Hướng đến nền nông nghiệp sạch

Tiềm ẩn nhiều hệ lụy

Theo các chuyên gia y tế và nông nghiệp, từ trước đến nay, nhiều người dân vẫn cho rằng, kháng sinh là một trong những loại thuốc chỉ được dùng để chữa bệnh cho con người, thế nhưng, ít ai biết rằng trong lĩnh vực nông nghiệp, thuốc kháng sinh cũng được sử dụng khá phổ biến. Bởi chính sự “thờ ờ” đó, cùng với sự hám lợi của một bộ phận người chăn nuôi, đã khiến cho tình trạng sử dụng thuốc kháng sinh trong nông nghiệp trở nên khó kiểm soát.

Sử dụng bừa bãi thuốc thú ý, kháng sinh trong chăn nuôi ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát tiển kinh tế xã hội.

Nguy hiểm hơn, việc người chăn nuôi hiện vẫn đang sử dụng thuốc thú y, thuốc kháng sinh cho gia súc, gia cầm, thủy sản…một cách tự phát, không khoa học khiến cho các sản phẩm nông nghiệp chứa dư lượng kháng sinh vượt mức cho phép, gây nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe người tiều dùng. Đặc biệt, là uy tín quốc gia khi không ít lô hàng xuất khẩu bị đối tác trả về.

Về vấn đề này, ông Lê Anh Ngọc, Phó trưởng Phòng chất lượng, Cục quản lý Chất lượng Nông lâm sản và thủy sản cho biết, việc sử dụng hóa chất, kháng sinh vượt ngưỡng trong chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản…khi đã tồn lưu thì không có phương pháp nào loại bỏ được trong quá trình chế biến, tùy từng loại kháng sinh sẽ gây hại tức khắc hoặc tích tụ sau một thời gian sử dụng sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Bên cạnh đó, việc sử dụng hóa chất, kháng sinh trong nông nghiệp bừa bãi không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, mà còn gây ảnh hưởng nặng nề đến sự phát triển kinh tế, cụ thể đã có rất nhiều lô hàng thủy sản của Việt Nam khi xuất khẩu vào Úc, EU, Nhật Bản…đã bị cơ quan thẩm quyền nước ngoài cảnh bảo do tồn dư hóa chất, kháng sinh và bị trả về (40 lô hàng bị cảnh báo), gây thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu cũng như uy tín, thương hiệu của nông sản Việt trên trường quốc tế; từ đó tác động tiêu cực ngược lại với ngành nông nghiệp nói chung và ngành chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản nói riêng.

Tăng cường công tác quản lý

Về vấn đề này, ông Lê Anh Ngọc, Phó trưởng Phòng chất lượng, Cục quản lý Chất lượng Nông lâm sản và thủy sản cho biết, việc sử dụng hóa chất, kháng sinh vượt ngưỡng trong chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản…khi đã tồn lưu thì không có phương pháp nào loại bỏ được trong quá trình chế biến, tùy từng loại kháng sinh sẽ gây hại tức khắc hoặc tích tụ sau một thời gian sử dụng sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Nhằm hạn chế việc kinh doanh, sử dụng thuốc kháng sinh trong lĩnh vực nông nghiệp, ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng phòng Thanh tra chuyên ngành (Thanh tra Bộ NNPTNT) cho rằng, trước hết các cơ quan chức năng cần thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước theo lĩnh vực được phân cấp. Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền các văn bản chế định và chế tài để người sản xuất, kinh doanh và sử dụng kháng sinh đúng mục đích của pháp luật. Đặc biệt, đối với các sản phẩm bị phát hiện có chứa dư lượng kháng sinh vượt ngững, hay các lô hàng xuất khẩu bị trả về do dư lượng kháng sinh cao…cần phải tổ chức tìm ra nguyên nhân và truy xuất tận gốc để xử lý.

Cùng chung quan điểm trên, cũng như mong muốn nền nông nghiệp hướng đến sự phát triển bền vững, an toàn, ông Đàm Xuân Thành, Phó cục trưởng Cục Thú y (Bộ NN&PTNT) cũng cho rằng, việc sử dụng kháng sinh chưa đúng và vấn đề kháng kháng sinh không chỉ gặp riêng trong ngành y tế, mà còn xảy ra đối với cả ngành nông nghiệp, chăn nuôi. Vì thế, bên cạnh vai trò chủ đạo của NN&PTNT và Bộ Y tế, thời gian tới, các Bộ và ban ngành liên quan cần chung tay nhằm giải quyết triệt để các vấn đề còn tồn đọng trong việc quản lý sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi.

Cùng với việc tăng cường quản lý và ban hành các quy định pháp luật chặt chẽ đối với việc buôn bán, sử dụng chất kháng sinh và chất cấm tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc thú y, cần chú trọng hơn đến việc nghiên cứu xác định rủi ro cho con người cũng như tuyên truyền cho người dân hiểu biết về hậu quả và tác hại của kháng sinh đối với sức khỏe cộng đồng, để nền nông nghiệp của Việt Nam thực sự trở thành nền nông nghiệp sạch và phát triển bền vững.

Đỗ Đạt