Khi diễn viên 'đổi vai' làm đạo diễn

Những diễn viên đổi vai đạo diễn

Phim Đảo của dân ngụ cư vừa giành được 3 giải quan trọng tại Liên hoan phim quốc tế ASEAN (AIFFA 2017), trong đó có giải “Phim xuất sắc nhất”. Hơn 10 năm trước, Hồng Ánh được chọn vào vai nữ chính cho phim này, nhưng rồi dự án ấy phải dừng lại vì nhiều lý do khách quan, để bây giờ chị trở thành đạo diễn của chính nó.

Trước Hồng Ánh không lâu, diễn viên Hoàng Phúc (người đảm nhiệm một vai chính trong Đảo của dân ngụ cư) lại là đạo diễn của phim tết 2017, Lục Vân Tiên: Tuyệt đỉnh kungfu. Bộ phim dù không tạo nhiều tiếng vang nhưng là một trong những bộ phim Tết đáng xem của điện ảnh Việt. Khương Ngọc, một trong những diễn viên trẻ ghi được ấn tượng bởi các vai diễn trên màn ảnh nhỏ, màn ảnh rộng và cả sân khấu kịch, đã bắt tay với đạo diễn trẻ Ngọc Hùng đồng đạo diễn phim Yêu là phải xài chiêu, chiếu vào Tết 2016.

Đáng kể về thành công “chuyển vai” từ diễn viên sang đạo diễn nhất là “đả nữ” Ngô Thanh Vân. Tấm Cám: Chuyện chưa kể phát hành bị phim ngoại “chèn ép” khiến đả nữ phải rơi nước mắt nhưng vẫn đưa lại doanh thu đáng mơ ước trong bối cảnh phát hành phim Việt hiện nay. Bộ phim có doanh thu gần 70 tỷ đồng. Lý Hải làm tới hai phần phim Lật mặt và tạo được doanh thu lớn bất ngờ: Lật mặt 1 có doanh thu 40 tỷ, Lật mặt 2 doanh thu 50 tỷ, có màn chào sân đáng nể với 15 tỷ sau 3 ngày công chiếu.

Dustin Nguyễn cũng là một trong những diễn viên mát tay khi làm đạo diễn. Phim Trúng số của anh đạt doanh thu 40 tỷ đồng, phim Bao giờ có yêu nhau không có doanh thu cao ngất ngưởng nhưng là một trong những phim đáp ứng được nhiều đòi hỏi khắt khe của người xem: vừa đảm bảo doanh thu, thị trường, vừa có chiều sâu nghệ thuật, vừa tâm lí tình cảm, vừa… kinh dị, nên thu hút được nhiều sự quan tâm. Phim này nhận được rất nhiều lời khen từ giới chuyên môn và khán giả. Bản thân diễn viên này vẫn được xếp trong đội ngũ những diễn viên lẫn đạo diễn nghiêm túc, tử tế với nghề.

Họ có thế mạnh gì?

Đạo diễn từng là diễn viên thường có những nhạy cảm nghề nghiệp riêng vì họ hiểu rõ thế mạnh, điểm yếu của diễn viên. Khi Hồng Ánh chọn Phạm Hồng Phước, một ca sĩ trẻ chưa có vai diễn đáng kể nào và Ngọc Thanh Tâm, nhiều người lo ngại về khả năng của họ liệu có đảm nhiệm được vai diễn “nặng kí” hay không nhưng Hồng Ánh đã nhìn thấy tố chất của họ để giúp họ tỏa sáng.

Kết quả, Phạm Hồng Phước đã tỏa sáng với giải Nam diễn viên chính xuất sắc tại AIFFA 2017 vừa qua, Ngọc Thanh Tâm cũng đã giành một đề cử Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại AIFFA 2017 và đây là vai diễn ấn tượng đậm nét của cô gái trẻ.

Một trong những thế mạnh của diễn viên đổi vai đạo diễn là họ có một lượng fan, người theo dõi đáng mơ ước với… bất cứ đạo diễn nào. Lượng theo dõi này đa số là giới trẻ, đối tượng chính mà các nhà phát hành phim vẫn muốn nhắm tới. Điều này lí giải vì sao phim của Ngô Thanh Vân, Lý Hải… vẫn có doanh thu cao, dù rằng phần nội dung vẫn còn nhiều điều đáng bàn.

