Khám phá hồ sơ 'độc' về máy bay không người lái

1917: Sperry Aerial Torpedo

Năm 1917, hai anh em Peter c và Elmer Sperry phát minh ra con quay hồi chuyển ổn định tự động đầu tiên, giúp máy bay bay không cần có người lái. Công nghệ mới này được sử dụng để cải tiến máy bay huấn luyện Curtiss N-9 của Hải quân Mỹ trở thành máy bay không người lái đầu tiên, điều khiển thông qua sóng vô tuyến.

Một chuyến bay thử nghiệm trong phạm vi 80km được khởi động và Sperry Aerial Torpedo bay với một quả bom nặng gần 136 kg. Tuy nhiên, Sperry Aerial Torpedo chưa bao giờ được sử dụng trong một cuộc chiến thực sự.

1917: Kettering Torpedo Aerial

Máy bay không người lái Kettering (còn có biệt danh “Kettering Bug”) do Charles F.Kettering thiết kế và chế tạo năm 1917 với giá chỉ 400 USD. Cuối cuộc thế chiến thứ nhất, Quân đội Mỹ đặt hàng UAV Kettering, nhưng cuộc chiến tranh đã kết thúc trước khi nó đưa vào sử dụng.

1935: DH.82B Queen Bee

Tới thời điểm năm 1935, UAV dù đã ra đời một số mẫu nhưng nó vẫn chưa được nhiều quốc gia để ý sử dụng. Nhưng điều này đã thay đổi khi UAV DH.82B Queen Bee ra đời, nó đã đem lại ý nghĩa thực tế hơn khi được chấp nhận đưa vào sử dụng trong Hải quân và Không quân Hoàng gia Anh năm 1947. Queen Bee trang bị động cơ cánh quạt, đạt vận tốc 169km/h, trần bay 5.916m.

1944: V-1 (Vũ khí trả thù - Revenge Weapon-1)

Trong cuộc chiến tranh thế giới thứ hai, Adolf Hitler muốn có trong tay loại bom bay để oanh tạc mục tiêu phi quân sự. Năm 1944, kỹ sư Fieseler Flugzeuhau thiết kế thành công UAV V-1, hay còn được biết đến với cái tên Đức Vergeltungswaffe (hoặc Revenge Weapon – 1) dùng cho các chiến dịch không kích Vương quốc Anh. V-1 có thể coi là tiền thân của tên lửa hành trình đối đất hiện đại ngày nay.

V-1 có khả năng mang đầu đạn có sức công phá mạnh nặng 910kg. Nó lắp một động cơ phản lực Argus As 109-014 cho phép đạt tốc độ 640km/h, trần bay từ 600-900m, tầm bay 250km, được điều khiển bằng la bàn hồi chuyển.

V-1 đã được phát xít Đức dùng cho hành động “vô nhân đạo”, oanh tạc các khu vực dân thường ở Anh. Chúng đã gây ra cái chết cho 900 thường dân vô tội.

1955: Ryan Firebee

Được sản xuất bởi Công ty hàng không Ryan (Ryan Aeronautical Company), nguyên mẫu đầu tiên của Ryan Firebee là XQ-2, được chế tạo ra năm 1951 và bốn năm sau đó, Firebee lần đầu tiên cất cánh trên bầu trời và sau này chủ yếu được sử dụng bởi Không quân Mỹ. Nó đảm nhiệm các nhiệm vụ thu thập thông tin tình báo và theo dõi các hệ thống thông tin liên lạc.

1963: Lockheed M-21 và D-21

Máy bay M-21 là biến thể của A-12 – thành viên đời đầu trong gia đình trinh sát cơ tầng cao "Chim đen" (Blackbird) do tập đoàn Lockheed phát triển. M-21 được sử dụng làm “bệ phóng” cho UAV tầng cao D-21.

M-21 và D-21 cùng nằm trong dự án được thực hiện giai đoạn 1963-1968. Dự án này được xem là tuyệt mật trong hơn 40 năm. “Bệ phóng” M-21 được cải tiến với buồng lái thứ hai dành cho sĩ quan điều khiển phóng UAV.

M-21 được sử dụng trong giai đoạn 1969 – 1971 với nhiệm vụ do thám cơ sở thử nghiệm hat nhân Lop Nur.

1986: Pioneer RQ-2A

Hệ thống trinh sát cơ không người lái RQ-2A bay lần đầu tháng 12/1986 được thiết kế cho nhiệm vụ trinh thám, giám sát và bắt mục tiêu. RQ-2A có khả năng cung cấp cho cấp chỉ huy chiến trường hình ảnh mục tiêu cụ thể hoặc hình ảnh chiến trường trong thời gian thực.

