Loạt tàu chiến hùng hậu trong đội hình tàu sân bay của Hải quân Mỹ

Kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai bắt đầu, tàu sân bay dần thay thế thiết giáp hạm, trở thành tàu chiến lớn có tính răn đe cao nhất trên biển. Mặc dù tàu sân bay tuy có khả năng tấn công vô song, nhưng năng lực phòng vệ của bản thân lại tương đối yếu.

Đặc biệt là sau khi tên lửa chống hạm xuất hiện vào đầu thập niên 1960, thì vấn đề bảo vệ tàu sân bay đã trở thành một nhiệm vụ rất quan trọng. Một vấn đề đặt ra nữa là tên lửa chống hạm không chỉ được phóng từ tàu nổi, mà còn từ máy bay và cả tàu ngầm.

Dù sao một chiếc tàu sân bay chế tạo rất tốn kém, với những vũ khí “phi đối xứng” như tên lửa hoặc ngư lôi, nếu đánh chìm được tàu sân bay, thì đó là sự đánh đổi “quá chênh lệch”.

Do vậy, ngay từ khi ra đời cho đến bây giờ, chúng ta luôn thấy rằng, một hàng không mẫu hạm ra khơi chiến đấu, chắc chắn sẽ mang theo một nhóm lớn các tàu đi kèm làm nhiệm vụ bảo vệ và giới chuyên môn gọi đó là “đội hình tàu sân bay”. Vậy các "đàn em" trong đội hình tàu sân bay gồm những tàu nào?

Đội tàu nhiều nhất trong đội hình tàu sân bay là khu trục hạm, bình thường 4-6 chiếc là đủ. Tuy nhiên, căn cứ nhiệm vụ chiến đấu, có thể tăng thêm nhiều khu trục hạm.

Đội hình tàu sân bay của Mỹ thường kết hợp một tàu tuần dương (mặc dù trọng tải của tàu tuần dương này cũng chỉ gần bằng tàu khu trục), làm tổng chỉ huy của đội tàu khu trục và khinh hạm của toàn đội hình; cũng có thể được coi là “soái hạm” của khối tàu bảo vệ.

Một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của các tàu khu trục và khinh hạm trong đội hình là đánh chặn máy bay chiến đấu hoặc tên lửa từ trên không. Do vậy, có những tàu khu trục được biên chế phòng không chuyên trách, tức là chỉ đảm nhiệm nhiệm vụ phòng không hạm đội.

Các tàu khu trục và tàu tuần dương hiện đại thường được trang bị radar mảng pha và hệ thống phóng tên lửa thẳng đứng (VLS Mk41), với phản ứng nhanh hơn và hiệu quả đánh chặn cao hơn.

Ngoài đối phó với các mối đe dọa từ trên không, thì các tàu khu trục phải đối phó với các mối đe dọa từ dưới nước, trong đó nguy hiểm nhất là tàu ngầm. Ngoài ra hiện nay có tàu bán ngầm không người lái tự sát.

Tàu ngầm có những đặc điểm riêng khiến nó trở thành sát thủ tàng hình nhất trong hải quân, thậm chí có người cho rằng, tàu ngầm của địch là đối thủ đe dọa đáng sợ nhất với đội hình tàu sân bay.

Vì đối phương có thể đưa tàu ngầm đánh lén, biên đội tàu sân bay cũng có thể biên chế tàu ngầm vào đội hình, số lượng khoảng 1-2 chiếc trở lên. Tuy nhiên, cấu hình này thường chỉ giới hạn ở các quốc gia có tàu ngầm hạt nhân, vì tàu ngầm thông thường có tầm hoạt động ngắn và rất khó đi ra biển xa.

Tàu ngầm trong đội hình tàu sân bay đóng vai trò "trinh sát", thường ở vị trí cách xa lực lượng chủ lực của cả đội hình, dựa vào khả năng tàng hình của bản thân để phát hiện tình hình địch, thậm chí phát động công kích.

Còn một đơn vị nữa trong đội hình tàu sân bay không thể thiếu, đó chính là tàu tiếp tế, thường là 1-2 tàu tùy theo nhu cầu của đội hình.

Việc bổ sung nhiên liệu, vũ khí, lương thực, nước ngọt cho toàn hạm đội là rất cần thiết. Không có lực lượng tàu này, hạm đội gần như không thể duy trì sức mạnh chiến đấu trong một thời gian dài.

Theo tình hình, đôi khi các tàu đổ bộ, tàu đổ bộ, v.v. sẽ được triển khai trong đội hình tàu sân bay của Mỹ. Tuy nhiên, nhìn chung đây không phải là những loại tàu cố định và cần thiết trong đội hình tàu sân bay, mà chỉ được biên chế theo nhu cầu.

Tiến Minh (Theo Sina)