Lục Nam: Cần giải quyết dứt điểm bãi tập kết, trung chuyển than gây ô nhiễm môi trường

Vì đâu nên chuyện ?

Ngày 4/2/2016, UBND tỉnh quyết định chấp thuận cho Công ty TNHH Dịch vụ và thương mại Hoàng Ninh, nay là Công ty cổ phần Hoàng Ninh Group (gọi tắt là Công ty Hoàng Ninh) triển khai dự án xây dựng bãi tập kết và trung chuyển than có công suất thiết kế 35 nghìn tấn/năm. Địa điểm thực hiện tại khu bờ sông bến Cây Đa Thờ thuộc thôn Nhiêu Hà, xã Tiên Hưng (nay là TDP Nhiêu Hà, thị trấn Đồi Ngô); diện tích sử dụng đất 18 nghìn m2; tổng vốn đầu tư 26 tỷ đồng. Thời hạn thực hiện dự án 35 năm, kể từ ngày có quyết định chủ trương đầu tư.

Ngày 21/4/2016, UBND tỉnh có quyết định thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất, cho Công ty Hoàng Ninh thuê hơn 13,8 nghìn m2 tại khu vực bến Cây Đa Thờ (trong đó có gần 13,5 nghìn m2 đất DN nhận chuyển nhượng của các hộ gia đình, cá nhân thôn Nhiêu Hà) để thực hiện dự án trên.

Một góc bãi tập kết, trung chuyển than của Công ty Hoàng Ninh.

Sau khi có quyết định chủ trương đầu tư của UBND tỉnh, Công ty đã lập đề án bảo vệ môi trường đơn giản, hoàn thiện các thủ tục liên quan. Đề án bảo vệ môi trường đơn giản của DN đã được UBND huyện Lục Nam xác nhận.

Theo lãnh đạo UBND thị trấn Đồi Ngô, từ khi đi vào hoạt động, Công ty Hoàng Ninh luôn giữ mối quan hệ tốt với các hộ dân xung quanh, tích cực tham gia các hoạt động tại TDP. Chỉ đến năm 2022, khi Công ty này đưa máy nghiền, sàng than vào hoạt động, làm bụi than phát tán, người dân kiến nghị nhiều lần không được giải quyết, từ đó phát sinh mâu thuẫn.

Nền tầng 2 nhà bà Nguyễn Thị Bé ở TDP Nhiêu Hà dính đầy bụi than. Ảnh chụp tháng 8/2023 do người dân cung cấp.

Một số người phản ánh, ngày nắng, khi bãi than hoạt động, nhất là lúc nghiền, sàng than, xe tải lớn vào ra làm bụi bay mù mịt. Ngày mưa, nước than đen xì chảy ra đường giao thông, ngấm xuống đất, chảy vào nhà dân. Trong thôn, nhiều trường hợp bị bệnh về đường hô hấp, thậm chí bị ung thư phổi; khổ nhất là người già, trẻ em.

Một cán bộ đang công tác tại UBND thị trấn Đồi Ngô, nhà ở TDP Nhiêu Hà cho biết: “Nhà tôi ở đúng luồng gió từ bãi than bay vào nên bị ảnh hưởng rất lớn. Mỗi ngày quét nhà gom lại cả kg than bụi. Cứ mở cửa ra là đầy than đen bám vào đồ đạc”. Vị cán bộ này còn thông tin thêm, bố mẹ mình đều mất vì bị ung thư phổi. Dù chưa có cơ sở để kết luận nguyên nhân ung thư do bụi than gây ra nhưng gia đình anh và các hộ xung quanh rất lo lắng khi bãi than này còn hoạt động.

Không chỉ khổ vì bụi than, các hộ ở Nhiêu Hà còn thường xuyên "đau đầu" bởi tiếng ồn của xe tải trọng lớn ra vào bãi than. Nhiều hôm, 1-2 giờ đêm, bãi than vẫn hoạt động, ảnh hưởng đến giấc ngủ của người dân xung quanh. Hơn thế nữa, một số công dân tố cáo Công ty Hoàng Ninh lấn chiếm hành lang đê, trồng cây xanh, dựng hàng rào trái quy định.

Ngày 2/10/2023, trong bài “Phòng ngừa ô nhiễm không khí” đăng trên báo Bắc Giang , phóng viên đã phản ánh về tình trạng ô nhiễm tại bãi tập kết, trung chuyển than của Công ty Hoàng Ninh.

Phản ánh của người dân có căn cứ

Khi nhận đơn của công dân TDP Nhiêu Hà (tháng 3/2023), UBND thị trấn Đồi Ngô đã thành lập tổ công tác kiểm tra, xác minh đơn và khẳng định nội dung người dân nêu việc Công ty Hoàng Ninh hoạt động gây bụi, tiếng ồn, trồng cây, dựng hàng rào lấn chiếm hành lang đê là có căn cứ.

Ông Đào Xuân Hải, Chủ tịch UBND thị trấn nói: “Đơn vị đã mời các hộ dân trong TDP Nhiêu Hà và DN làm việc, đối thoại. Qua đó, yêu cầu Công ty chấp hành nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường, ngành nghề đã đăng ký, có biện pháp hạn chế gây ô nhiễm trong quá trình hoạt động; không vận chuyển than sau 22 giờ...”.

Một khu vực tập kết than của Công ty Hoàng Ninh thiếu hệ thống thu gom, xử lý nước mưa, nước rửa phương tiện.

Sau các buổi làm việc, đối thoại, tháng 5/2023, Công ty Hoàng Ninh đã chuyển máy nghiền, sàng than đi nơi khác; lắp đặt thêm hệ thống phun rửa lốp xe trước khi ra khỏi bãi, tăng cường xe tưới nước, quét bụi trên đường giao thông xung quanh; che đậy bạt cho các đống than, hạn chế việc bị gió phát tán bụi than vào khu dân cư...

