Khuyến khích toàn dân tham gia bảo hiểm y tế

Nhiều dịch vụ sẽ tăng giá khoảng 2-3 lần

Theo Thông tư số 02/2017/TT-BYT của Bộ Y tế, từ ngày 1-6-2017, các cơ sở y tế công lập sẽ chính thức áp dụng giá viện phí mới cho 1.916 dịch vụ y tế đối với nhóm đối tượng không có thẻ BHYT và một số dịch vụ khám, chữa bệnh không thuộc phạm vi thanh toán của Quỹ BHYT. Với việc kết cấu thêm chi phí tiền lương, phụ cấp đặc thù của nhân viên y tế vào giá dịch vụ y tế và điều chỉnh chi phí 3 yếu tố trực tiếp, nhiều dịch vụ y tế có mức tăng 2-3 lần giá cũ và sẽ do người bệnh trả 100%.

Ông Lê Văn Phúc, Phó trưởng ban phụ trách Ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam) cho biết, mức giá tối đa được quy định tại thông tư này cũng tương đương với giá đã ban hành cho nhóm bệnh nhân có BHYT theo các hạng bệnh viện. Theo Thông tư 02 của Bộ Y tế, có 3 nhóm dịch vụ dành cho người chưa có thẻ BHYT được điều chỉnh khung giá tối đa, bao gồm: Khám bệnh, kiểm tra sức khỏe; ngày giường điều trị; kỹ thuật và xét nghiệm dành cho các hạng bệnh viện (BV). Trong 3 nhóm dịch vụ này, cả hai nhóm dịch vụ khám bệnh và dịch vụ ngày giường điều trị đều có mức tăng giá rất mạnh, cao gấp 2-4 lần so với giá hiện tại. Cụ thể, tiền khám tối đa ở BV hạng đặc biệt và BV hạng 1 là 39.000 đồng/lượt; hạng 2 là 35.000 đồng/lượt; hạng 3 là 31.000 đồng/lượt và BV hạng 4/PKĐK khu vực, trạm y tế xã là 29.000 đồng/lượt. Tương tự, giá tối đa dịch vụ ngày điều trị hồi sức tích cực tại BV hạng đặc biệt cũng tăng gấp đôi lên 677.100 đồng; BV hạng 1 là 632.200 đồng; BV hạng 2 là 568.900 đồng. Đối với ngày giường bệnh hồi sức cấp cứu, chống độc, các mức tương ứng là: 362.800 đồng/ngày, 335.900 đồng/ngày, 279.100 đồng/ngày... Mức tăng này là rất đáng kể khi người bệnh phải điều trị nội trú, điều trị dài ngày.

Làm thủ tục khám bệnh bảo hiểm y tế. Ảnh: vietnamnet.vn

Tuy nhiên, tác động mạnh nhất đến người bệnh chưa có thẻ BHYT phải là nhóm giá dịch vụ kỹ thuật và xét nghiệm dành cho các hạng BV bất kể người bệnh điều trị ngoại trú hay nội trú, điều trị ít ngày hay dài ngày. Mặc dù mức điều chỉnh tăng chủ yếu ở khoảng 20-30%, một số ít có mức tăng gấp đôi so với mức giá hiện hành, nhưng số tiền tuyệt đối của nhiều dịch vụ lên tới hàng trăm nghìn đồng; thậm chí, đến cả triệu đồng cho một lần chỉ định, do đơn giá dịch vụ kỹ thuật vốn đã có kết cấu chi phí cao. Ví dụ như chụp X quang động mạch vành hoặc thông tim, chụp buồng tim dưới DSA tăng từ 5,1 triệu đồng lên gần 5,8 triệu đồng; chụp và can thiệp tim mạch dưới DSA từ 6 triệu đồng lên gần 6,7 triệu đồng...

