Kỳ 3: 'Trận tuyến ngầm' của Hezbollah

Chiến thuật "đánh nhanh, thoát nhanh" theo lối ngầm

Theo các chuyên gia quân sự, 17 năm trước Phong trào Hồi giáo Hezbollah đã khiến IDF bất ngờ về chiến thuật "đánh nhanh, thoát nhanh", gồm cả việc sử dụng hiệu quả các đường hầm, thoắt ẩn thoắt hiện tấn công phía đối phương rồi biến nhanh vào lòng đất trước khi binh sĩ Israel kịp phản ứng.

Về tương quan lực lượng, Hezbollah và Hamas đều là những nhóm chiến binh độc lập, mặc dù vậy cánh quân của Lebanon vẫn được đánh giá vượt trội hơn so với Hamas về năng lực, vũ khí và sự ủng hộ nguồn thu tài chính từ nước ngoài, trong khi được Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran hỗ trợ phía sau, sở hữu hơn 100.000 rốc-két và tên lửa, lớn hơn nhiều nước ở Châu Âu.

IDF ước tính Hezbollah hiện có hơn 100.000 tay súng. Các chuyên gia cho rằng, thành trì của Hezbollah ở miền Nam Lebanon hiện được bảo vệ bởi hệ thống hầm và kho chứa nằm sâu dưới lòng đất. Điều quan trọng là Hezbollah sở hữu kho tên lửa tầm xa, có thể chọc thủng lá chắn phòng thủ, tấn công hầu hết mọi mục tiêu ở Israel, gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng thiết yếu cũng như các khu dân cư.

Sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel hôm 07/10, Hezbollah cũng bắn tên lửa dẫn đường và pháo vào lãnh thổ nước này để bày tỏ "tình đoàn kết" với người dân Palestine. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cảnh báo: "Nếu Hezbollah quyết định leo thang chiến tranh, chúng tôi sẽ làm tê liệt tổ chức này cùng hậu quả tương tự với Nhà nước Lebanon".

Thành lập vào đầu thập niên 80 của thế kỷ XX, gồm hơn 20.000 chiến binh, được đào tạo bài bản, trang bị tốt và có thể mở rộng bằng cách huy động hàng chục ngàn thành viên bán thời gian cùng lực lượng phối hợp, với sự hỗ trợ từ Iran nhằm đẩy Israel khỏi Lebanon sau khi nước này bị tàn phá do nội chiến, Hezbollah trở thành đảng phái chính trị và tổ chức quân sự linh hoạt của người Hồi giáo Shia có trụ sở ở Lebanon. Và chính những nguyên nhân này đã khiến Hezbollah bị các quốc gia phương Tây liệt vào danh sách khủng bố, dù nhóm này điều hành một đảng chính trị có ảnh hưởng quyết định cùng mạng lưới dịch vụ phúc lợi rộng khắp Lebanon.

Một lực lượng Hezbollah trên sân huấn luyện

Trong khi đó, Hamas lại là một nhánh của Phong trào Anh em Hồi giáo dòng Sunni, chính vì thế Hamas - Hezbollah từng xảy ra bất hòa về vấn đề Syria trong cuộc nội chiến, mặc dù vậy cả hai đều có điểm chung là chống Israel và phản đối các hành động bình thường hóa quan hệ của các quốc gia Ảrập hoặc Hồi giáo với Nhà nước Do Thái.

Chiến dịch "tìm và diệt" các đường hầm của Hezbollah

Đặc biệt thành trì doanh lũy của Hezbollah ở miền Nam Lebanon hiện được bảo vệ bởi hệ thống hầm sâu và các lối ngầm. Hezbollah cũng sở hữu lượng tên lửa tầm xa vượt trội cùng rất nhiều đạn pháo, máy bay không người lái có thể chọc thủng lá chắn phòng thủ, tấn công hầu hết mục tiêu ở Israel...

Tháng 12/2018, Quân đội Israel đã phát hiện thêm đường hầm được cài mìn bên trong đào xuyên từ phía bên kia biên giới của Lebanon vào lãnh thổ Israel. Theo Tel Aviv, điều này vi phạm nghiêm trọng Nghị quyết 1701 của Liên hợp quốc nhằm giải quyết xung đột giữa Israel - Lebanon năm 2006. Có lẽ điều đáng sợ nhất là mối đe dọa từ các đường hầm xuyên biên giới của Hezbollah nếu chiến sự leo thang ở biên giới phía Bắc. Israel từng phát hiện 6 đường hầm, trong đó có nhiều tuyến ngầm xuyên biên giới khác của Hezbollah, khả năng có thể được sử dụng để chống lại Israel trong một cuộc đối đầu mở rộng. Những đường hầm này nằm cách mặt đất từ 30-50m và khá gần các khu vực nhạy cảm đối với cả Israel lẫn Lebanon. Trong số này có 2 đường hầm kéo dài tới "Ranh giới Xanh" giữa hai nước do LHQ phân định năm 2000.

IDF bắt đầu tìm kiếm các đường hầm của Hezbollah vào nước này từ năm 2013, sau khi người dân phía Bắc Israel báo rằng họ nghe thấy âm thanh của việc đào bới, nhưng không tìm thấy gì. Cuối năm 2018, Quân đội Israel đã bắt đầu Chiến dịch Lá chắn phương Bắc, nhằm vô hiệu hóa các đường hầm tấn công do Hezbollah đào xuyên biên giới từ Lebanon sang. Tổng tham mưu trưởng IDF lúc ấy là Đại tướng Gadi Eisenkot đã nhận định: Cần phải phá hủy các đường hầm Hezbollah đang bí mật xây dựng dưới biên giới Lebanon - Israel để tránh hậu họa. Sau xung đột 2014 Israel-Gaza, phát hiện thêm nhiều đường hầm do Hamas đào từ Dải Gaza vào được sử dụng trong một số cuộc tấn công, IDF đã tăng cường tìm kiếm các đường hầm của Hezbollah ở miền Bắc Israel. Hàng loạt cảm biến địa chấn và hệ thống radar đã được sử dụng để xác định vị trí của các tuyến ngầm với sự tham gia của nhóm các kỹ sư quân sự, sĩ quan tình báo, chuyên gia công nghệ của IDF...

Giữa xung đột Israel - Hamas ngày càng tăng, theo các nhà quan sát, phía biên giới Israel - Lebanon cũng không thể xem nhẹ xung đột ở 2 mặt trận cùng lúc, với sự hậu thuẫn của cả Iran, Mỹ và những lực lượng khác, khi các quan chức cấp cao Hezbollah nhiều lần tuyên bố họ "sẽ không khoanh tay đứng nhìn" cục diện đang trong giai đoạn khó thể tránh khỏi".

Chiến dịch Lá chắn Phương Bắc kết thúc ngày 13/01/2019, khi IDF tìm thấy đường hầm thứ sáu - lớn nhất và tinh vi nhất được phát hiện với hệ thống đèn chiếu sáng, đường ray để di chuyển thiết bị và cả cầu thang...

(Còn tiếp...)

NGUYỄN XUÂN (tổng hợp)