Hải Phòng: Cưỡng chế khu du lịch trái phép trong Vườn quốc gia Cát Bà

Thanh tra Sở Xây dựng xác định ranh, mốc giới công trình vi phạm.

Cưỡng chế công trình du lịch trái luật

Theo quyết định cưỡng chế của Sở Xây dựng TP Hải Phòng, có 4 hạng mục phải tiến hành tháo dỡ hoàn trả mặt bằng gồm khu vực quầy hàng có diện tích 172 m2 với kết cấu khung cột, vì kèo, sàn gỗ, móng cột gỗ cao 1,2 m đặt trên dầm bê tông và nền cát; khu vực tắm tráng có diện tích 6,8 m2; khu vực nhà vệ sinh có diện tích 23,8 m2 đều có kết cấu tường xây gạch, mái tôn và khu vực kè đá dài 143 m. Tất cả các hạng mục này được Công ty cổ phần khu du lịch đảo Cát Bà xây dựng trái phép, đưa vào sử dụng từ năm 2012.

Các công trình xây dựng khu du lịch của Công ty cổ phần khu du lịch đảo Cát Bà tại bãi Cát Dứa 1 thuộc phân khu phục hồi sinh thái biển Vườn quốc gia Cát Bà (thị trấn Cát Bà, huyện Cát Hải) đã được TP Hải Phòng yêu cầu chủ đầu tư tự tháo dỡ, bàn giao trả lại mặt bằng.

Tuy nhiên, chủ đầu tư đã không thực hiện nên Thanh tra Sở Xây dựng phải thực hiện cưỡng chế, tháo dỡ. Sau cưỡng chế, tháo dỡ, Thanh tra Sở Xây dựng cùng các ngành chức năng bàn giao lại diện tích đất rừng, mặt nước biển đã bị sử dụng không đúng mục đích cho Vườn quốc gia Cát Bà.

Theo xác định của UBND TP Hải Phòng, từ năm 2009, Trung tâm Dịch vụ du lịch & Giáo dục môi trường thuộc Vườn Quốc gia Cát Bà đã liên doanh, liên kết với 7 doanh nghiệp (DN) để các DN khai thác đất rừng, mặt nước biển xây dựng thành các khu nghỉ dưỡng, dịch vụ du lịch tại các khu vực Nam Cát, hòn Ba Cát Bằng, bãi Tháp Nghiêng, bãi Cát Dứa 1, 2; bãi Tai Kéo, bãi tắm Vạn Bội và khu vực trung tâm Vườn quốc gia Cát Bà làm khu du lịch trái luật.

Tháng 12/2020, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng đã có kết luận giải quyết khiếu nại đối với 7 DN này. Trong đó kết luận chỉ có 3 trong số 7 DN ký liên doanh, liên kết với Vườn quốc gia Cát Bà, được Vườn quốc gia Cát Bà giao quản lý, khai thác 250 ha, bao gồm cả diện tích đất liền và mặt nước biển. Trong số 3 DN chỉ có 2 DN được xây dựng hơn 1.795 m2 (trong đó, 1 DN được xây 1.695 m2, DN còn lại được xây vẻn vẹn 100 m2) để khai thác du lịch.

Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng kiểm tra vi phạm tại Vườn Quốc gia Cát Bà.

Án điểm của Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng Trung ương

Theo kết luận của TP Hải Phòng, cả 7 DN đã xây dựng hàng loạt các công trình nhà ở, khu nghỉ dưỡng với tổng diện tích xây dựng lên đến hơn 31.877 m2 giữa Vườn quốc gia Cát Bà để kinh doanh, khai thác du lịch.

