Khám phá thành phố của Thần Khỉ

Một cuộc thám hiểm được tiến hành bởi các nhà nghiên cứu Mỹ và Honduras đã tìm thấy “thành phố trắng”, một địa điểm khảo cổ chưa bao giờ được phát hiện trước đó, tờ La Prensa ở Honduras đưa tin. Những bức ảnh đầu tiên về thành phố này đã được đăng tải trên tạp chí National Geographic vào tháng 3.2015.

Cuộc thám hiểm được chỉ đạo bởi Đại học Colorado, Đại học Honduras và Viện Nhân chủng học và Lịch sử Honduras, đứng đầu là nhà khảo cổ Mỹ Christopher Fisher. Có 52 mẫu vật khảo cổ đã được tìm thấy. Trong số đó có một bức tượng đầu “người-báo gấm”, có lẽ là hiện thân của một vị pháp sư. Theo một thành viên trong đoàn, những mẫu vật đó có niên đại 1.000 đến 1.400 năm.

“Thành phố trắng” hay “thành phố Thần Khỉ” đã gợi lên niềm đam mê từ nhiều thập niên qua. Thành phố nằm giữa vùng rừng nhiệt đới Honduras, trong khu vực La Mosquitia ở phía Đông Bắc đất nước. Vào thế kỷ 16, người di dân Hernán Cortés có nhắc đến thành phố tuyệt tích này trong một bức thư gởi cho vua Tây Ban Nha.

Vào năm 1940, trong các ghi chép của mình nhà thám hiểm Theodore Morde nói đến sự hiện hữu của thành phố này sau một cuộc thám hiểm trong rừng rậm Honduras. Các thổ dân mà ông gặp tại đấy có nhắc đến một bức tượng thần khỉ ở giữa thành phố. Tuy nhiên ông không cho biết địa điểm chính xác để tránh thành phố bị cướp bóc.

Đến năm 2012, các tàn tích đã được xác định nhờ một cuộc khảo sát được chỉ đạo bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Houston và Trung tâm Bản đồ Mỹ. Một chiếc phi cơ có trang bị máy scanner từ phi cơ đã bay trên thung lũng và thám sát địa điểm bằng laser.

Các nhà nghiên cứu đã thực hiện được một bản đồ 3D cho thấy các phế tích khảo cổ. Tổng thống Honduras là Porfirio Lobo Sosa đã tuyên bố rằng mọi tọa độ liên quan đến “thành phố trắng” thuộc về bí mật quốc gia. Hiện nay tọa độ này vẫn được bảo vệ.

“Chính phủ Honduras muốn bảo vệ địa điểm này nhưng không đủ tài chính. Chúng tôi cấp thiết cần một sự trợ giúp quốc tế” – giám đốc Virgilio Pardes Trapero của Viện Nhân chủng học và Lịch sử Honduras cho biết. Theo tạp chí National Geographic, khám phá này có thể là quan trọng nhất trong đầu thế kỷ 21.

Nền văn minh của thành phố đã phát triển cách đây 1.000 năm rồi sau đó đã biến mất. Trong số các phế tích có một kim tự tháp bằng đất, những gò đất, các quảng trường rộng lớn, nhiều pho tượng và những chiếc ghế nghi lễ. Các kiến trúc và rất nhiều vật dụng được tìm thấy trong tình trạng phi thường.

Bí mật quốc gia thoạt trông có vẻ như lôgic, nhưng như chúng ta đã biết, vào năm 1940 nhà thám hiểm Theodore Morde đã ra khỏi rừng rậm Honduras mang theo nhiều vật dụng của thành phố, nhưng ông ta đã tự tử trước khi tiết lộ địa điểm của thành phố đó.

Ngày 26.6.1954, Theodore Morde được tìm thấy treo cổ trong phòng tắm của cha mẹ ông tại Darmouth, Massachusetts. Cái chết của ông được bác sĩ pháp y kết luận là tự tử. Một số nguồn tin đáng tin cậy khẳng định trong một báo cáo được viết sau đó rằng Theodore Morde đã bị xe tông tại London ít lâu sau khi trở về từ Honduras.

Sau cuộc thám hiểm năm 2015, do yêu cầu khẩn thiết của các nhà khoa học, chính phủ Honduras đã phái quân đội đến bảo vệ địa điểm. Trái với nền văn minh Maya mà người ta đã biết rất nhiều điều, nền văn minh này lại rất ít được nghiên cứu và vẫn còn nhiều điều bí ẩn. Hơn nữa, các nhà khảo cổ còn chưa đặt tên cho nền văn minh đó.

Nhóm thám hiểm trở lại địa điểm vào cuối năm 2015 còn phát hiện ra một nơi cất giấu phi thường chứa nhiều bức tượng vẫn còn nguyên vẹn. Họ cũng tìm thấy khoảng 50 chứng tích, rất nhiều chén đĩa được trang trí tinh tế hình rắn, diều hâu và loài vật. Một đồ vật đáng chú ý nhất là một cái đầu “người báo gấm”.

Theo Oscar Neil Cruz ở Viện Nhân chủng và Lịch sử Honduras, các chứng tích đó ít nhất có từ thế kỷ 15.

Ngoài mối lo bị cướp bóc, nhóm nghiên cứu còn lo ngại hậu quả của nạn phá rừng đang hủy hoại động và thực vật, cũng như các kho báu khảo cổ có thể còn ẩn sâu dưới lòng đất. Số 52 mẫu vật khảo cổ được tìm thấy tại địa điểm chỉ là phần nổi của tảng băng vì các nhà khảo cổ tin rằng sẽ phát hiện được nhiều vết tích khác dưới lòng đất, được bảo tồn tốt và chưa bị phát hiện.

Nhưng thay vì là một thành phố tuyệt tích, nhà khảo cổ Christopher Fisher cho rằng đã tìm thấy nhiều thành phố khác, tất cả đều thuộc về một nền văn minh bí ẩn chưa được các chuyên gia biết đến, vì thế nó còn chưa có tên. Thành phố tuyệt tích được nhắc đến lần đầu tiên vào thế kỷ 16 bởi nhà thám hiểm Hernán Cortés. Lúc ấy, có thể thành phố được dùng làm nơi trú ẩn cho người dân chạy trốn sự đô hộ của Tây Ban Nha. Nhiều cuộc thám hiểm đã tiếp nối nhau trong thập niên 20. Chính vào thời kỳ đó đã xuất hiện cái tên “Thành phố trắng”, ám chỉ những kiến trúc bằng đá trắng được phi công Charles Lindbergh quan sát thấy vào năm 1927.

Phải chờ đến năm 1940 với cuộc thám hiểm thành công của Theodore Morde để nổi lên cái tên “Thành phố tuyệt tích của Thần Khỉ”. Nhà thám hiểm trở về nước với hàng ngàn cổ vật và lời chứng của thổ dân địa phương. Họ kể rằng trước đó có một ngôi đền mà trên đỉnh có pho tượng của Thần Khỉ. Nhiều cuộc tế thần cũng được tổ chức dưới chân pho tượng, theo lời họ.

Giờ đây, chẳng còn gì về địa điểm đó, và bí ẩn được gìn giữ kỹ lưỡng. Tạm thời thôi!

Minh Luân