Khoảng trống trong hợp tác toàn cầu chống chủ nghĩa khủng bố

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitri Peskov mới đây thừa nhận, cuộc chiến chống khủng bố là tiến trình liên tục cần hợp tác quốc tế toàn diện nhưng hiện nay hợp tác không được thực hiện đầy đủ hoặc không được thực hiện:

“Nga đang độc lập thực hiện những công tác liên quan vụ tấn công khủng bố ở nhà hát Crocus City Hall. Tổng thống Vladimir Putin đã có nhiều cuộc liên lạc qua điện thoại với lãnh đạo của nhiều quốc gia khác nhau, trong đó có Belarus, Uzbekistan, Tajikistan hay Thổ Nhĩ Kỳ về ý định phát triển và cải thiện hợp tác chống khủng bố. Tuy nhiên, hiện tại không có liên hệ nào với phương Tây”.

Các thành viên của Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga và các công nhân dọn dẹp các mảnh vỡ bên trong Crocus City Hall bị cháy sau vụ tấn công vào địa điểm tổ chức buổi hòa nhạc bên ngoài Moscow, Nga ngày 26/3. Ảnh: Reuters

Vụ tấn công hôm 22/3 tại Nga đã một lần nữa cho thấy khủng bố vẫn là mối đe dọa dai dẳng, đồng thời nêu bật những vấn đề sâu xa trong hợp tác chống khủng bố quốc tế, đặc biệt là trao đổi thông tin tình báo. Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã thừa nhận gây ra vụ tấn công. Các quan chức chống khủng bố của Mỹ đã xác nhận tuyên bố này và cho biết thêm, những thông tin tình báo thu thập được từ đầu tháng 3 cho thấy nhóm khủng bố đang lên kế hoạch tấn công Moscow.

Trên thực tế, lĩnh vực hợp tác chống khủng bố là một trong những khía cạnh quan trọng của quan hệ giữa Nga và Mỹ hay rộng hơn là giữa Nga và phương Tây trong hơn 2 thập kỷ qua. Thế nhưng, sự hợp tác này đang ngày một suy yếu do những khác biệt trong việc xác định, ứng phó với mối đe dọa, vì thế rất khó để phát triển một cơ chế trao đổi thông tin hiệu quả.

Pháp đã đề nghị tăng cường hợp tác với Nga trong cuộc chiến chống khủng bố và cho biết nhóm khủng bố chịu trách nhiệm về vụ tấn công tại Moscow cũng đang lên kế hoạch tấn công khủng bố ở nước này.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thậm chí đề cập khả năng hợp tác chống khủng bố với Nga ở cấp độ Liên minh châu Âu: "Chúng tôi đã đề nghị tăng cường hợp tác với các cơ quan tình báo của Nga và các đối tác của chúng tôi trong khu vực. Chúng tôi hy vọng rằng thủ phạm có thể được tìm ra càng nhanh càng tốt và chúng tôi tiếp tục đấu tranh hiệu quả chống lại các nhóm khủng bố đang nhằm mục tiêu vào một số quốc gia. Chúng tôi thấy điều đó ở Nga, vài tháng trước ở Thổ Nhĩ Kỳ và cách đây không lâu, họ đã thực hiện những nỗ lực ở Pháp”.

Tuy nhiên đề xuất này khó có thể triển khai trong bối cảnh cuộc xung đột tại Ukraine đang khiến Nga và phương Tây ngày một xa cách. Đại diện cơ quan chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu Peter Stano dù không trực tiếp bác bỏ song nhấn mạnh, EU sẽ không từ chối nếu Nga đưa ra một đề xuất đáng tin cậy có cơ sở hợp lý và tuân thủ luật pháp quốc tế.

Trong khi đó, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov lưu ý rằng vấn đề khủng bố cần phải được giải quyết cùng nhau. Tuy nhiên, nếu phương Tây không muốn hợp tác, thì Nga cũng sẽ không cố gắng chạy theo họ.

Theo các nhà phân tích, nếu không có thông tin trực tiếp, sẽ không thể có cuộc chiến chống khủng bố hiệu quả. Các tổ chức khủng bố thường lợi dụng sơ hở trong giám sát, thông tin tình báo để truy tìm những mắt xích yếu kém, tấn công bất ngờ, gây bất ổn, gieo rắc sự chia rẽ, hận thù giữa các quốc gia, các dân tộc và tôn giáo. Vì thế để xây dựng niềm tin và thúc đẩy hợp tác chống khủng bố trên toàn thế giới, bước quan trọng đầu tiên là thiết lập một cơ chế trao đổi thông tin tình báo chống khủng bố hiệu quả.

Thu Hoài/VOV1 Tổng hợp