Khám phá 27 bảo vật quốc gia vừa được công nhận

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 41/QĐ-TTg ngày 30/1/2023 công nhận 27 bảo vật quốc gia (đợt 11, năm 2022), trong đó nổi bật có bộ thành bậc điện Kính Thiên thế kỷ XVII, hiện lưu giữ tại Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội.

Bộ thành bậc điện Kính Thiên thế kỷ XVII tại Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội. (Nguồn: mekongasean)

Theo Đại Việt Sử ký toàn thư, điện Kính Thiên được xây dựng năm 1428, đời vua Lê Thái Tổ và hoàn thiện vào đời vua Lê Thánh Tông. Thềm bậc điện Kính Thiên là di tích hiếm còn sót lại trong kiến trúc hoàng cung thời Lê.

Đợt này, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội còn có nhiều hiện vật khác được công nhận bảo vật quốc gia, gồm đầu rồng thời Trần thế kỷ XIII; bát, đĩa gốm hoa lam ngự dụng thời Lê sơ thế kỷ XV-XVI; súng thần công thời Lê Trung Hưng thế kỷ XVII; tượng An Dương Vương năm 1897 đang thờ tại di tích Cổ Loa.

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia có 2 hiện vật là kim sách tấn phong Quốc mẫu Vương Thái phi, niên hiệu Cảnh Hưng thứ 57 (1796); tượng chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1946. Đây được coi là bức tượng Bác Hồ đầu tiên do nữ điêu khắc gia đầu tiên của Việt Nam Nguyễn Thị Kim sáng tác.

Bức tượng chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh được nữ điêu khắc gia đầu tiên của Việt Nam Nguyễn Thị Kim sáng tác năm 1946. (Nguồn: Bảo tàng Hồ Chí Minh)

Bắc Ninh có 3 hiện vật được công nhận bảo vật quốc gia là thạp đồng văn hóa Đông Sơn có niên đại cách nay 2.200-2.300 năm; bia đá chùa Tĩnh Lự dựng năm 1648; tượng Quan thế âm chùa Cung Kiệm chế tác năm 1449.

Hà Nam có 2 hiện vật là trống đồng Tiên Nội 1 thuộc văn hóa Đông Sơn; bia chùa Giàu (Ngô gia thị bi) dựng năm 1366.

Bộ sưu tập tư nhân của ông Nguyễn Văn Kính (Hà Nội) có hai hiện vật được công nhận bảo vật quốc gia là trống đồng Kính Hoa II niên đại thế kỷ II-I trước Công nguyên; thạp đồng Kính Hoa niên đại thế kỷ III-II trước Công nguyên.

Cặp voi đá ở thành Đồ Bàn. (Nguồn: Thanh Niên)

Ngoài ra, bộ sưu tập tư nhân An Biên (Hải Phòng) có 4 hiện vật được công nhận bảo vật quốc gia, gồm: Hai chiếc đĩa gốm men ngọc thời Lý, thế kỷ XI-XII; đĩa gốm men lam tím thời Lê sơ, thế kỷ XV; lư hương gốm hoa lam thời Lê sơ, thế kỷ XV; hai đài đồng đốt trầm, nắp tượng nghê, thế kỷ XVI-XVII…

Cùng với việc công nhận, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp nơi có bảo vật quốc gia, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ, người đứng đầu ngành, tổ chức được giao quản lý bảo vật quốc gia được công nhận trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình thực hiện việc quản lý đối với bảo vật quốc gia theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.

Các hoa văn trên nắp thạp đồng Đông Sơn. (Nguồn: Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh)

Danh sách 27 bảo vật quốc gia mới được công nhận:

1- Sưu tập công cụ sơ kỳ đá cũ An Khê, niên đại: 800.000 năm cách ngày nay; hiện lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Gia Lai.

2- Trống đồng Tiên Nội I, niên đại: Văn hóa Đông Sơn (khoảng thế kỷ IV-III trước Công nguyên); hiện lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Hà Nam.

3- Trống đồng Kính Hoa II, niên đại: Thế kỷ II-I trước Công nguyên; hiện lưu giữ tại Sưu tập tư nhân Nguyễn Văn Kính, thành phố Hà Nội.