Theo Thông tư 02, chỉ có nhóm giá khám bệnh, ngày giường điều trị là khác nhau theo hạng BV, còn lại các các dịch vụ kỹ thuật, xét nghiệm đều thực hiện thống nhất một mức giá tại tất cả các BV trên toàn quốc. Thông tư liên tịch số 37/2015/TTLT-BYT-BTC, quy định thống nhất giá dịch vụ khám, chữa bệnh BHYT giữa các BV cùng hạng trên toàn quốc cũng đang thực hiện theo nguyên tắc này. Điều khác nhau cơ bản giữa người có thẻ BHYT và không có thẻ BHYT là bệnh nhân BHYT đã được quỹ BHYT chi trả từ 80% đến 100% chi phí, tùy theo từng đối tượng thụ hưởng. Còn bệnh nhân khám dịch vụ sẽ phải chi trả toàn bộ chi phí khám, chữa bệnh. Như vậy khoản tiền người khám, chữa bệnh không có BHYT phải trả thêm so với mức giá hiện hành sẽ là con số không nhỏ. Đặc biệt, những bệnh nhân cần sử dụng các dịch vụ kỹ thuật cao thì mức chi sẽ rất lớn, ví dụ như chụp PET/CT chi phí tối đa đã lên tới hơn 20 triệu đồng; chi phí PET/CT mô phỏng xạ trị gần 21 triệu đồng...

Khuyến khích người dân tham gia BHYT

Theo ông Lê Văn Phúc, thực tế thì lộ trình tăng giá này đã có độ trễ rất nhiều theo Luật BHYT, bởi sau một năm giá dịch vụ y tế dành cho khoảng 20% dân số chưa có thẻ BHYT này mới đuổi kịp giá của những người đang khám, chữa bệnh BHYT. Hiện nay, người chưa tham gia BHYT khi đi khám, chữa bệnh vẫn đang trả mức giá thấp hơn nhóm dân số có thẻ BHYT, bởi giá dịch vụ y tế dành cho người chưa có thẻ BHYT chỉ mới kết cấu 3 yếu tố chi phí trực tiếp: Chi phí thuốc, dịch truyền, hóa chất, vật tư tiêu hao, vật tư thay thế phục vụ khám, chữa bệnh; chi phí về điện, nước, nhiên liệu, xử lý chất thải, bảo vệ môi trường; chi phí duy tu, bảo dưỡng thiết bị, mua thay thế công cụ, dụng cụ. Cùng với đó, giá các dịch vụ y tế này vẫn đang được quy định tại các thông tư có mức giá khá “lạc hậu” so với thời giá hiện nay.

Trong khi đó, trong năm vừa qua, Quỹ BHYT đã chi trả phần lớn chi phí thay cho những người khám, chữa bệnh BHYT mức giá dịch vụ y tế kết cấu cả tiền lương, phụ cấp theo Thông tư liên tịch số 37/2015/TTLT-BYT-BTC, quy định thống nhất giá dịch vụ khám, chữa bệnh BHYT giữa các BV cùng hạng trên toàn quốc. Đối với những hộ nghèo, chính sách BHYT quy định hộ nghèo là hộ được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 100% kinh phí mua thẻ BHYT. Hộ cận nghèo được Nhà nước hỗ trợ 70% kinh phí. Nhà nước khuyến khích UBND các tỉnh, thành phố dùng các nguồn kinh phí của địa phương hỗ trợ nốt số 30% mức đóng còn lại.

Lý giải độ trễ về thời gian cho nhóm đối tượng chưa tham gia BHYT, ông Lê Văn Phúc khẳng định, đó là vì Chính phủ muốn tạo thời gian chuyển tiếp cần thiết cho những người chưa tham gia BHYT thực hiện trách nhiệm của mình trong chủ trương BHYT toàn dân. Giá dịch vụ y tế hiện nay dù được điều chỉnh thì cũng mới kết cấu 4/7 yếu tố chi phí. Lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế vẫn đang được thực hiện, giá dịch vụ y tế sẽ còn tiếp tục tăng theo lộ trình. Song song với việc thay đổi cơ chế tài chính y tế, Chính phủ sẽ chuyển sang đầu tư trực tiếp cho người dân thông qua hỗ trợ tham gia BHYT thay vì rót ngân sách vào các BV. “Và theo ý kiến cá nhân của tôi, để bảo đảm quyền lợi về tài chính của mình trong chăm sóc sức khỏe, người dân cần và nên tham gia BHYT”, ông Phúc nhấn mạnh.

Theo thống kê của Bộ Y tế, hiện nay có hơn 80% dân số tham gia BHYT, gần 20% dân số còn lại chưa tham gia BHYT. Có thể thấy rằng, Thông tư 02 sẽ tạo ra sự công bằng hơn trong việc thực hiện chính sách chung khi giá dịch vụ y tế tương đương nhau đối với cả người có thẻ BHYT và không có thẻ BHYT. Việc tăng giá chắc chắn có tác động đến ý thức tham gia BHYT của người dân, giúp người dân hiểu rõ hơn tầm quan trọng và ý nghĩa của BHYT.

THU HƯƠNG