Khám phá lối vào ngôi đền cổ bị 'đóng băng với thời gian'
Tại Peru, một nhóm các nhà khảo cổ vừa khám phá ra một hành lang được 'niêm phong' từ hơn 3.000 năm trước.
Hành lang này, được gọi là "hành lang chim kền", được cho là dẫn tới các căn phòng khác trong một ngôi đền lớn từng thuộc về văn hóa cổ Chavin.
Theo Reuters, Di tích khảo cổ Chavin de Huantar nằm cách thủ đô Lima khoảng 190 dặm (306 km) về phía Đông Bắc. Nó từng là một trung tâm quan trọng cho văn hóa Chavin, phát triển từ khoảng 1.500 đến 550 trước Công nguyên.
Văn minh Chavin nổi tiếng với những tác phẩm nghệ thuật ấn tượng, thường trưng bày các hình ảnh chim và hổ. Những người cổ đại này sống ở vùng cao nguyên phía Bắc của dãy núi Andes ở Peru từ hàng ngàn năm trước khi đế chế Inca ra đời.
El Castillo, một phần của Chavin de Huantar, nơi các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra lối vào một ngôi đền cổ ở Peru bị "đóng băng với thời gian". Ảnh: Martin St-Amant/Wikimedia
Gần đây, các nhà khảo cổ đã tập trung vào một hành lang thuộc phần phía Nam của ngôi đền.
Khu vực cụ thể này đã bị niêm phong vì ít được coi trọng hơn các phần khác. Tuy nhiên, khám phá gần đây đã cung cấp thông tin quý giá về giai đoạn đầu của văn minh Chavin.
Nhà khảo cổ John Rick cho biết những di vật tại đây đã bị “đóng băng với thời gian” - theo Reuters.
Trong hành lang, nhóm nghiên cứu đã khám phá hiện vật quan trọng: một mảnh gốm lớn nặng khoảng 17 kg.
Mảnh gốm này được trang trí với cái đầu và đôi cánh của một con chim thần ưng Andes hay Kền kền khoang cổ. Ngoài ra, còn tìm thấy một cái bát gốm. Những món đồ này đã được khai quật vào tháng 5/2022 khi lối vào hành lang được khám phá.
Trong văn minh Andean cổ, thần ưng Andes hay kền kền khoang cổ mang ý nghĩa quan trọng. Với kích thước lớn, nó được liên kết với quyền lực và sự thịnh vượng.
Khu lăng mộ bao gồm các bậc cầu thang và mạng lưới hành lang, những khám phá này gần đây mới được tiết lộ.
John Rick, một nhà khảo cổ đến từ Đại học Stanford (Mỹ), cho biết rằng một phần quan trọng của khu lăng mộ vẫn chưa được khai quật.
Để khám phá lối vào “hành lang chim kền khoang cổ”, nhóm nghiên cứu của Rick đã sử dụng camera gắn trên robot. Phương pháp này cho phép họ điều hướng qua mảnh vụn đã lấp đầy hành lang trong thời gian mà vẫn giảm thiểu nguy cơ gây hư hại thêm cho kiến trúc cổ.
Chavin de Huantar đã được công nhận là di sản thế giới UNESCO vào năm 1985. Đây là viện dẫn đầu về giáo dục, khoa học và văn hóa của Liên Hợp Quốc.
Những nghiên cứu về Chavin de Huantar
Các nhà khảo cổ đang tiếp tục thảo luận về các nghi lễ tôn giáo được tổ chức trong thời kỳ hoàng kim của Chavin de Huantar.
Vào những năm 1970, nhà khảo cổ Peru Luis Lumbreras đã đến di tích này và có cơ hội thu thập thông tin lịch sử bằng lời kể từ người dân địa phương.
Theo quan niệm của họ, từ "Chavin" xuất phát từ thuật ngữ Quechua "chaupin", có nghĩa là "trung tâm", nhấn mạnh tầm quan trọng của nó đối với cộng đồng bản địa thời đó.
Sau khi tiến hành điều tra tại di tích, Lumbreras đề xuất một lý thuyết cho rằng những người ưu tú trong cộng đồng có thể đã chịu trách nhiệm phát triển các nghi lễ tại đền.
Ông cũng giả thuyết rằng họ có thể đã khuyến khích người theo đạo của mình đến thăm đền như một phương tiện duy trì cấu trúc chính trị và xã hội.
