Không trả lại tiền chuyển nhầm vào tài khoản có thể bị phạt tù?

Đối tượng Trương Đức Thanh. Ảnh: CA tỉnh Lạng Sơn

Bỗng dưng được chuyển tiền vào tài khoản

Vừa qua, CA huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn nhận được trình báo của bà V.T.H (SN 1973, trú tại xã Yên Vượng) về việc bà V.T.H thực hiện giao dịch chuyển hơn 389 triệu đồng qua ứng dụng của ngân hàng Vietcombank trên điện thoại di động cho bạn hàng nhưng chuyển nhầm vào tài khoản của người khác do thao tác bấm nhầm số tài khoản nhận tiền. Sau khi phát hiện chuyển nhầm, bà V.T.H đã đến ngân hàng Vietcombank nhờ hỗ trợ, tra soát thông tin tài khoản mà bà H chuyển nhầm tiền là của Trương Đức Thanh (SN 1996, trú tại thị trấn Kiến Xương, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình). Bà H đã nhiều lần liên lạc với Trương Đức Thanh để xin được nhận lại số tiền chuyển nhầm nhưng không nhận được sự phối hợp.

Mặc dù được CQ CSĐT CA huyện Hữu Lũng ra yêu cầu trả lại toàn bộ tài sản trước ngày 4/8/2023 nhưng Trương Đức Thanh đã không chấp hành. Thanh chỉ chuyển trả lại cho bà H số tiền là 219 triệu đồng, số tiền hơn 170 triệu đồng còn lại Thanh hứa sẽ trả dần nhưng sau đó không thực hiện. Anh ta cũng không nghe điện thoại hay trả lời tin nhắn của bà H. Tại CQĐT, Thanh khai nhận sau khi nhận tiền chuyển nhầm đã chuyển số tiền trên sang hai tài khoản khác. Do nợ nần và tiền tiêu xài hết nên không còn tiền để trả cho bà V.T.H.

Dễ vướng vòng lao lý

Liên quan đến vấn đề này, chuyên gia pháp lý cho biết khi một người nhận được tiền do người khác chuyển nhầm vào tài khoản của mình thì người đó phải có nghĩa vụ hoàn trả lại toàn bộ số tiền đó theo quy định tại Điều 579, 580 Bộ luật Dân sự 2015.

Pháp luật quy định việc không trả lại số tiền chuyển nhầm sẽ bị coi là chiếm hữu tài sản không có căn cứ pháp luật. Căn cứ theo Khoản 1 Điều 579 Bộ luật Dân sự 2015 thì người chiếm hữu, người sử dụng tài sản của người khác mà không có căn cứ pháp luật thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản đó; nếu không tìm được chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản thì phải giao cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Ngoài ra, theo Khoản 1 Điều 580 Bộ luật này cũng quy định người chiếm hữu, người sử dụng tài sản mà không có căn cứ pháp luật phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã thu được. Đây là nghĩa vụ bắt buộc nên nếu người có nghĩa vụ không thực hiện thì bị coi là vi phạm pháp luật. Tùy tính chất, mức độ, hành vi có thể bị áp dụng chế tài hành chính hoặc hình sự.

Căn cứ theo điểm đ Khoản 2 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, cất giữ hoặc sử dụng tài sản của người khác mà biết rõ tài sản đó do vi phạm pháp luật mà có có thể bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng. Nếu người có hành vi vi phạm là người nước ngoài sẽ bị trục xuất khỏi nước ta.

Theo quy định tại Điều 176 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017 về Tội chiếm giữ trái phép tài sản nếu số tiền bị chiếm giữ trái phép từ 10.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm. Nếu chiếm giữ tài sản từ 200.000.000 đồng trở lên thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Trong trường hợp ở vụ việc này, Trương Đức Thanh đã cố tình chiếm đoạt chiếm đoạt số tiền 170 triệu đồng của bà V.T.H, do vậy có đủ căn cứ để xử lý hình sự với mức phạt tiền từ 10 đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

Ngoài ra, các tình huống tăng nặng hoặc giảm nhẹ mà cơ quan chức năng xác định trong quá trình điều tra cũng sẽ là căn cứ để xử lý người này.

Bên cạnh đấy, chuyên gia pháp lý cũng cho biết thời gian gần đây, có một số đối tượng cũng lợi dụng việc chuyển nhầm tiền vào tài khoản để thực hiện một số hành vi với ý đồ xấu. Do vậy, khi nhận được tiền chuyển khoản từ người lạ mà không xác định được đó là ai, chúng ta cần ngay lập tức báo và bàn giao số tiền này cho ngân hàng hoặc cơ quan CA nơi gần nhất.

Duy Minh