Hà Nội: Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia bị ngập trong bùn, nước và cỏ dại

Lăng đá Quận Vân là nơi thờ cúng Đô đốc Đại giang Quận công Đỗ Bá Phẩm, có tuổi đời gần 300 năm. Khu lăng mộ là công trình kiến trúc - nghệ thuật, điêu khắc bằng đá độc đáo, hiếm có, có giá trị về nhiều mặt và tiêu biểu cho văn hóa thời vua Lê Trung Hưng. Năm 2001, lăng mộ được Bộ Văn hóa công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia.

Di tích bị ngập trong bùn, nước và cỏ dại

Ông Trương Văn Tuân, người trông coi lăng đá Quận Vân 25 năm qua xót xa chia sẻ: "Bây giờ lăng mộ cỏ dại mọc um tùm, thường xuyên bị ngập trong nước bẩn. Nước sông tưới tiêu lúa, hoa màu chảy về tràn ngập khắp khu lăng đá. Đang ngập nước lại gặp mưa rào thì toàn bộ lăng đá đều bị ngập sâu trong biển nước"

Theo quan sát của phóng viên (PV), toàn bộ khu lăng rộng khoảng 2000 mét vuông, được bao quanh bởi các ruộng lúa, ruộng hoa màu và đầm lầy. Khuôn viên lăng đá hiện tại chỉ có hai đoạn tường bao ngắn, thấp, nhỏ nằm trước cổng công trình, xây bằng gạch đỏ và hồ xây dựng nay đã cũ nát, bong tróc. Các phía còn lại của khu lăng mộ từ lâu không có tường bảo vệ.

Cỏ dại mọc vây quanh di tích

Di tích bị nước bẩn từ ngoài chảy vào ngập lênh láng, cỏ dại mọc um tùm, bao phủ toàn bộ khuôn viên lăng. Nước sông chảy về hoặc khi có mưa thì lăng đá Quận Vân đều bị ngập trong nước, người dân vào thắp hương đều phải lội nước bì bõm.

Ông Phạm Gia Phán - Bí thư, Trưởng thôn Nỏ Bạn giãi bày: "Trẻ con nghịch ngợm vào khu lăng đá chơi bời, hái quả. Các cháu thấy cái ấm, cái chén đẹp thì lấy chơi rồi làm hỏng. Một con chó đá ở cổng lăng đã bị mất. Chúng tôi đang đặt làm một con chó đá khác”.

Theo quan sát và tìm hiểu của PV, hiện nay ở cổng lăng đã bị mất một chú thiên cẩu. Chú thiên cẩu còn lại hiện bị biến dạng, sứt mẻ nghiêm trọng, không thể nhận ra. Các chi tiết chạm trổ chú thiên cẩu không còn. Di vật trong lăng xuống cấp nghiêm trọng. Những pho tượng, hương án, nhà bia và nhà mộ bị phong hóa, nứt nẻ nhiều. Các chi tiết chạm khắc trên di vật bị bào mòn, sứt mẻ, hoen ố và rỗ nham nhở. Hai cột trụ của nhà bia từ lâu bị lung lay mạnh, trật, rời với mái nhà bia, có thể dùng tay là xê dịch được.

Nhiều hạng mục công trình bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng

Ông Tuân buồn phiền bộc lộ: "Tôi rất buồn và thất vọng với cách làm việc của các cơ quan chức năng. Khu lăng là nơi thờ tự Quận công Đỗ Bá Phẩm, người có công lớn với đất nước. Đây là chốn tâm linh quan trọng, độc đáo và hiếm có của nước ta nhưng chính quyền chưa một lần quan tâm, để công trình bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng. Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị với các cơ quan chức năng nhưng họ mãi không giải quyết. Bây giờ tôi hết hy vọng ở chính quyền."

Ông Phạm Gia P., sinh sống ở thôn Nỏ Bạn chia sẻ thêm: "Tôi rất buồn vì nhân dân chúng tôi kiến nghị nhiều rồi nhưng cơ quan chức năng không quan tâm. Vì vậy, chúng tôi đều tự xoay sở, tự túc đóng góp tiền của nâng cấp, sửa chữa các di tích trong thôn."

Theo người dân ở đây, nguyện vọng, mong ước của họ chỉ là xây cổng lăng, tường bao bảo vệ lăng mộ, tránh sự phá hoại của người ngoài và mất mát hiện vật. Đồng thời, xây dựng rãnh thoát nước, bể chứa nước đơn giản và lắp đặt một vài máy bơm nước để hút nước trong lăng ra ngoài, bảo vệ khu lăng đá khỏi bị ngập lụt nặng và thường xuyên như hiện tại….

"Ngân sách của thôn chúng tôi không đủ điều kiện để tôn tạo di tích cấp quốc gia như lăng đá Quận Vân. Phần nữa vì sợ lối sửa chữa, trùng tu nhỏ lẻ, thiếu chuyên môn, không phù hợp với cảnh quan chung nên đành lực bất tòng tâm", Ông Phán trăn trở.

Lăng đá Quận công Đỗ Bá Phẩm là công trình văn hóa - kiến trúc hiếm có, độc đáo và có giá trị rất lớn về nhiều mặt của nước ta. Hiện tại khu lăng mộ đang ngày càng mai một, xuống cấp nghiêm trọng nên các cơ quan chức năng cần sớm có biện pháp tôn tạo, bảo vệ kịp thời, tránh để di tích hư hỏng, tàn lụy theo thời gian.