Hiện thực đáng lo ngại

(Cadn.com.vn) - Trong những ngày gần đây, Mỹ dường như rất khổ sở vì những lời lẽ đầy hằn học của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte dành cho Washington, động thái khiến chính sách “xoay trục Châu Á” của chính quyền Tổng thống Barack Obama phải đối mặt nhiều hơn những bất trắc.

Mỹ lâu nay vẫn luôn tin tưởng về những gì mà chính quyền Tổng thống sắp mãn nhiệm Barack Obama gọi là “các quy tắc giao thông” đối với khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Hơn nữa, Washington cũng muốn tất cả các quốc gia trong khu vực cùng thực hiện quy tắc như thế. Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, Washington gặp nhiều rắc rối và dấy lên cảm giác lo lắng cho trục này. Có lẽ, đối với giới lãnh đạo Mỹ hiện nay, “những ngày xưa mặn nồng” dưới thời cựu Tổng thống Philippines Benigno Aquino III còn nắm quyền, chỉ còn là dĩ vãng.

Kể từ khi Tổng thống Duterte lên nhậm chức vào cuối tháng 6, nhà lãnh đạo mới này liên tục nhấp nháy ra tín hiệu về việc không mặn mà với người Mỹ và thậm chí còn khiến Washington giận điên người. Philippines hiện tuyên bố muốn “đuổi” tất cả binh sĩ nước ngoài ra khỏi nước này, bao gồm các lực lượng Mỹ hiện đang đóng quân ở quốc gia Đông Nam Á này. Động thái này khiến nhiều người tự hỏi làm thế nào Manila có thể thúc đẩy chính sách đối ngoại độc lập của họ.

Trong khi Philippines dường như đang xoay trục xa phương Tây, bức tranh ảm đạm cho Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) cũng đặt ra những quan ngại cho các đồng minh của Mỹ trong khu vực về quyết tâm bảo vệ thỏa thuận này của Washington. TPP là nam châm kinh tế Washington cố gắng sử dụng để kéo các đối tác trong khu vực lại với nhau và tăng cường sự lãnh đạo kinh tế của Mỹ trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Một thất bại về TPP, vốn đang hiện hữu rõ hơn bao giờ hết, có thể sẽ khiến chính sách tái cân bằng chiến lược Châu Á của Mỹ bị kéo chìm sâu xuống vào những con sóng của Thái Bình Dương.

Trong khi đó, việc tái lập quan hệ giữa Bắc Kinh và Manila khiến Washington “đứng ngồi không yên”. Điều khiến Nhà Trắng quan ngại chính là những yêu sách chủ quyền vô lý của Bắc Kinh. Mặc dù Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte từng trấn an người dân trong nước rằng, chính sách “ngã vào lòng” Trung Quốc một cách nhanh chóng của ông sẽ không khiến Manila chịu thiệt thòi trong vấn đề biển Đông nhưng nhiều người vẫn lo ngại, một khi đã cho đi quá nhiều, Bắc Kinh sẽ đòi trả lại tương xứng như thế.