Iran kêu gọi Anh lập tức thả tàu chở dầu bị bắt ngoài khơi Gibraltar

Tàu của lực lượng thủy quân lục chiến Hoàng gia Anh (phải, phía sau) tuần tra gần tàu chở dầu Grace 1 của Iran ở ngoài khơi vùng lãnh thổ Gibraltar ngày 4/7/2019 - Nguồn: AFP/TTXVN

Reuters và hãng thông tấn IRNA dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Abbas Mousavi cho biết Iran kêu gọi Anh ngay lập tức thả tàu chở dầu của nước này bị Thủy quân lục chiến Hoàng gia Anh bắt giữ hồi tuần trước ngoài khơi Gibraltar vì nghi ngờ tàu vi phạm các lệnh trừng phạt của châu Âu thông qua việc chuyển dầu trái phép tới Syria.

Ông Mousavi nhấn mạnh: "Đây là một ván bài nguy hiểm và gây hậu quả... các thủ tục pháp lý về việc bắt giữ tàu là không hợp lệ... việc thả tàu chở dầu này nằm trong lợi ích của tất các các nước. Các cường quốc bên ngoài nên rời khỏi khu vực này vì Iran và các quốc gia khác trong khu vực có thể bảo đảm an ninh khu vực.

Iran trước đó đã cảnh báo sẽ có biện pháp đáp trả tương xứng nếu Anh không thả tàu chở dầu của nước này. Tuyên bố của Cảnh sát Hoàng gia Gibraltar khẳng định: “Cuộc điều tra đang được tiến hành và tàu Grace 1 tiếp tục bị giam giữ.” Giới chức vùng lãnh thổ Gibraltar cho biết có thể bắt giữ tàu này trong 14 ngày. Grace 1 treo cờ Panama, do công ty IShips Management, có trụ sở tại Singapore quản lý. Grace 1 dài 330m có khả năng chở 2 triệu thùng dầu thô.

Chiều 11/7, Cảnh sát Hoàng gia Gibraltar đã bắt giữ thuyền trưởng và một sĩ quan trên tàu chở dầu Grace 1 của Iran với cáo buộc vận chuyển dầu thô tới Syria, vi phạm lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU), đồng thời thu giữ các tài liệu và thiết bị điện tử trên tàu. Hiện cảnh sát Gibraltar đang thẩm vấn cả hai người cùng mang quốc tịch Ấn Độ này. 28 thuyền viên trên tàu chủ yếu là người Ấn Độ và một số người Pakistan và Ukraine.

Trong diễn biến có liên quan, tướng Mark Milley, ứng cử viên cho vị trí Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, ngày 11/7 cho biết Washington và các đồng minh đang thảo luận kế hoạch sử dụng lực lượng hải quân để hộ tống các tàu chở dầu đi qua vùng Vịnh.

Phát biểu tại một phiên điều trần ở Thượng viện, ông Milley khẳng định Mỹ đóng “vai trò quyết định” trong hoạt động thúc đẩy tự do hàng hải ở vùng Vịnh. Theo ông Milley, Mỹ đang nỗ lực tập hợp một liên minh “nhằm triển khai hoạt động hộ tống quân sự, hộ tống hải quân cho các tàu thuyền thương mại”. Ông Milley, hiện là Tham mưu trưởng Lục quân Mỹ, nhấn mạnh: “Tôi nghĩ rằng, kế hoạch này sẽ tiến triển trong vài tuần tới”.

Những đánh giá trên của ông Milley được đưa ra sau khi London thông báo các tàu vũ trang của Iran đã tìm cách chặn tàu chở dầu lớn Heritage của Anh đi qua eo biển Hormuz. Tàu khu trục HMS Montrose của Anh đã phải can thiệp đưa ra cảnh báo và các tàu Iran sau đó rời đi. Chính phủ Anh bày tỏ quan ngại trước hành động này, đồng thời tiếp tục kêu gọi Iran giảm căng thẳng trong khu vực.

Cùng ngày, Hạm đội 5 của Hải quân Mỹ cho biết đang hợp tác chặt chẽ với Hải quân Hoàng gia Anh cũng như các đối tác khu vực và toàn cầu nhằm duy trì và bảo vệ tự do hàng hải.

Tư lệnh Hạm đội 5, Phó Đô đốc Jim Malloy nói: “Hạm đội 5 đã nắm được thông tin về hoạt động gây rối trái phép và các nỗ lực cản trở của Hải quân Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran đối với hành trình của tàu hàng British Heritage treo quốc kỳ Anh hôm 10/7 ở gần Eo biển Hormuz”. Tuy nhiên, cho đến nay, Iran vẫn bác bỏ cáo buộc cho rằng lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC) đã tìm cách chặn một tàu chở dầu của Anh tại vùng Vịnh.

Hãng thông tấn Sepah của IRGC dẫn tuyên bố của lực lượng này khẳng định các tàu tuần tra của IRGC chỉ làm nhiệm vụ thường ngày, đồng thời nêu rõ không có bất cứ sự "chạm trán" nào với các tàu của nước ngoài, kể cả tàu của Anh.

H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)