Hết thời hạn chót, Syria vẫn chưa hòa bình

Tuy nhiên, thời hạn này đang qua đi và Mỹ nói rằng không có dấu hiệu nào chứng tỏ Damacus tuân thủ hiệp ước hòa bình do cựu Tổng Thư ký LHQ Kofi Annan - Đặc phái viên chung của LHQ và Liên đoàn Arab (AL) làm trung gian. Mọi việc vẫn diễn biến như vốn có, trong bối cảnh các cuộc đụng độ dữ dội ngày 9-4 đã khiến hơn 100 người Syria thiệt mạng. Phát biểu trước báo giới, người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney tuyên bố: "Chúng tôi khẳng định rằng chưa có dấu hiệu nào cho thấy chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad tuân thủ các cam kết của họ". Trước đó, Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon đã đưa ra lời kêu gọi được cho là cuối cùng, yêu cầu Tổng thống Bashar al-Assad ngừng các cuộc tấn công sau khi xảy ra các vụ đụng độ ngày 9-4 ở khu vực giáo biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ và Lebanon, gây thiệt hại lớn nhất kể từ khi làn sóng bạo loạn nổ ra ở Syria cách đây hơn 1 năm. Theo ông Martin Nesirky, người phát ngôn của LHQ, Tổng thư ký Ban Ki-moon đã nhắc lại yêu cầu Chính phủ Syria phải ngay lập tức ngừng mọi hành động quân sự và thực hiện đầy đủ mọi cam kết đã đưa ra thông qua sự trung gian của Đặc phái viên chung LHQ-AL Kofi Annan. Kế hoạch ngừng bắn theo cam kết nói trên đã bị phủ bóng đen sau khi Damacus tuyên bố sẽ chỉ thực thi kế hoạch này với điều kiện phe nổi dậy phải đưa ra các đảm bảo bằng văn bản rằng họ cũng ngừng nổ súng. Tuy nhiên, phe nổi dậy đã ngay lập tức bác bỏ điều kiện này.

Chính phủ Syria vẫn quyết bảo vệ đất nước trước âm mưu can thiệp trắng trợn của phương Tây

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Syria tuyên bố ít nhất 105 người đã thiệt mạng trong các cuộc đụng độ ngày 9-4 vừa qua. Đây là lần đầu tiên có thông tin về người thiệt mạng ở phía biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và Lebanon. Các vụ phóng hỏa từ trong lãnh thổ Syria đã làm 2 người Syria và một phiên dịch người Thổ Nhĩ Kỳ bị thương. Đây là lần đầu tiên hỏa lực từ Syria làm bị thương người dân sống trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Nhà quay phim truyền hình của Lebanon là Ali Shaaban cũng đã bị trúng đạn của người Xyri và bị thiệt mạng bên trong lãnh thổ Lebanon. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Syria cho biết trong số những người bị thiệt mạng ngày 9-4 có 23 thành viên lực lượng an ninh và 8 tay phiến quân, còn lại là dân thường. Người đứng đầu tổ chức này, ông Rami Abdel Rahman, cho rằng, nếu kế hoạch trung gian hòa giải của ông Annan không có hiệu quả, sẽ không còn kế hoạch nào khác, và Syriai sẽ bị rơi vào nội chiến. Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ bà Victoria Nuland đã tuyên bố trước báo giới rằng Mỹ "vô cùng giận dữ trước thông tin rằng ngyà 9-4, cuộc chiến ở Syria đã lan sang Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong bối cảnh trên, Trung Quốc đã kêu gọi chính quyền Syria tôn trọng các cam kết và thực hiện hiệp ước hòa bình. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lưu Vi Dân nhấn mạnh, "Trung Quốc kêu gọi Chính quyền Syria và các bên liên quan ở quốc gia Trung Đông này nắm bắt cơ hội quan trọng, tôn trọng các cam kết ngừng bắn và tiến hành rút quân".

Nhận định về tình hình Syria, cựu Ngoại trưởng Nga Evgeny Primakov cho rằng, mặc dù sứ mệnh hòa bình mà đặc phái viên Kofi Annan theo đuổi đang vấp phải những trở ngại, song không thể phủ nhận công tác trung gian hòa giải vẫn thu được kết quả nhất định, nổi bật là những tiến bộ trong việc xây dựng một kế hoạch hòa giải và đạt được sự chấp thuận của Chính phủ Syria. Tuy nhiên, theo ông Primakov, điều kiện tiên quyết là cả chính phủ và lực lượng đối lập Syria phải tuân thủ lệnh ngừng bắn. Ông Primakov nhận định, khó thể đảm bảo rằng phe đối lập sẽ không tiến hành một cuộc tấn công vũ trang nhằm vào chế độ cầm quyền Syria khi chính phủ rút quân khỏi các thành phố. Bởi vậy, phe đối lập cũng cần phải cam kết tuân thủ các thỏa thuận. Chính trị gia kỳ cựu này cũng cho rằng một cuộc nội chiến đã bắt đầu manh nha tại Syria, và nó sẽ lan rộng, nếu các bên không đạt được thỏa thuận.

Minh Tâm