Hội đồng Bảo an thảo luận về công việc của các tòa án quốc tế

Ngày 14/2, Hội đồng Bảo an họp định kỳ 6 tháng nghe báo cáo và thảo luận về công việc của Cơ chế giải quyết các vụ việc tồn đọng của các tòa án quốc tế. (Nguồn: Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại LHQ)

Thẩm phán Carmel Agius, Chủ tịch Cơ chế và ông Serge Brammertz, Công tố viên Cơ chế báo cáo cuộc họp.

Thẩm phán Agius cho biết, trong 6 tháng qua, Cơ chế đã đạt được nhiều tiến triển tích cực trong công tác xét xử như khôi phục phiên xử án tại Cơ sở Arusha (Tanzania) nhờ việc thiết kế lại phòng xử án và áp dụng công nghệ cho các nhân chứng và thẩm phán tham dự từ xa; khởi động quá trình chuẩn bị hồ sơ xét xử Felicien Kabuga, một trong những nghi phạm chủ chốt gây tội ác diệt chủng tại Rwanda năm 1994, trốn tránh hơn 20 năm qua, trước khi bị bắt giữ tại Pháp vào tháng 5/2020.

Chủ tịch Cơ chế cho biết, dự kiến sẽ hoàn thành các vụ việc xét xử trước tháng 5/2021 và xét xử sơ thẩm vụ Kabuga trước cuối năm 2023.

Thẩm phán Agius cũng thông tin về các biện pháp phòng chống Covid-19 và bảo đảm sức khỏe, an toàn cho nhân viên của Cơ chế, các phạm nhân và người bị tạm giam; kết quả hợp nhất hồ sơ lưu trữ của các Tòa án quốc tế về Rwanda, Nam Tư cũ và của Cơ chế hiện nay, qua đó tạo điều kiện cho việc tiếp cận hồ sơ của Tòa phục vụ nghiên cứu, minh bạch hóa.

Công tố viên Cơ chế bày tỏ cảm ơn các cơ quan tư pháp quốc gia của các nước và tổ chức quốc tế đã hỗ trợ Cơ chế trong việc truy bắt và xác định danh tính hai nghi phạm phạm tội diệt chủng tại Rwanda, cảm ơn chính quyền Rwanda trong hợp tác điều tra phục vụ xét xử Felicien Kabuga, kêu gọi các nước được cho là nơi nghi phạm đang lẩn trốn, cung cấp thông tin, danh tính nghi phạm.

Các ý kiến phát biểu bày tỏ ủng hộ vai trò của Cơ chế trong thực thi công lý, truy cứu trách nhiệm với những người được cho là phạm tội ác nghiêm trọng, ghi nhận tiến độ xét xử, triển khai biện pháp phòng chống Covid-19, quản lý hồ sơ, bảo vệ nhân chứng, kêu gọi các nước liên quan hợp tác và hỗ trợ Cơ chế.

Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại LHQ, ghi nhận các nỗ lực của Cơ chế trong triển khai các biện pháp thực hiện Nghị quyết 2529 (2020) của HĐBA về kiểm điểm hoạt động, ủng hộ tiếp tục áp dụng các biện pháp hiệu quả nhằm thực hiện tầm nhìn của HĐBA về Cơ chế theo hướng “quy mô nhỏ, hoạt động hiệu quả, tạm thời với cơ cấu và chức năng giảm dần theo thời gian”.

Đại sứ nhấn mạnh, quốc gia có trách nhiệm hàng đầu trong truy tố, xét xử tội ác quốc tế nghiêm trọng và ủng hộ Văn phòng Công tố viên Cơ chế tăng cường hợp tác, hỗ trợ quốc gia thực thi thẩm quyền xét xử.

Cơ chế giải quyết các vụ việc tồn đọng của các tòa án quốc tế (IRMCT) được HĐBA thành lập năm 2010 nhằm kế thừa và thụ lý các công việc còn lại của Tòa hình sự quốc tế về Rwanda và Tòa hình sự quốc tế về Nam Tư cũ. HĐBA định kỳ 6 tháng xem xét tiến độ hoạt động của Cơ chế. Việt Nam hiện là Chủ tịch Nhóm công tác không chính thức của HĐBA về các tòa án quốc tế. Tháng 6/2020, với sự điều phối của Việt Nam, HĐBA đã thương lượng và thông qua Nghị quyết 2529 về kiểm điểm hoạt động của Cơ chế. Hợp tác của Việt Nam với các nước thành viên HĐBA và LHQ liên quan đến công việc của Cơ chế được nhiều nước đánh giá cao, thể hiện tính khách quan, chuyên nghiệp.

(theo Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại LHQ)