Lắng nghe người dân hiến kế: Thu hút đầu tư nước ngoài: Biết mình, biết người

Trong các thành phần kinh tế ở Việt Nam, thành phần kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài (ĐTNN) chiếm vị trí quan trọng. Đặc biệt là những năm gần đây, vấn đề thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam nói chung, TP HCM nói riêng lại càng được quan tâm, chú trọng.

Hoàn thiện thể chế, chính sách

Luôn dẫn đầu cả nước về các lĩnh vực, đóng góp lớn vào tổng sản phẩm quốc gia cũng như giá trị sản xuất công nghiệp và dự án đầu tư nước ngoài, TP HCM được xem là hạt nhân của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, 1 trong 3 vùng kinh tế trọng điểm lớn nhất nước, một siêu đô thị trong tương lai.

Trong đại dịch COVID-19, TP HCM đã rất quyết liệt, nghiêm túc trong kiểm soát tốt dịch, giữ vững vùng xanh. Điều này đã góp phần không nhỏ trong việc xây dựng hình ảnh, tạo niềm tin cho các doanh nghiệp (DN) nước ngoài khi đầu tư.

Theo Cục Đầu tư nước ngoài, trong 11 tháng năm 2023, Quảng Ninh dẫn đầu cả nước về thu hút FDI, TP HCM xếp vị trí thứ hai với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 3,08 tỉ USD. Sau đó, TP HCM bứt tốc để cả năm vốn FDI đạt 5,85 tỉ USD, dẫn đầu cả nước.

Bên cạnh những thành tựu đã đạt được thì việc thu hút FDI vẫn còn những hạn chế: môi trường đầu tư kinh doanh chưa được chú trọng, thủ tục hành chính còn rườm rà, cơ sở hạ tầng kỹ thuật một số khu vực còn yếu kém…

Để xúc tiến FDI vào TP HCM có hiệu quả, nhất là thu hút được nguồn vốn lớn, các ban ngành của thành phố cần có sự thống nhất và đồng bộ, tránh tình trạng chồng chéo, mỗi cơ quan giải thích thủ tục theo những cách khác nhau cho dù cùng một quy định.

Về các bước giải quyết thủ tục cho các DN nước ngoài đầu tư, cần đơn giản hóa và nhanh gọn nhưng vẫn bảo đảm tính pháp lý. Các cơ quan trực tiếp phụ trách vấn đề này phải làm việc tích cực, linh hoạt và chủ động.

Không ngừng ứng dụng công nghệ thông tin trong cung cấp dịch vụ công để giảm thời gian và chi phí cho DN, duy trì thực hiện hồ sơ đăng ký kinh doanh qua mạng internet, bảo đảm thời gian xử lý các thủ tục hành chính trong vòng 3 ngày, tích hợp các dịch vụ tiện ích trong hỗ trợ DN...

Ngoài ra, cần quan tâm và học hỏi kinh nghiệm về giải quyết thủ tục ở đơn vị khác trong và ngoài thành phố. Ví dụ có thể học hỏi tỉnh Quảng Ninh về cách thu hút FDI: khi nghe tin Foxconn sẽ mở rộng đầu tư tại Việt Nam, lãnh đạo Quảng Ninh đã chủ động tiếp cận và mời đại diện Foxconn tại Việt Nam về Quảng Ninh tìm hiểu địa điểm.

Khi mời được ông Harry Zhuo, Tổng Giám đốc Tập đoàn Foxconn tới Quảng Ninh, Ban xúc tiến và hỗ trợ đầu tư đã trực tiếp đưa nhà đầu tư đi giới thiệu nhiều địa điểm. Chính sự chân tình, cởi mở đã đưa tới kết quả Foxconn chọn đầu tư vào Khu Công nghiệp Đông Mai, thị xã Quảng Yên.

Trong khi đó, ở TP HCM hiện nay có 3 xã của huyện Củ Chi nằm trong quy hoạch Tây Bắc chưa được triển khai, làm ảnh hưởng đến đời sống của người dân. Cần tiến hành xem xét, điều chỉnh, đồng bộ giữa Luật Quy hoạch với một số luật khác để giải quyết sớm tình trạng này.

Đặc biệt, đối với dự án Sài Gòn Safari, TP HCM cần chấp thuận chủ trương cho địa phương điều chỉnh quy hoạch khu công viên Sài Gòn Safari 456,85 ha sang chức năng khu công nghiệp kỹ thuật cao để tạo điều kiện cho huyện thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Lãnh đạo các doanh nghiệp quốc tế tại Hội nghị Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023. Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Nắm bắt xu hướng đầu tư

Hệ thống kết cấu hạ tầng phát triển đồng bộ, hiện đại sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất, hiệu quả của nền kinh tế và góp phần giải quyết các vấn đề xã hội.

Để thúc đẩy thu hút FDI không thể không chú trọng đến vấn đề nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống cơ sở hạ tầng. TP HCM cần xây dựng mạng lưới giao thông đồng bộ, kết nối các loại đường; giữa đường với cảng, giữa các vùng để có thể phát triển vận tải đa phương thức.

Đặc biệt, cần chú trọng đầu tư vào hệ thống đường sắt đô thị kết nối với trung tâm thành phố. Nghiên cứu, đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt ở các khu vực trước đây chưa có nhằm lưu thông hàng hóa, nối huyện Củ Chi với quận 12, Tây Ninh và Campuchia chiều dài 139 km; tuyến Metro số 2 kết nối Tây Ninh, quận 1 và quận 2.

Không chỉ "biết mình" mà còn phải "biết người", TP HCM cần nghiên cứu, nắm bắt xu hướng đầu tư, lĩnh vực, ngành nào đang được các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm và chú trọng. Từ đó có phương án, chính sách kêu gọi đầu tư cũng như những biện pháp xử lý vấn đề phát sinh sao cho phù hợp, linh hoạt.

Thành phố cần nguồn vốn FDI nhưng cũng cần chú trọng đến vấn đề lựa chọn đối tác đầu tư. Trong bối cảnh cạnh tranh thu hút FDI ngày càng gay gắt, thành phố cũng cần xác định phải chuyển đổi theo hướng từ thu hút số lượng sang chất lượng, có sự chọn lọc nhất định, có trọng tâm trọng điểm ở các khu vực, ưu tiên đối với những lĩnh vực công nghiệp, công nghiệp "xanh".

Tăng cường thu hút ĐTNN có công nghệ cao, thân thiện môi trường sử dụng nhiều lao động. Khuyến khích đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng và các ngành công nghiệp hỗ trợ, năng lượng tái tạo, vật liệu mới, điện tử, công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, giống cây trồng, vật nuôi, đào tạo nhân lực và chăm sóc sức khỏe chất lượng cao…

TS Nguyễn Khoa Huy