4- Thạp đồng Văn hóa Đông Sơn, niên đại: Cách ngày nay 2200 - 2300 năm (thế kỷ III - II trước Công nguyên); hiện lưu giữ tại Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng, thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.

5- Thạp đồng Kính Hoa, niên đại: Thế kỷ III-II trước Công nguyên; hiện lưu giữ tại Sưu tập tư nhân Nguyễn Văn Kính, thành phố Hà Nội.

6- Sưu tập đàn đá Bình Đa, niên đại: Từ 3000 năm cách ngày nay; hiện lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Đồng Nai.

7- Mukhalinga Ba Thê, niên đại: Thế kỷ VI; hiện lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh An Giang.

8- Cặp tượng voi đá thành Đồ Bàn, niên đại: Nửa sau thế kỷ XII; hiện lưu giữ tại Khu di tích Thành Hoàng Đế, xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định.

9- Hai chiếc đĩa gốm men ngọc, niên đại: Thời Lý, thế kỷ XI-XII; hiện lưu giữ tại Sưu tập tư nhân An Biên, thành phố Hải Phòng.

10- Đĩa gốm men lam tím; niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV; hiện lưu giữ tại Sưu tập tư nhân An Biên, thành phố Hải Phòng.

11- Đầu rồng thời Trần, niên đại: Thế kỷ XIII; hiện lưu giữ tại Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội.

12- Bia chùa Giàu (Ngô gia thị bi), niên đại: Năm Bính Ngọ (1366), niên hiệu Đại Trị thứ 9; hiện lưu giữ tại chùa Giàu, xã Đinh Xá, thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam.

13- Bia đá chùa Tĩnh Lự, niên đại: Ngày 28 tháng Tám năm Mậu Tý (1648), niên hiệu Phúc Thái thứ 6; hiện lưu giữ tại chùa Tĩnh Lự, xã Lãng Ngâm, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh.

14- Chuông chùa Rối, niên đại: Nửa cuối thế kỷ XIV; hiện lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh.

15- Lư hương gốm hoa lam, niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV; hiện lưu giữ tại Sưu tập tư nhân An Biên, thành phố Hải Phòng.

16- Tượng Quan Thế Âm chùa Cung Kiệm, niên đại: Năm Kỷ Tỵ (1449), niên hiệu Thái Hòa thứ 7; hiện được thờ tại chùa Cung Kiệm - Thượng Phúc tự, xã Nhân Hòa, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh.

17- Sưu tập bát, đĩa gốm hoa lam ngự dụng thời Lê sơ, niên đại: Thế kỷ XV - đầu thế kỷ XVI; hiện lưu giữ tại Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội.

18- Sưu tập vũ khí Trường Giảng Võ, niên đại: Thế kỷ XV-XVIII; hiện lưu giữ tại Bảo tàng Hà Nội.

19- Bệ thờ đất nung đền An Xá, niên đại: Khoảng thế kỷ XVI; hiện lưu giữ tại đền An Xá, xã An Viên, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên.

20- Hai đài đồng đốt trầm, nắp tượng nghê, niên đại: Thế kỷ XVI-XVII; hiện lưu giữ tại Sưu tập tư nhân An Biên, thành phố Hải Phòng.

21- Bộ thành bậc Điện Kính Thiên, niên đại: Thế kỷ XVII; hiện lưu giữ tại Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội.

22- Bộ tượng Trúc Lâm Tam Tổ chùa Phổ Minh, niên đại: Thế kỷ XVII; hiện được thờ tại chùa Phổ Minh, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định.

23- Súng Thần công thời Lê Trung hưng, niên đại: Thế kỷ XVII; hiện lưu giữ tại Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội.

24- Kim sách tấn phong Quốc mẫu Vương Thái phi, niên đại: Niên hiệu Cảnh Hưng thứ 57 (1796), hiện lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia.

25- Tượng An Dương Vương, niên đại: Ngày 16 tháng 5 năm Đinh Dậu (1897); hiện được thờ tại Khu di tích Cổ Loa, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội.

26- Tượng "Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh", niên đại: Năm 1946; hiện lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia.

27- Xe tăng T59 số hiệu 377, niên đại: Năm 1972; hiện lưu giữ tại Ủy ban nhân dân huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum.

(tổng hợp)

A.B