Bản thân đạo diễn từng là diễn viên nên đương nhiên họ rất hiểu những vui buồn, sức ép của diễn viên. Sự thấu hiểu ấy khiến họ làm việc với diễn viên ăn khớp, hợp ý, rút ngắn được rất nhiều khoảng cách thời gian lẫn nghề nghiệp để hợp tác tốt nhất. Mối quan hệ giữa đạo diễn – diễn viên lúc này có thể xem như người đi trước – người đi sau, dù vẫn đảm bảo sự nghiêm túc làm nghệ thuật nhưng vẫn có những gắn kết thân tình sẽ tạo nên không khí gắn kết trên trường quay. Những ưu điểm ấy góp phần đáng kể trong sự thành công của không ít bộ phim.

Kinh nghiệm xương máu

Tuy nhiều thành công trong việc đổi vai diễn viên làm đạo diễn nhưng đối với nhiều người, không phải lúc nào nghệ thuật thứ 7 cũng mang sắc màu hồng. Diễn viên Văn Anh – chàng trai xứ Nghệ nổi lên từ bộ phim Phía trước là bầu trời làm đạo diễn cho phim Đời cho ta bao lần đôi mươi đã và đang gặp nhiều khó khăn để phim ra mắt, dù lịch khởi chiếu trước đây dự kiến là tháng 11/2016 nhưng trên trang fanpage của phim này, khán giả từ háo hức tới đợi chờ “dài cổ”, phim vẫn đang hứa hẹn ra mắt sớm trong năm 2017.

Anh chia sẻ: “Trên thực tế, trước khi bấm máy, có những thứ mình nghĩ là dễ nhưng thực ra là khó và những thứ mình nghĩ khó, thực tế còn khó hơn gấp bội. Có những thứ còn nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng tôi. Đó thực sự là những kinh nghiệm xương máu”.

Diễn viên trong phim Đời cho ta bao lần đôi mươi

Bộ phim của Văn Anh được sự hậu thuẫn tích cực từ bà xã của anh – diễn viên Tú Vi, trong vai trò đồng sản xuất. Cả hai cũng giữ vai chính trong phim này. Đây là bộ phim đầu tiên về đề tài tình bạn dành cho giới trẻ Việt, khắc họa sâu sắc mối quan hệ gắn bó của bốn người bạn thân từ những ngày mới chập chững biết đi, cho đến khi khòm lưng chống gậy, hiện đang được giới trẻ đón chờ trong mùa hè này.

Ngay cả Ngô Thanh Vân, đả nữ từng thành công trong rất nhiều lĩnh vực giải trí khác nhau, khi chuyển qua làm phim cũng phải khóc vì gặp cảnh phim ngoại thắng phim nội ngay trên sân nhà. Phim Tấm Cám của chị không thể chen chân vào giờ đẹp và bị “ép giá” trong một hệ thống phát hành phim lớn.

Rất may, sau khi khóc thì “đả nữ” đã thắng lớn với bộ phim cổ tích này. “Chúng tôi gặp không ít “chấn thương” nhưng không hề nản lòng, ngược lại còn không ngừng cố gắng” – đó là bài học Ngô Thanh Vân rút ra từ việc đối diện với khó khăn mà bất cứ đạo diễn “tân binh” nào cũng cần học hỏi.

Chưa kể, có những phim phát hành ra rạp không tạo nên dấu ấn gì và “biến mất tăm” khiến khán giả có ra rạp thường xuyên cũng khó biết tới sự có mặt của phim như: Oán của Huỳnh Đông lọt thỏm và thất bại giữa cuộc đua không cân xứng với những phim ngoại bom tấn. Việt Trinh dù là “sao” của thập niên 1990, khá thành công trong vai trò đạo diễn phim truyền hình nhưng với phim điện ảnh, chị cũng chưa tạo được dấu ấn đậm nét.

Khác với việc làm diễn viên chỉ cần hết mình với vai diễn, liếc qua kịch bản và tên nhà sản xuất, tên đạo diễn cũng đủ biết mình thành công hay không thì làm đạo diễn phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Những tài năng, tâm huyết, khả năng cân đo đong đếm để hợp lí mọi bề, khả năng linh động để không bị diễn viên trách, nhà sản xuất chê…, đều có thể chủ động bằng việc học hỏi, nỗ lực nhưng yếu tố may rủi cũng rất cần để đạo diễn ghi điểm thì không phải ai cũng có thể nắm bắt.