Lãi suất qua đêm liên ngân hàng lao dốc, xuống vùng thấp nhất lịch sử

Theo số liệu mới nhất từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), lãi suất VND bình quân trên thị trường liên ngân hàng tại kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính chiếm khoảng 90-95% giá trị giao dịch) đã giảm về còn 0,22% trong phiên 19/3 từ mức 0,5% ở phiên trước đó. Đây là mức thấp nhất kể từ cuối tháng 1/2024 và chỉ bằng khoảng 1/7 so với cách đó 1 tuần.

Như vậy, lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã về vùng đáy lịch sử (0,1 - 0,2%/năm) được thiết lập vào những tháng cuối năm 2020.

Không chỉ lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm giảm mà lãi suất các kỳ hạn ngắn khác cũng giảm mạnh.

Cụ thể, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn 1 tuần giảm từ 1,67% xuống 0,47%; kỳ hạn 2 tuần giảm từ 1,75% xuống 1,21%; kỳ hạn 1 tháng giảm xuống 1,67% từ mức 1,88%.

Hiện nay, trần lãi suất qua đêm được quy định là 5%, theo Quyết định số 1123/QĐ-NHNN ngày 16/6/2023 về lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết khấu, lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ.

Lãi suất VND liên ngân hàng giảm mạnh khiến chênh lệch lãi suất giữa USD và VND được nới rộng ra, gây áp lực lên tỷ giá.

Giá USD tại các ngân hàng đã tăng lên mức cao kỷ lục trong những ngày gần đây. Ngày 21/3, giá USD tại Vietcombank được niêm yết ở mức 24.580 - 24.950 đồng (mua vào - bán ra). Đây là mức giá giao dịch USD cao nhất lịch sử của nhà băng này.

Lãi suất liên ngân hàng giảm sâu và tỷ giá lên cao kỷ lục bất chấp NHNN liên tục chào thầu tín phiếu trong 8 phiên giao dịch vừa qua với tổng khối lượng trúng thầu lũy kế đạt gần 115.000 tỷ đồng. Phải đến đầu tháng 4, lô tín phiếu đầu tiên mới đáo hạn.

NHNN đang hút tiền với tốc độ cao hơn so với giai đoạn trước. Nhà điều hành bắt đầu hút tiền trong bối cảnh thanh khoản dư thừa khi tín dụng quay đầu giảm trong những tháng đầu năm.

Việc khởi động lại hoạt động chào bán tín phiếu của NHNN nhằm hút bớt thanh khoản dư thừa trong hệ thống ngân hàng, qua đó thúc đẩy lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng tăng, gián tiếp kiềm hãm đà tăng của tỷ giá USD/VND.

Nhưng trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng vẫn ở mức thấp, lượng thanh khoản được NHNN hút về dường như vẫn chưa đủ để kéo lãi suất liên ngân hàng tăng, thậm chí lãi suất trên thị trường 2 còn giảm xuống thấp hơn cả mức ghi nhận trước khi kênh tín phiếu được khởi động lại.

Thanh khoản hệ thống trong trạng thái dồi dào đi cùng áp lực tỷ giá vẫn hiện hữu sẽ thúc đẩy khả năng NHNN tiếp tục phát hành thêm tín phiếu trong những phiên giao dịch tới, và không loại trừ khả năng kỳ hạn cũng như lãi suất tín phiếu sẽ được điều chỉnh tăng trong những phiên tới.

Chứng khoán SSI dự báo NHNN vẫn có thể tiếp tục duy trì hoạt động này ít nhất trong vòng 2 tuần tới.

Ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO của AFA Capital, cho rằng NHNN sẽ duy trì hút tiền cho đến khi đạt được ba mục tiêu: chênh lệch lãi suất USD - VND giảm đi; tỷ giá tại các ngân hàng thương mại hạ nhiệt và lạm phát ổn định trở lại.

Linh Anh