sau gần 3 tháng, tôi mới nhận được thư trả lời, nội dung “không có chứng cứ chứng minh sinh viên Connie Kim bị ép phải uống rượu” và điều đó có nghĩa là con tội tự uống…”.

Tuy nhiên theo ý kiến của gần 1.000 nữ sinh viên ở 33 trường đại học trên toàn nước Mỹ được tờ Washington Post phỏng vấn, thì việc bị đặt cho những biệt danh thô tục, miệt thị, chửi bới hoặc cố tình gây hấn vẫn chưa là gì so với việc “bắt nạt tình dục”. Trong số gần 1.000 nữ sinh viên nói trên, có 620 người cho biết họ đã từng bị “bắt nạt tình dục” ít nhất vài lần, xảy ra trong năm đầu tiên nhập học. Con số này sau đó tăng dần lên trong những năm tiếp theo nếu họ không dám phản ứng.

Một nghiên cứu gần đây của Hiệp hội Phụ nữ Đại học Mỹ (AAUW) cho thấy cứ 100 sinh viên nữ thì có 57 người bị bắt nạt tình dục bởi các thành viên Hội huynh đệ, 18 người bị bắt nạt bởi giáo viên hoặc nhân viên nhà trường. Các vụ bắt nạt thường diễn ra dưới hình thức lời nói, cử chỉ nên rất khó để lại bằng chứng.

Thelma, sinh viên Đại học Wisconsin cho biết cô liên tục nhận được những tấm hình tục tĩu từ một email xa lạ như một sự gợi ý ngầm, còn Liam Norton thì: “Hầu như ngày nào cũng vậy, cứ vào đến hành lang là một vài thành viên nam giới của Hội huynh đệ Black Cross lại đưa hai bàn tay lên trước mặt tôi rồi làm các động tác mô tả việc giao hợp. Nhiều lần tôi đã hét lên “các anh dẹp cái trò mất dạy này đi” thì họ cười hề hề, thậm chí có kẻ còn nói “chưa thử thì làm sao biết được nó là mất dạy!”.

Những phân tích dữ liệu của AAUW đã chứng tỏ rằng sau 2 năm đại học, 28% nữ sinh viên nói rằng họ khó ngủ và chán ăn, 51% cảm thấy rất xấu hổ, 37% mất tự tin, 29% sợ hãi khi có ai đó nói về họ, 43% không muốn vào lớp, 36% tránh né giao tiếp, 34% khó tập trung trong việc học và 20% bỏ học.

Nữ sinh viên Đại học Oregon biểu tình chống bắt nạt.

3. Cho đến nay, đã có nhiều biện pháp được đưa ra nhằm ngăn chặn nạn “ma cũ bắt nạt ma mới” trong các trường đại học nhưng xem ra, tác dụng của nó vẫn chưa rõ ràng. Tại bang Ohio, sau khi một sinh viên tử vong trong “lễ rửa mặt”, chính quyền bang đã thông qua Luật Collin, trong đó yêu cầu bộ phận quản lý các trường đại học phải báo cáo ngay lập tức những sự cố tương tự.

Tuy nhiên, để giữ danh tiếng cho trường nhằm thu hút người học, một số trường vẫn cố tình lờ đi nếu không xảy ra những vụ bắt nại dẫn đến chết người. Trong số 44 bang có luật chống bắt nạt thì chỉ 10 bang xem hành vi bắt nạt là trọng tội trong trường hợp sinh viên bị thương nặng hoặc tử vong.

Với các sinh viên, hầu hết đều cho rằng “rất khó khăn trong việc tìm kiếm sự giúp đỡ từ nhà trường hoặc các tổ chức xã hội”. Điều này dẫn đến tình trạng khi bị bắt nạt, họ chẳng biết cầu cứu cùng ai ngoài việc chịu đựng.

Sinh viên Swearer, Đại học Michigan kể: “Buổi trưa đầu tiên ở ký túc xá, tôi đã bị Hội huynh đệ Sigma Chi bắt uống hết 1 chai rượu cam 1,5 lít, 12 độ cồn. Sau đó tôi nôn mửa dữ dội nhưng gã đứng đầu Sigma Chi nói “mày nôn ra bao nhiêu thì phải uống lại bấy nhiêu. Nếu không hãy trả tiền chai rượu”. Cuối cùng, cậu đành móc túi lấy ra 20 USD.

Khi đem chuyện này khiếu nại với Văn phòng quản lý sinh viên, Swearer nhận được câu hỏi: “Có những ai chứng kiến chuyện ấy? Sweare cho biết những người chứng kiến đều là thành viên Hội huynh đệ Sigma Chi nên có kể tên họ cũng bằng thừa! Sinh viên Mathiew, đại học UCLA nói: “Bạn tin tôi đi, nếu bạn bước chân vào trường đại học và nếu bạn có những đặc điểm về chủng tộc, màu da, ngoại hình, ngôn ngữ, giọng nói khác biệt, khuyết tật thể chất … thì 99% bạn sẽ là người bị bắt nạt”.

Vũ Cao (Theo Inside Politics)