Huyện A Lưới – Thừa Thiên Huế: Mở rộng phát triển trồng cây dược liệu quý

Mặc dù là địa phương có nhiều đồi núi nhưng A Lưới lại là một tiểu vùng khí hậu đặc trưng ở Bắc Trung bộ với nền nhiệt mát mẻ, đất đai màu mỡ, có nhiều lợi thế để phát triển nghề trồng cây dược liệu.

A Lưới là một tiểu vùng khí hậu đặc trưng ở Bắc Trung bộ. Ảnh: Thi Thi

Trước đó, năm 2018, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế có quyết định chủ trương đầu tư dự án: Trồng và chăm sóc cây dược liệu tại xã Hương Phong, huyện A Lưới. Mục tiêu dự án là trồng và chăm sóc cây dược liệu với sản lượng 33,1 tấn dược liệu/năm.

Sản phẩm đầu ra là sản phẩm thô nguyên liệu các loại cây dược liệu Sầu đâu Ấn Độ, Bìm bịp, Lá đắng, Dây thần thông, Dây đau xương, Riềng, Cà gai leo, Chùm ngây, Chanh Thái.

Trên thực tế, đồng bào các DTTS ở A Lưới cũng đã phát huy lợi thế này trồng các loại cây như sâm bố chính, cà gai leo, gừng gió, thiên niên kiện…..đã trở thành cây chủ lực để đồng bào các DTTS ở A Lưới thoát nghèo bền vững.

Ủy ban nhân dân huyện A Lưới (Thừa Thiên - Huế) đã quy hoạch gần 400 ha vùng trồng dược liệu tại các xã có đông đồng bào DTTS theo kế hoạch phát triển dược liệu giai đoạn 2021-2025. Dự án trồng cây dược liệu quý này nằm trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719) giai đoạn I, có tổng mức đầu tư 229 tỷ đồng.

Tại xã Quảng Nhâm (huyện A Lưới), ngoài sâm bố chính, mới đây, người dân còn trồng thêm cây cà gai leo - loại thảo dược có tác dụng chữa bệnh gân xương, chữa phong thấp, giải rượu, chữa bệnh lý về gan. Toàn xã có gần 10 héc-ta loại cây dược liệu này với khoảng 25 hộ tham gia.

Hay như cây gừng gió và thiên niên kiện đã được 64 hộ đồng bào DTTS ở xã A Roàng chung tay trồng khoảng 2ha . Sau gần 3 năm trồng, cây thiên niên kiện và gừng gió phát triển tốt. Với phương châm khai thác một phần, phần còn lại để cây tái sinh nên cây cho thu hoạch hàng năm đều, gần với quy luật tự nhiên.

Chị Hồ Thị Sần, Ban quản lý rừng cộng đồng xã A Roàng, huyện A Lưới (Thừa Thiên- Huế), vừa đi kiểm tra, vừa chia sẻ: "Các thành viên trong cộng đồng chăm sóc, luân phiên kiểm tra vùng rừng trồng và thông tin cho nhóm. Khi khai thác, một phần cây sẽ được giữ lại trồng vụ mới chứ không khai thác hoàn toàn. Sau 3 năm trồng và thu hoạch, bà con đã có thêm thu nhập để cải thiện cuộc sống".

Còn tại xã Quảng Nhâm, cây Sâm bố chính đã được đồng bào trồng nhiều. Qua quá trình trồng, nhận thấy ở địa phương có chất đất và vùng khí hậu rất phù hợp cho sự sinh trưởng của cây sâm. Ngoài ra, nhiều hộ đồng bào còn trồng thêm cây cà gai leo cũng cho hiệu quả kinh tế cao. Hiện toàn xã có gần 10ha cà gai leo với khoảng 25 hộ tham gia trồng.

Chị Hồ Thị Sần, Ban quản lý rừng cộng đồng xã A Roàng, huyện A Lưới (Thừa Thiên- Huế), đi kiểm tra định kỳ các cây dược liệu. Ảnh: Phạm Tiễn

Ông Nguyễn Tiến, Phó Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Quảng Nhâm cho biết: "cà gai leo đang được trồng thử nghiệm năm nay, cây sinh trưởng tốt. Nhờ khí hậu và chất đất hợp nên cây cà gai leo sẽ cho thu hoạch trong vài tháng nữa. Nếu duy trì đầu ra ổn định thì cây dược liệu này sẽ mang lại giá trị kinh tế cao cho người trồng.

Quỹ đất, khí hậu đối với việc phát triển cây dược liệu quý là một lợi thế, một hướng đi có nhiều triển vọng để A lưới hoàn thành mục tiêu giảm nghèo bền vững trong vùng đồng bào DTTS.

Theo Kế hoạch phát triển dược liệu giai đoạn 2021-2025, huyện A Lưới quy hoạch 360ha vùng trồng dược liệu, tập trung tại các xã Quảng Nhâm, A Roàng, Hồng Bắc. Mô hình gắn liền với nguồn lực thực hiện mục tiêu Chương trình MTQG 1719 giai đoạn 2021-2030.

Hiện nay, UBND huyện A Lưới đang xét hồ sơ, chọn ra một doanh nghiệp có năng lực tham gia thực hiện dự án. Theo báo cáo khả thi Chương trình trình MTQG 1719 giai đoạn 1, dự án trồng cây dược liệu quý, có tổng kinh phí đầu tư 229 tỷ đồng (vốn ngân sách nhà nước 68 tỷ đồng, vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội tối đa 96 tỷ đồng, vốn huy động khác là 65 tỷ đồng.

Căn cứ vào kết quả phân tích đất, nước của Viện Nông hóa thổ nhưỡng và định hướng một số cây dược liệu có tiềm năng, phù hợp với địa điểm, dự kiến triển khai vùng trồng dược liệu quý với các loại như ba kích, bách hộ, cà gai leo, hà thủ ô, hoài sơn, hy thiêm, mạch môn, nhân trần, sa nhân tím, sâm bố chính, thiên niên kiện, sạ cạn.

Dự án được triển khai thực hiện tại các xã Hồng Bắc, Quảng Nhâm và một số xã khác sử dụng tối thiểu 50% lao động là người DTTS (ưu tiên các dự án có sử dụng trên 50% là lao động nữ); thời gian thực hiện từ năm 2022 đến năm 2025.

Ông Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện A Lưới cho biết: Phát triển dược liệu là một chủ trương lớn, tỉnh và huyện ban hành nhiều văn bản liên quan đến vấn đề này. Trong đó, người dân và doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện thành dự án phát triển vùng dược liệu cho A Lưới.

"Dự án trồng cây dược liệu theo chuỗi ở A Lưới là một quyết sách mang tính chiến lược. Dự án thành công, A Lưới sẽ trở thành vùng trồng dược liệu quý, thu hút đầu tư, phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị. Trở thành động lực quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo hiệu quả ở vùng đồng bào DTTS, góp phần vào sự thành công chung của Chương trình MTQG 1719", Phó Chủ tịch huyện Nguyễn Văn Hải nhấn mạnh.

Hải Nguyễn