'Kẻ hủy diệt' Challenger 2 quay trở lại chiến trường Ukraine

Ngay sau trận đầu ra quân thất bại của xe tăng Challenger 2, Quân đội Ukraine đã gần như ngừng hoàn toàn việc sử dụng xe tăng có nguồn gốc từ Anh này trên chiến trường trong suốt ba tháng cuối năm 2023. Thậm chí đã có khoảng thời gian hai tháng không có một thông tin nào về việc sử dụng chúng.

Nhưng bất chấp các thông tin bất lợi trên chiến trường gần đây, xác nhận việc quân Nga tiêu diệt ít nhất ba xe tăng M1A1 Abrams (và có thể là bốn) của Ukraine; nhưng giờ đây, truyền thông lại lại chứng kiến việc xe tăng Challenger “tái xuất” trên chiến trường Ukraine.

Tuy nhiên những hình ảnh được chia sẻ mấy ngày qua trên mạng internet không tiết lộ khung thời gian hoặc địa điểm, do đó làm dấy lên suy đoán rằng sự xuất hiện trở lại thực sự của xe tăng Challenger 2, thậm chí có thể không diễn ra trong tháng này?

Những người đang tìm cách xác định thời điểm việc chiếc Challenger quay trở lại chiến trường thông qua các bức ảnh được phổ biến qua mạng xã hội Telegram đều bị “bối rối”, khi môi trường xung quanh xe có thể đang từ mùa đông đang chuyển sang mùa xuân. Manh mối duy nhất là lớp đất bị cày lên, có nét rất giống với đất đất đen đặc trưng của Ukraine.

Điều đặc biệt đáng chú ý là không có bất kỳ cải tiến nào trên tăng Challenger 2. Việc phát hiện xe tăng Leopard, Challengers, Abrams và xe tăng có nguồn gốc Liên Xô trong Quân đội Ukraine là điều bình thường và phần lớn chúng đều được trang bị các lớp giáp bổ sung như giáp phản ứng nổ hoặc giáp phụ. Tuy nhiên trên chiếc Challenger 2 đều không có.

Vào tháng 8/2023 trước khi Challenger 2 đầu tiên xuất hiện trên đất Ukraine, nó có trang bị thêm lớp giáp lồng được gắn trên tháp pháo và những cải tiến này không dừng lại ở đó, khi cả hai bên hông và phía trước xe đều được tăng cường bằng giáp lồng tiêu chuẩn.

Việc trang bị cho xe tăng Challenger 2 lớp giáp lồng trên tháp pháo và xung quanh xe, là một biện pháp để giảm bớt tác động từ tên lửa chống tăng, máy bay không người lái tự sát hoặc máy bay không người lái mang đạn chống tăng (FPV).

Theo truyền thông phương Tây, bất kỳ hệ thống vũ khí nào của phương Tây được cung cấp cho Ukraine đều trở thành “thông tin có giá trị” cho Nga. Những trò chơi “mèo vờn chuột” có tỷ lệ cược cao này không chỉ giới hạn ở một bên, thậm chí cả Nga và Ukraine còn trao phần thưởng cho những binh sĩ đào ngũ, mang theo vũ khí mật của họ.

Tâm lý nôn nóng phá hủy được các loại xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại của Anh, Đức và Mỹ hiện rõ trong các mệnh lệnh của chỉ huy Quân đội Nga. Bộ Quốc phòng Nga đã đưa ra mức thưởng cho việc phá hủy xe tăng của đối phương, với khoảng 100.000 rúp (tương đương 1.200 USD) để tiêu diệt một xe tăng và 50.000 rúp (khoảng 600 USD) để vô hiệu hóa một xe bọc thép.

Không có nhiều xe tăng Challenger 2 được Anh chuyển giao cho Ukraine và số Challenger 2 được bàn giao cho Ukraine đều được Quân đội Anh nâng cấp từ năm 1998. Đây cũng là đợt nâng cấp quan trọng cuối cùng được thực hiện trên xe tăng Challenger 2.

Theo bà Penny Mordaunt, Bộ trưởng Quốc phòng Anh cho biết vào năm 2019, London đang đặt mục tiêu vào mẫu xe tăng thế hệ tiếp theo – Challenger 3. Những tuyên bố của bà Mordaunt đưa ra vào năm 2019 đã thu hút sự chú ý trong giới truyền thông Nga.

Theo các nhà phân tích Nga, những chiếc xe tăng Challenger 2 được Anh bàn giao cho Ukraine như một phương pháp “chi phí thấp”, để London xử lý chúng như một vũ khí tồn kho không mong muốn.

Trong mắt giới quan sát Nga, số xe tăng Challenger 2 ban đầu được dự báo sẽ nhanh chóng “biến mất” trên chiến trường Ukraine. Với suy đoán rằng 14 xe tăng Challenger 2 chỉ là bước khởi đầu cho nhiều đợt giao hàng mới, cũng là việc giúp London “chủ động” giảm bớt vũ khí dư thừa của mình.

Mặc dù London “tuyên bố rất hoành tráng”, nhưng hành động thì “chưa thật tương xứng”, số lượng xe tăng Challenger 2 viện trợ cho Ukraine nhỏ bé “đến đáng xấu hổ”; cộng với việc vừa ra quân đã bị tiêu diệt, khiến Anh đang nỗ lực hướng tới một đợt nâng cấp xe tăng của họ với quy mô lớn.

Trang Bulgarian Military đã tiết lộ thông tin rằng, Đức hiện đang tổ chức thử nghiệm cho xe tăng Challenger 3 của Anh. Đây cũng là nỗi “xấu hổ” với London, khi nước Anh là quê hương của xe tăng và Challenger 2 là loại xe tăng được đánh giá có sức mạnh hàng đầu thế giới.

Challenger 3 sắp ra mắt, tự hào có thiết kế tháp pháo được nâng cấp, với việc sử dụng pháo nòng trơn Rheinmetall L55 mới nhất, cho phép bắn nhiều loại đạn hơn. Điều này đánh dấu bước nhảy vọt so với khẩu pháo nòng xoắn của “đàn anh” Challenger 2, vốn bị giới hạn ở các loại đạn nổ phá và xuyên giáp APFSDS.

Về mặt công nghệ, xe tăng Challenger 3 cũng vượt trội hơn Challenger 2, khi nó chuyển từ hệ thống điện tử truyền thống sang sử dụng thiết kế kỹ thuật số hiện đại, giúp kết nối với các hệ thống trinh sát và chỉ huy chiến trường khác.

Còn lớp giáp của xe tăng Challenger 3 sắp ra mắt dự kiến sẽ vượt trội so với Challenger 2, được thiết kế theo nguyên tắc mô đun hóa. Sự thay đổi này làm tăng khả năng nâng cấp và sửa chữa dễ dàng. Điều này đánh dấu sự cải tiến so với bộ giáp Chobham trước đây của Challenger 2, mặc dù rất chắc chắn, nhưng rất khó nâng cấp và sửa chữa.

Cuối cùng, hệ thống truyền động nâng cao mang lại cho xe tăng Challenger 3 tốc độ và sự cơ động vượt trội, xóa bỏ những lời chỉ trích về Challenger 2 vì tốc độ chậm đến khó chịu của nó (Nguồn ảnh: CNN, Bulgarianmilitary, Reuters, Sputnik).

Tiến Minh (Theo Bulgarian Military)