Lật tẩy thủ đoạn buôn lậu bằng... chữ ký số

Thống kê sơ bộ đến tháng 9-2016 của Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh, trên địa bàn TP Hồ Chí Minh có khoảng 250 DN làm đại lý thủ tục hải quan được Tổng cục Hải quan cấp phép.

Thế nhưng, hiện nay khi làm thủ tục hải quan để xuất nhập khẩu hàng hóa, ngoài việc ký hợp đồng với các đại lý hải quan, nhiều DN còn thuê người làm thủ tục hải quan, nên đã dẫn đến nhiều rủi ro. Thực tế, đã có nhiều DN sau khi hoàn thành các thủ tục hải quan, lô hàng đã được thông quan, nhưng khi vận chuyển ra khỏi cảng hoặc trên đường đi về kho thì bị các lực lượng chức năng chặn lại kiểm tra. Lúc đó, DN mới “tá hỏa” vì bị phát hiện... hàng lậu.

Cũng có không ít lãnh đạo DN khi bị cơ quan chức năng mời lên làm việc hành vi buôn lậu, cũng “té ngửa” vì trong khoảng thời gian đó, DN không hề xuất hoặc nhập khẩu bất kỳ một lô hàng nào.

Điển hình, mới đây ngày 29-9, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng (PC46) Công an TP Hồ Chí Minh phối hợp với Bộ đội Biên phòng và Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Cảng Hiệp Phước tiến hành kiểm tra 3 container hàng nhập khẩu tại cảng Hiệp Phước, phát hiện hàng trăm thiết bị gồm tủ lạnh, máy lạnh, nồi cơm điện, màn hình máy tính… đã qua sử dụng (thuộc danh mục cấm nhập khẩu).

Tuy nhiên, trên bill tàu thể hiện hàng hóa nhập khẩu của DN là mặt hàng giấy nguyên liệu. Để nhập khẩu lô hàng này vào thị trường nội địa, các chủ hàng đã thuê một đại lý hải quan làm thủ tục.

Đại lý hải quan này đã dùng thủ đoạn là sử dụng đăng ký vào một công ty nước ngoài có uy tín để được hưởng “luồng xanh” (miễn kiểm tra hàng hóa thực tế). Với thủ đoạn này, đã có hơn 6 container hàng nhập lậu (đứng tên một công ty đầu tư nước ngoài) bị cơ quan chức năng phát hiện, bắt giữ với trị giá ước tính hơn 6 tỷ đồng. Trong khi đó, công ty này hoàn toàn không biết gì về việc đã bị mạo danh để nhập hàng lậu.

Lô hàng lậu đội lốt hàng nguyên liệu giấy bị cơ quan chức năng kiểm tra phát hiện.

Nếu như 6 container hàng trên do đại lý hải quan sử dụng chữ ký số, mạo danh DN có uy tín để nhập hàng lậu thì với 2 lô hàng của Công ty cổ phần Hiệp Bình Phước (quận Thủ Đức) là do chủ DN đã chủ quan, giao chữ ký số của DN mình cho người khai thuê, từ đó đối tượng lợi dụng để buôn lậu.

Lô hàng đã thông quan và bị PC46 Công an TP Hồ Chí Minh bắt giữ trên đường đưa về kho tại quận Tân Bình. Khi bị cơ quan chức năng kiểm tra, ông Nguyễn Đoàn Anh Vĩ - Giám đốc Công ty Hiệp Bình Phước xuất trình 2 bộ tờ khai Hải quan điện tử số 100539471100 và 100541338700 hàng hóa khai báo là máy móc sử dụng trong công nghiệp các loại (đã qua sử dụng). Nhưng khi lô hàng được kiểm tra thực tế thì đó lại là hàng điện máy các loại đã qua sử dụng .

Ông Vĩ cho biết, Công ty Cổ phần Hiệp Bình Phước chỉ đứng ra nhập khẩu ủy thác lô hàng trên cho Phạm Khắc Thuận (ngụ quận 12) với giá 1 triệu đồng/container.

Ông Vĩ tin tưởng Thuận nên đóng dấu khống công ty lên giấy giới thiệu và giao cùng với bộ chữ ký số cho Thuận, để đăng ký mở tờ khai hải quan điện tử. Thuận giao lại cho Lê Thanh Tùng để Tùng làm thủ tục khai báo Hải quan điện tử nhập lô hàng lậu cho một đối tượng chuyên buôn lậu và lô hàng lậu này đứng tên Công ty Hiệp Bình Phước.

Ngoài ra, trong thời gian gần đây, dư luận cũng xôn xao vụ buôn lậu xảy ra tại Công ty MB Việt Nam (Tây Ninh), do chính nhân viên của công ty (ngụ TP Hồ Chí Minh) thực hiện.

Lợi dụng việc được giao quản lý chữ ký số và thực hiện công tác khai báo Hải quan, đối tượng này đã tự ý dùng tư cách pháp nhân của Công ty MB Việt Nam, mạo danh chữ ký của Tổng Giám đốc mở tờ khai hải quan, nhập khẩu 2 container hàng hóa gồm: phụ tùng ôtô, thiết bị điện tử, đồ gia dụng đã qua sử dụng, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, trị giá khoảng 6 tỷ đồng. Trong khi hàng hóa khai báo là nguyên phụ liệu may mặc...

Trước tình trạng nhiều DN uy tín bị mạo danh để buôn lậu bằng chữ ký số, ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh khuyến cáo, DN nên chủ động bảo vệ mình bằng nhiều hình thức.

Thông thường, ứng với một tài khoản khai báo sẽ có thông tin chữ ký số kèm theo, được dùng ký vào tờ khai điện tử trước khi gửi vào hệ thống cơ quan hải quan. DN nên thay đổi thường xuyên mật khẩu tài khoản, mật khẩu thiết bị số…; phải quản lý thật chặt mật khẩu, tránh để nhân viên DN hoặc nhân viên dịch vụ khai thuê hải quan lợi dụng. DN cũng nhanh chóng thông báo đến cơ quan chức năng nếu nghi ngờ chữ ký số của DN bị lợi dụng.

T.Hà