Đến TDP Nhiêu Hà và các tuyến giao thông gần khu vực bãi tập kết, trung chuyển than những ngày gần đây nhận thấy, tình trạng bụi than đã giảm rõ rệt. Tuy nhiên, việc xử lý nước thải rửa phương tiện vận chuyển than, nước mưa tại khu vực tập kết than chưa được xử lý đúng quy định trước khi xả ra nguồn tiếp nhận là sông Lục Nam.

Hàng cây, tường rào của Công ty cổ phần Hoàng Ninh Group nằm trên phần đất hành lang đê trước khi bị chặt bỏ, phá dỡ.

Trước các ý kiến phản ánh và yêu cầu của UBND thị trấn Đồi Ngô, Công ty Hoàng Ninh đã thực hiện một số biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường. Tuy vậy, người dân vẫn chưa giảm bức xúc, kiên quyết đề nghị DN phải chuyển đổi ngành nghề khác. Đỉnh điểm của sự việc là chiều 24/10 vừa qua, giữa người dân và lãnh đạo Công ty Hoàng Ninh đã xảy ra to tiếng, xô xát dẫn tới một số hộ dựng lều trại trước cổng DN, luân phiên trực, canh không cho các xe chở than vào bãi. Sự việc gây mất an ninh trật tự.

Yêu cầu DN tạm dừng tập kết, trung chuyển than

Trước sự việc trên, UBND huyện Lục Nam, các sở, ngành liên quan đã chỉ đạo đơn vị chuyên môn rà soát, kiểm tra làm rõ quy trình, thủ tục đầu tư, xây dựng bãi tập kết, trung chuyển than của Công ty Hoàng Ninh; các vi phạm của DN (nếu có) để có hướng xử lý theo quy định. Tổ chức gặp gỡ, đối thoại, tuyên truyền, vận động, hòa giải.

Hiện Công ty Hoàng Ninh đã chặt bỏ hàng cây, dỡ hàng rào nằm trên đất hành lang đê.

Bước đầu rà soát, kiểm tra cho thấy giấy phép hoạt động bến thủy nội địa của DN đã hết hạn từ năm 2021 đến nay chưa được cấp lại. DN đưa máy về nghiền, sàng than là không đúng với chủ trương, giấy phép đầu tư dự án. Ngoài ra, DN có dấu hiệu chất tải, tập kết than trên bãi vượt quá chiều cao, quy mô công suất đăng ký. Hiện lực lượng chức năng đang tiếp tục kiểm tra, làm rõ các nội dung công dân phản ánh, tố cáo Công ty Hoàng Ninh.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ô Pích về việc khẩn trương giải quyết dứt điểm vụ việc nêu trên, ngày 29/10, UBND huyện Lục Nam đã có văn bản yêu cầu Công ty Hoàng Ninh tạm dừng mọi hoạt động liên quan đến việc tập kết, trung chuyển than về bãi... cho đến khi có văn bản kết luận kiểm tra của cơ quan tỉnh, huyện. DN chưa được triển khai xây dựng tường rào, vành lao hoặc các công trình mới trong khu vực thực hiện dự án và nơi xung quanh khi chưa được bổ sung quy hoạch và chưa được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép, cho phép xây dựng.

Được biết, ngoài bãi trung chuyển than của Công ty Hoàng Ninh, tại thị trấn Đồi Ngô còn có một số bãi than ở các TDP Cẩm Y, Chằm Mới hình thành tự phát. Những bãi than này tồn tại, hoạt động trái phép nhiều năm, gây ô nhiễm môi trường. Người dân địa phương đã nhiều lần có đơn thư, ý kiến phản ánh nhưng chưa được xử lý dứt điểm. Đề nghị cơ quan chức năng, chính quyền địa phương quan tâm giải quyết, không để tái diễn vụ việc tương tự như ở TDP Nhiêu Hà.

Giao UBND thị trấn Đồi Ngô chủ trì, phối hợp với Công an huyện bố trí lực lượng kiểm tra, giám sát việc dừng hoạt động tập kết, trung chuyển than của Công ty Hoàng Ninh; kiên quyết lập biên bản báo cáo Chủ tịch UBND huyện xử lý nghiêm nếu tổ chức, cá nhân liên quan vi phạm.

Văn bản cũng đề nghị bà con nhân dân TDP Nhiêu Hà bình tĩnh, phối hợp chặt chẽ với cơ quan huyện, tỉnh trong quá trình kiểm tra hoạt động của DN; tháo dỡ lều trại tại khu vực cổng DN, không tụ tập đông người gây mất an ninh trật tự trong khi cơ quan chức năng tỉnh, huyện đang xem xét, giải quyết vụ việc.

Chiều 29/10, trong buổi đối thoại diễn ra tại UBND thị trấn Đồi Ngô, đại diện Công ty Hoàng Ninh cho biết sẽ tiếp thu, thực hiện nghiêm tinh thần chỉ đạo của UBND huyện; đồng thời gửi lời xin lỗi của lãnh đạo DN đến nhân dân TDP Nhiêu Hà về hành vi xô xát xảy ra chiều 24/10.

Một bãi than chưa được cấp phép tại thị trấn Đồi Ngô.

Trước đó vài ngày, DN này đã cho chặt bỏ hàng cây lấn chiếm hành lang đê; nhổ, phá dỡ các cọc sắt, hàng rào cắm chưa đúng quy định lùi vào hơn chục mét theo yêu cầu của cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và người dân.

Báo Bắc Giang sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Thùy Ninh