Cuối những năm 1980, RQ-2A lần đầu đưa vào sử dụng trong các hoạt động quân sự tại Grenada, Lebanon và Libya. Loại UAV này có trọng lượng 205kg, đạt tốc độ 200km/h, trần bay 4.600m, hoạt động liên tục trên không 5 giờ.

1994: “Dã thú” Predator MQ

“Dã thú” MQ-1 được thiết kế và sản xuất bởi công ty General Atomics năm 1994. MQ-1 sử dụng cho các nhiệm vụ trinh thám và tấn công mục tiêu bằng tên lửa nếu cần thiết. Hơn 125 chiếc được chuyển giao cho Không quân Mỹ và 6 chiếc dành cho Không quân Italy. MQ-1 đưa vào sử dụng năm 1995 để hỗ trợ cho các hoạt đông của quân đội Mỹ, NATO ở Iraq và Afghanistan.

2004: RQ-7B Shadow 200

Là UAV “nhỏ nhắn” nhất trong gia đình máy bay không người lái, RQ-7B Shadow 200 ngày nay được trang bị cho Quân đội Mỹ và lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ ở Iraq và Afghanistan. Tuy nhiên, tháng 5/2010, UAV RQ-7B Shadow 200 bắt đầu được triển khai ở Trung Đông. RQ-7B Shadow 200 có trọng lượng 159kg, hoạt động liên tục 8 giờ trên không.

Mỗi chiếc Shadow trang bị máy quay độ phân giải cao để quan sát cả ban ngày và ban đêm. Shadow bay trên độ cao 4.900 mét thực hiện các nhiệm vụ trinh sát đối phương. RQ-7B Shadow 200 có chiều dài 3,5 mét, sải cánh 4,1 mét. Và tầm hoạt động là 50km.

Tại Iraq và Afghanistan, RQ-7B hoạt động rất tích cực trong quân đội Mĩ với nhiệm vụ trinh thám, theo dõi, xác định mục tiêu tấn công.

2005: Fire Scout Firing Rocket

MQ-8 Fire Scout là trực thăng không người lái do tập đoàn Northop Grumman thiết kế và sản xuất. MQ-8 có khả năng tự động cất và hạ cánh trên chiến hạm thiết kế sàn đáp cho máy bay hoặc tàu sân bay và bãi đáp không có sự chuẩn bị trước (đất liền).

Ngoài nhiệm vụ trinh thám, MQ-8 thực hiện tấn công mục tiêu với vũ khí mang trên nó nếu cần. Trong ảnh, MQ-8 đang thử nghiệm phóng rocket không điều khiển cỡ 70mm.

2009: RQ-170 Sentinel

Được thiết kế và sản xuất bởi công ty Skunk Works, một công ty con của công ty Lockheed Martin, RQ-170 Sentinel được trang bị cho Không quân Mỹ. Được biết đến như là "Beast Kandahar" và thường xuyên bay ở độ cao 1524km, RQ-170 lần đầu tiên được triển khai trong chiến dịch Tự do Vĩnh viễn tại Afghanistan. Tháng 5/2011, RQ-170 được triển khai trong suốt trận đột kích giết chết trùm khủng bố Osama bin Laden ở Abbottabad, Pakistan. Tháng 12/2011, Iran tuyên bố tóm được môt UAV RQ-170 và khoe chiến công rộng rãi trên truyền hình nhà nước.

2010: Global Hawk

RQ-170 được thiết kế và sản xuất bởi Skunk Works - công ty con của Tập đoàn Lockheed Martin được trang bị cho Không quân Mỹ. Nó còn được biết đến với cái tên “Quái thú Kandahar". Đây là loại UAV tuyệt mật của Mỹ, không có nhiều thông tin về thông số kỹ thuật và trang bị điện tử của nó.

RQ-170 lần đầu tiên được triển khai trong chiến dịch "Tự do Vĩnh viễn" tại Afghanistan. Tháng 5/2011, RQ-170 được triển khai trong chiến dịch tiêu diệt trùm khủng bố Osama bin Laden ở Abbottabad, Pakistan. Tháng 12/2011, Iran tuyên bố "tóm" được một RQ-170 và phát đi rộng rãi những hình ảnh về loại UAV này trên truyền hình nhà nước.

Putin đắc cử... vẫn không cứu được Assad?