TP Hải Phòng chỉ rõ, các DN đã xây dựng các công trình khi chưa được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận dự án, không có giấy phép xây dựng, không đủ điều kiện cấp phép xây dựng, không có giấy phép kinh doanh dịch vụ du lịch lữ hành, dịch vụ lưu trú,…

Vụ việc các DN xây dựng trái phép tại Vườn quốc gia Cát Bà đã được TP Hải Phòng phát hiện, yêu cầu Vườn quốc gia Cát Bà chấm dứt liên doanh, liên kết từ năm 2016. Cuối năm 2018, đầu năm 2019, Vườn quốc gia Cát Bà mới có thông báo gửi tới các “liên doanh, liên kết” yêu cầu chấm dứt hoạt động. Cuối năm 2020, khi kiểm tra thực tế, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng xác định, các liên doanh, liên kết này vẫn hoạt động.

Theo đánh giá của TP Hải Phòng, những vi phạm xảy ra trong giai đoạn 2009-2016 do Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, UBND huyện Cát Hải, Vườn Quốc gia Cát Bà không báo cáo thành phố việc liên doanh, liên kết; không kiểm tra phát hiện, thiếu kiên quyết trong xử lý những sai phạm như xây dựng trái phép, tổ chức kinh doanh du lịch tại các điểm liên doanh, liên kết trong Vườn quốc gia Cát Bà.

Tháng 10/2017, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường - C49, Bộ Công an xác minh, xác định 3 trong số 7 DN liên doanh, liên kết với với Trung tâm Dịch vụ du lịch & Giáo dục môi trường thuộc Vườn quốc gia Cát Bà có dấu hiệu tội phạm, vi phạm pháp luật. C49 đã chuyển hồ sơ vụ việc cho Công an TP Hải Phòng điều tra theo thẩm quyền.

Cuối năm 2018, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an, Trưởng Đoàn công tác số 1 - Ban chỉ đạo Trung ương về Phòng chống tham nhũng làm việc với TP Hải Phòng đã kết luận đây là vụ việc phức tạp, TP Hải Phòng phải chỉ đạo xử lý dứt điểm, phải điều tra, khởi tố vụ án theo quy định.

Theo ghi nhận của TP Hải Phòng, tháng 8/2019, Cơ quan CSĐT Công an TP Hải Phòng đã khởi tố vụ án lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ để điều tra những hành vi vi phạm của các cá nhân có liên quan. Để phục vụ công tác điều tra, trong các năm 2019-2020, TP Hải Phòng đã không bổ nhiệm lại Giám đốc, Phó Giám đốc Vườn quốc gia Cát Bà để phục vụ công tác điều tra.

Theo ghi nhận của TP Hải Phòng, từ tháng 2/2020 đến nay, TP Hải Phòng có tới 4 lần ra văn bản yêu cầu Vườn quốc gia Cát Bà, các Sở, ngành, đơn vị chức năng tổ chức tháo dỡ các công trình vi phạm xây dựng trong Vườn quốc gia.

Tuy nhiên, những vi phạm vẫn tồn tại khiến TP Hải Phòng phải yêu cầu Thanh tra Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp cùng các ngành chức năng thực hiện cưỡng chế, tháo dỡ công trình vi phạm, trả lại đất rừng cho Vườn quốc gia Cát Bà.

Theo xác minh của TP Hải Phòng, Công ty cổ phần du lịch Cát Bà xây dựng 5.122 m2, quản lý khoảng 100 ha mặt đất, mặt nước biển khu vực đảo Cát Dứa 1. Công ty cổ phần thương mại Tùng Long xây dựng 4.155 m2, quản lý khoảng 50 ha đất, mặt nước tại khu vực Hòn Ba Cát Bằng và bãi Tháp Nghiêng.

Công ty cổ phần dịch vụ du lịch Đảo Cát Dứa xây dựng 9.741 m2, quản lý, khai thác khoảng 100 ha đất, mặt nước biển tại khu vực Cát Dứa 2. Công ty TNHH Đảo Cát xây dựng 2.286 m2 tại khu vực Bãi Tai Kéo. Công ty cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ Đông Kinh xây dựng 2.931 m2 tại khu vực bãi tắm Vạn Bội. Công ty cổ phần thương mại Thanh Bình xây dựng 7.642 m2 tại khu vực trung tâm Vườn quốc gia Cát Bà.

Nam Khánh