Kỳ nhân khắc mộc bản ở Bắc Ninh

Anh Thạo đánh bóng gỗ thị trước khi khắc mộc bản. Năm nay, anh bước sang tuổi 50. Năm 16 tuổi, anh khăn gói đến Đồng Kỵ (thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) để theo nghề chạm trổ gỗ mỹ nghệ. Ảnh: Nguyễn Thắng

Bộ đồ nghề để khắc mộc bản của anh Thạo. Ảnh: Nguyễn Thắng

Trước khi khắc mộc bản, những chiếc đục được anh Thạo mài sắc. Ảnh: Nguyễn Thắng

Năm 2000, cơ duyên đưa anh Thạo gặp nhà nghiên cứu Phan Cẩm Thượng và thư pháp gia Lê Quốc Việt, một người uyên thâm Hán học hàng đầu Việt Nam. Nhờ vậy, tay nghề của anh thêm điêu luyện và kiến thức Hán học được mở mang. Anh thêm tự tin để đi theo niềm đam mê khắc mộc bản kinh Phật.

Theo anh Thạo, nghề khắc mộc bản kinh Phật đòi hỏi nhiều công phu, với các công đoạn rất cầu kỳ. Mộc bản kinh Phật thường khắc trên gỗ thị. Anh chọn những cây thị thật già, có tuổi đời khoảng trăm năm. Ảnh: Nguyễn Thắng

Anh Thạo cho biết, khắc mộc bản kinh Phật lên tấm ván gỗ thị là công việc đòi hỏi tỉ mỉ, nhiều công phu và tâm huyết. Khắc mộc bản đòi hỏi sự tỉ mẩn, chính xác gần như tuyệt đối từng nét chữ. Chữ khắc kích thước bé tí, có chữ chỉ 5 milimét. Ảnh: Nguyễn Thắng

Anh Thạo chia sẻ, đôi tay phải cứng để khoét gỗ đủ sâu, lại vừa đủ mềm để khắc được những nét phẩy, nét mác, nét móc. Riêng nét móc lại có cả chục kiểu, phải làm sao lột tả đúng được những đường nét khi đuôi chữ hất lên, khi mềm mại bay bổng, khi rắn rỏi. Ảnh: Nguyễn Thắng

Anh Thạo mất hàng tiếng đồng hồ mới có thể khắc xong một chữ trên tấm ván gỗ. Nếu không cẩn trọng, chỉ một chút sơ sẩy, sai một nét chữ là hỏng cả bản khắc, anh mất công sức mấy ngày. Ảnh: Nguyễn Thắng

Anh Thạo thường mất từ 3 – 5 ngày mới có thể khắc xong một tấm ván kinh Phật. Để khắc mộc bản xong một bộ kinh Phật, thời gian tính bằng tháng, bằng năm, có khi cả chục năm. Ảnh: Nguyễn Thắng

Tính đến nay, anh Thạo đã khắc xong 2 bộ kinh Phật, anh đang làm bộ kinh thứ 3. Ảnh: Nguyễn Thắng

Tính ra, khắc mộc bản kinh Phật mang về cho anh Thạo khoảng 500 nghìn đồng/ngày. Dù thu nhập không cao, nhưng anh vẫn chuyên tâm với niềm đam mê khắc mộc bản, với mong muốn giữ lại những giá trị người xưa để lại. Ảnh: Nguyễn Thắng

Nguyễn Thắng