'Mùa hè đáng nhớ của Vàng A Lềnh và Vừ Mí Lùng': Hành trình kỳ diệu của thiếu nhi miền núi phía Bắc'

"Mùa hè đáng nhớ của Vàng A Lềnh và Vừ Mí Lùng” (NXB Dân trí), không chỉ là một câu chuyện thiếu nhi tuyệt vời mà còn là một tác phẩm nghệ thuật về tình yêu và tư duy với đất đai và con người miền núi. Đó là lý do tác phẩm này xứng đáng với giải C giải thưởng Sách Quốc Gia năm 2023.

Truyện dài "Mùa hè đáng nhớ của Vàng A Lềnh và Vừ Mí Lùng” là một tác phẩm nổi bật trong thời gian gần đây, đặc biệt là khi văn xuôi với chủ đề thiếu nhi đang trở nên ngày càng được quan tâm và phát triển. Các nhà văn hiện nay đều đặt mục tiêu khai thác đề tài này thông qua hàng trăm tác phẩm đa dạng, từ truyện tranh đến truyện ngắn, tiểu thuyết và truyện dài.

Tuy nhiên, đáng tiếc là đề tài về thiếu nhi miền núi vẫn chưa nhận được sự quan tâm đầy đủ, chỉ có một số ít nhà văn tập trung vào nó, đặc biệt là những người sinh sống ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Dương Đình Lộc. Ông, một con người sinh ra và lớn lên tại Tuyên Quang, đã góp phần làm sáng tạo thêm không khí văn hóa cho đề tài này.

Tác phẩm "Mùa hè đáng nhớ của Vàng A Lềnh và Vừ Mí Lùng”của ông, được xuất bản bởi nhà xuất bản Dân Trí và đoạt giải C giải thưởng Sách Quốc Gia năm 2023, nổi bật với câu chuyện về hai cậu bé người dân tộc Mông ở xã Hồng Thái, nơi đây được mô tả như một vùng đất cao và lạnh nhất của tỉnh Tuyên Quang. Dưới bàn tay linh hoạt của tác giả, câu chuyện được kể một cách sâu sắc, dễ hiểu và tràn đầy tình cảm yêu mến đối với trẻ em vùng cao.

Câu chuyện xoay quanh những hoạt động hè của hai đứa trẻ Mông, như bắt lợn rừng, tìm kiếm nhân sâm quý, đối đầu với gấu ngựa khổng lồ và những kỷ niệm đáng nhớ với gia đình và bạn bè. Những hành động này không chỉ thể hiện sự hiếu động mà còn là biểu hiện của tình yêu thương và sự bảo vệ lẽ phải trước những thách thức từ thế giới bên ngoài.

Ngoài ra, tác phẩm còn rực rỡ với sắc màu văn hóa của các dân tộc, từ lễ nhẩy lửa trong đám cưới đến hội đua ngựa ở Kim Seng Hồ, cũng như cách làm mèn mén, món ăn truyền thống của người Mông và cách làm cá mắm ruộng, món ăn độc đáo của người Tày.

Tất cả được kết hợp thành một bức tranh tuyệt vời về văn hóa đa dạng và đẹp đẽ của các dân tộc vùng cao. Tác phẩm mê hoặc độc giả bằng hình ảnh mảnh đất núi non, ruộng bậc thang, thác nước, và văn hóa phong phú của người dân miền núi phía Bắc.

TÁC GIẢ DƯƠNG ĐÌNH LỘC

Trên đất Tuyên Quang, nhà văn Dương Đình Lộc không chỉ là tác giả của những truyện ngắn sắc sảo, hóm hỉnh mà còn là một giọng hát văn lôi cuốn. Gần đây, ông đã đoạt giải 3 với tác phẩm "Sông Bồ Chữ" tại Cuộc thi Truyện ngắn Tuyên Quang 2022. Sinh ra tại thành phố Tuyên Quang, ông đã mê hoặc bởi điệu chầu văn và sau thời gian dài học tập tại Nam Định, ông trở thành một giọng hát chầu văn có uyên bác và sâu lắng.

Đương Đình Lộc chia sẻ rằng hát chầu văn không chỉ là nghệ thuật ca hát cổ truyền mà còn là một phần quan trọng của tín ngưỡng thờ Mẫu và Đức Thánh Trần. Mặc dù từng trải qua giai đoạn suy thoái sau năm 1954 do bị coi là mê tín dị đoan, nhưng sau này, chầu văn đã phục hồi và trở thành một di sản văn hóa được UNESCO công nhận.

Hát chầu văn không chỉ đòi hỏi sự tôn trọng và đạo đức cao đối với giá trị văn hóa, mà còn yêu cầu kiến thức về âm nhạc, văn hóa tín ngưỡng và kỹ năng trình diễn. Những bài hát chầu văn thường kể về lịch sử và công đức của các thánh, mang đến không khí tâm linh, kết hợp với nhịp điệu độc đáo và giai điệu quyến rũ. Dương Đình Lộc, ngoài việc là một nhà văn tài năng, còn là người nghệ sĩ chăm chỉ gìn giữ và phát huy giá trị của hát chầu văn trong văn hóa Việt Nam.

Linh